Koku kaybı, kabızlık ve uykuda konuşmaya dikkat… Bunlar ilk belirtiler olabilir!
Parkinson”un erken evre belirtileri koku duyusunda azalma, kabızlık, uykuda konuşma olabiliyor”Yaşlanan nüfusla dünya genelinde Parkinsonlu hasta sayısının artacağının öngörüldüğüne işaret eden Nöroloji Uzmanı Dr. Yüksel Dede, hastalığın belirtileri ve risk faktörlerine yönelik önemli bilgiler verdi.
Parkinson”u “beyindeki dopamin üreten hücrelerin zamanla azalmasıyla ortaya çıkan, ilerleyici bir sinir sistemi hastalığı” olarak tanımlayan Uzm. Dr. Yüksel Dede, dopamin eksikliğine bağlı hareketlerde yavaşlama, titreme, kas sertliği ve denge sorunları görülebileceğini anlattı.
AİLESİNDE PARKİNSON HASTALIĞI ÖYKÜSÜ OLANLARDA HASTALIK DAHA ERKEN YAŞLARDA GÖRÜLEBİLİR
Parkinson”un yaşla birlikte artmakla birlikte sadece yaşlı kişilerde görülen bir hastalık olmadığının altını çizen Uzm. Dr. Dede, “Parkinson, genetik yatkınlığı olan kişilerde daha erken yaşta ortaya çıkabilir. Ayrıca pestisitler gibi kimyasallara uzun süre maruz kalmak da hastalığın gelişiminde rol oynayabilir. Özellikle ailesinde Parkinson öyküsü bulunan bireylerin belirtilere karşı daha dikkatli olmaları gerekir” ifadelerini kullandı.
Hastalığın görülme sıklığının cinsiyetler arasında da farklılık gösterdiğini anlatan Uzm. Dr. Dede, “Genel olarak erkeklerde kadınlara göre yüzde 1.5-2 kat daha sık görülür. Bu farkın hormonal, genetik ve çevresel faktörlerden kaynaklandığı düşünülmektedir” dedi.
ERKEN EVRE BELİRTİLERE DİKKAT
Bazı belirtilerin yıllar öncesinden başlamasına karşın erken fark edilmediğinde hastalığın uzun süre sessizce ilerleyebildiğine dikkat çeken Uzm. Dr. Dede, erken evre sinyallerine yönelik şu bilgileri verdi:
“Koku duyusunda azalma, kabızlık, depresif duygu durum, uykuda konuşma, kavga etme gibi sorunları içeren uyku bozuklukları gibi hareket sistemini doğrudan etkilemeyen bulgular hastalığın erken belirtileri olabilir. Bu bulgular katılık, yavaşlık titreme gibi bulgulardan çok daha önce başlayabilirler. Bu belirtiler zamanla ilerleyerek daha belirgin hale gelir. Fark edilmezse uzun yıllar sinsice ilerler.”
Uzm. Dr. Dede, “Bu belirtiler genellikle göz ardı ediliyor. Ancak hareketlerde yavaşlama, kas sertliği ve titreme gibi klasik semptomlar ortaya çıktığında teşhis genellikle konulmuş oluyor. Erken dönemde bir nöroloğa başvurmak, hastalığın ilerleyişini yavaşlatmak açısından çok önemli” ifadelerini kullandı.
TEDAVİDE ÖNEMLİ GELİŞMELER VAR
Son yıllarda Parkinson tedavisinde önemli gelişmeler yaşandığının altını çizen Uzm. Dr. Dede, “Daha uzun etkili ve yan etkisi azaltılmış ilaçlar, medikal tedavinin yeterli gelmediği durumlarda devreye girebilecek hareket bozukluklarını dengeleyen infüzyon pompaları ve seçilmiş hastalarda uygulanabilen derin beyin stimülasyonu (beyin pili) gibi cerrahi yöntemler bu önemli gelişmeler arasına sıralanabilir. Özellikle son dönemde birçok alana girmiş olan yapay zeka destekli uygulamalar Parkinson hastalığının takip ve tedavisini desteklemek amacıyla da kullanılmaktadır” dedi.
“BEYİN PİLİ TEDAVİSİNDE UYGUN HASTA SEÇİMİ ÖNEMLİ”
Belirtileri ilaçlarla yeterince kontrol altına alınamayan, ilaç tedavisine yanıt verse de hareketliliğinde günlük yaşamı kısıtlayacak derecede dalgalanmalar yaşayan, genç yaşta Parkinson hastalığı tanısı almış hastalar için beyin pili tedavisinin uygun bir seçenek olabileceğini anlatan Uzm. Dr. Dede, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu tedavi ile hareketle ilgili belirtilerde başarılı şekilde düzelme sağlanır, konuşma problemleri gibi bazı belirtilerde etki sınırlıdır. Bu açıdan tedaviye uygun hasta seçimi büyük önem arz etmektedir.”
“KÖK HÜCRE TEDAVİSİ UMUT VADEDİYOR”
Dr. Yüksel Dede, son yıllarda Parkinson tedavisi için de adından söz edilen kök hücre tedavisi konusunda şu bilgiyi aktardı:
“Kök hücreden elde edilen dopamin hücreleriyle yapılan klinik çalışmalar sürüyor. Henüz deneme aşamasında olan ve klinik kullanıma girmemiş bu tedaviler, gelecekte Parkinson hastalığının seyrini değiştirebilir.”
HASTALARIN YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRABİLECEK ÖNERİLER
İlaçların düzenli kullanımı, sağlıklı beslenme alışkanlıkları ya da egzersiz yapmak gibi basit görülebilecek ama etkili önlemler ile hastaların yaşam kalitesini artırabileceğini hatırlatan Dr. Dede, konuyla ilgili şu önerilerde bulundu:
“Parkinson hastalığında ilaç uyumu çok önemlidir. Hastaların ilaçlarını hekimlerinin önerdiği şekilde düzenli kullanımı, öğünlerine dikkat etmesi gerekir. Parkinson hastalarının ilaçlardan gördükleri yararı ve de yan etkileri takip etmeleri ve hekimlerine bildirmeleri tedaviyi düzenlemek açısından çok yardımcı olacaktır. Parkinson hastalığında yaşam kalitesini olumlu yönde etkileyen önemli faktörlerden biri düzenli egzersizdir (özellikle yürüyüş, pilates ve dans).
Denge, yürüme, konuşma ve hatta yutma açısından ihtiyaç duyan hastaların fizik tedavi ile desteklenmeleri günlük hayatlarında büyük fark yaratmaktadır. Beslenme parkinson hastalığında önemli bir yer tutmaktadır. Kabızlıkla mücadele edebilmek için liften zengin beslenmek, bol su içmek ve olabildiğince hareket etmek önemlidir. Dengeli beslenme ile kilo kaybı önlenmeli, kilo alımından kaçınılmalıdır.
Parkinson hastalarını günlük hayatlarının içinde sosyal hayata katılıma davet etmek hem ruhsal hem de fiziksel sağlıklarına katkı yapacaktır. Hasta ve yakınlarının desteklenmesi, bilgilendirilmesi için dernekler ve kamu kurumları aracılığıyla eğitim ve sosyal faaliyetler düzenlenmekte, bu faaliyetlere katılımın hem hastalar hem de hasta yakınları için faydalı olacağını düşünüyorum.”
Source:
6.2″lik deprem öncesi gizemli olay: Etrafı yoğun gaz kokusu sardı
İstanbul”da 23 Nisan”da Silivri açıklarında meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremden bir gün önce Tekirdağ”a bağlı Gaziköy Mahallesi”nde esrarengiz bir olay yaşandığı ortaya çıktı. Kuzey Anadolu Fay Hattı”nın Marmara Denizi”ni geçerek karaya çıktığı yerde kurulu olan Gaziköy”de yaşayanlar, 22 Nisan”da denizden yoğun gaz kokusu geldiğini öne sürdü. Mahallenin yaşlıları ilk kez tanık oldukları durumu Gaziköy Muhtarı Ali Altıntaş”a; o da Kaymakamlığa bildirdi. Altıntaş “Biz karadan çıkan gazın kokusuna alışığız ancak bu kez denizden çok yoğun bir gaz kokusu geldi. Ertesi gün de İstanbul”da deprem oldu” dedi.AKŞAM, Kuzey Anadolu Fay Hattı”nın karaya çıktığı Ganos segmentinin izini sürmüştü.TAMAMEN TESADÜFGanos Fayı”nın 40 istasyonla izlendiği projenin başındaki İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Sismoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Eşref Yalçınkaya, sıra dışı durumu AKŞAM”a değerlendirdi. Marmara Denizi”nin altında gaz çıkışlarının olduğunu belirten Yalçınkaya, “Sadece gaz çıkışı bir depremin öncü belirtisi olarak yorumlanamaz.Ganos Fayı gerilme biriktirmeye devam ediyor. Bu fay için 200 yıllık döngü söz konusu ise biz sürenin yarısındayız” dedi. Jeolog Prof. Dr. Osman Bektaş da “Kuzey Anadolu fayı içinde gaz çıkışları son derece normaldir. Depremden bir gün önce olması tesadüfidir. Gaz çıkışları fayın kilitlenmesini azaltıyor” diye konuştu.Ekim 2023″te de Gaziköy”de 150 metre derinliğe yapılan sondaj- da yoğun gaz çıkışı olmuştu.ARTIK 6.2″LİK DE BEKLEMİYORUM ÜŞÜMEZSOY YÜREKLERE SU SERPTİProf. Dr. Üşümezsoy, Silivri”deki 6.2″lik sarsıntı sonrası “ikiz deprem olabilir” fikrini değiştirdi; “Fay tamamen kırıldı, tehlike geçti” dedi.Marmara”da beklenen olası büyük deprem söylemlerinin yıllardır aksini savunan Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, 23 Nisan”da yaşanan 6.2″lik sarsıntının kendisini haklı çıkardığını savundu. Üşümezsoy, ikinci kez beklediği 6.2″lik deprem tehlikesinin de ortadan kalktığını söyledi. YouTube kanalında İstanbul”daki son artçıların dizilimine dikkat çeken Üşümezsoy, Kumburgaz çukurundaki fayın tamamen kırıldığını belirterek şöyle devam etti:KIRILACAK FAY KALMADI”Artçıların birkaç günlük dizilimi fayın boydan boya kırılarak tüm stresini boşaltmış olduğu resmini vermektedir. Fay Silivri”den Büyükçekmece”ye kadar kırılmış görüntüsü vermektedir. Bu fayın doğusunda yer aldığı ileri sürülen fay ve stres aktarımı yoktur. Silivri-Büyükçekmece arasındaki fay, kırılmasını tamamladı. Bu durumda Kuzey Marmara”da bu yüz yılımızda kırılacak bir fay söz konusu değildir.”5. KATIN BALKONU ÇÖKTÜ!İstanbul Kadıköy”de 23 Nisan”daki 6.2″lik depremin korkusunu yaşayan vatandaşlar, önceki akşam büyük bir gürültüyle irkildi. Dumlupınar Mahallesi”ndeki 6 katlı bir binanın 5. katındaki balkon çöktü. Neyse ki can kaybı ve yaralanma yaşanmadı. Mahalle sakini Hakan Cevahir, “Sarsıntıyla beraber bir gürültü koptu. Gürültüye çıktık, balkonun çöktüğünü gördük” dedi. Tahliye edilen bina mühürlendi.BİN 640 BİNA AZ HASARLIÇevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İstanbul”daki depremlerin ardından yürütülen hasar tespit çalışmalarına ilişkin bilgi verdi. Toplam 18 bin 74 binanın incelendiğini belirten Kurum, “1640 binanın az hasarlı olduğunu tespit ettik. Hasar tespit çalışmalarımızın tamamlanmasıyla gerekeni yapacağız” dedi.PATLAYAN KOLONDA DENİZ KABUĞUKüçükçekmece”de 6.2″lik depremde kolonları hasar gören binanın bodrum katındaki dernek tahliye edildi. 1997″de yapılan binanın kolonlarında deniz kabuğu ve kumu çıktı. Binanın üst katındakiler ise tehlikeye rağmen evlerinde oturmaya devam ediyor.OKULLARDA İLK DERS ÇÖK–KAPAN–TUTUNİstanbul”da 6.2″lik depremin ardından iki gün tatil edilen okullarda dün öğrenciler “afet eğitimi” ile ders başı yaptı. 3 milyon öğrenciye izlettirilen eğitim videolarında “çök–kapan–tutun” uygulaması, afet ve acil durum çantası hazırlığı, toplanma alanlarının önemi gibi temel bilgiler verildi. Şişli Nilüfer Hatun Ortaokulu”ndaki eğitime katılan İstanbul Valisi Davut Gül, “Gönül rahatlığıyla söyleyebilirim ki İstanbul”da en güvenli binaların başında okullarımız gelir” dedi.ELAZIĞ”DA 5 YIL SONRA 4.9″LUK ARTÇI KÂBUSUElazığ Sivrice”de önceki gün saat 21.09″da 4.9 büyüklüğünde deprem yaşandı. Paniğe neden olan sarsıntı Malatya ve Adıyaman”da da hissedildi. Prof. Dr. Hasan Sözbilir, sarsıntının 24 Ocak 2020″deki 6.8″lik depremin artçısı olduğunu belirterek, “Panik yapacak durum yok” dedi. Kütahya Simav”da da önceki gün saat 02.45 ile saat 07:21″de 3.9 büyüklüğünde 2 deprem oldu. Kandilli, Simav”da geceden sabaha kadar 65 artçı sarsıntı yaşandığını duyurdu. Sarsıntılar çevre ilçelerde de hissedilirken, halk geceyi korku içinde geçirdi. Simav”da 25 Nisan”da da 3 saatte 3.9 ila 4.6 büyüklüğünde 3 deprem yaşanmıştı.
Source: Www.star.com.tr