İsrail ordusu Suriye”yi vurdu
Filistin”de katliamlarını sürdüren İsrail, bu kez Suriye”yi hedef aldı. İsrail Savunma Kuvvetleri”nden (IDF) yapılan açıklamada, Suriye”nin Lazkiye bölgesindeki silah depolarına İsrail savaş uçakları tarafından hava saldırıları düzenlendiği bildirildi. Saldırılarda “uluslararası toplumun ve İsrail”in denizlerdeki seyrüsefer özgürlüğüne tehdit oluşturan” gemisavar füzeleri ile hava savunma sistemlerine ait bazı bileşenlerin hedef alındığı ifade edilerek, “IDF, İsrail devletine ve sivillere yönelik her türlü tehdidi ortadan kaldırmak için faaliyetlerine devam edecektir” denildi. Esad rejiminin sona ermesinin ardından Suriye”ye yönelik birçok saldırı gerçekleştiren İsrail, saldırıların eski rejimden kalan askeri altyapıyı hedef aldığını ve İsrail”in güvenliği için gerekli olduğunu iddia etmişti.
Source: Sabah
Üçlü ittifakın iki amacı
Açılımın dış boyutunu , Suriye ayağını, Türkiye’yi Kürtlerle genişletme amacını bu köşede birkaç yazıda etraflıca ele aldık. Açılımın iç boyutunu, Erdoğan’ın devleti dönüştürme hedefi bağlamında yine birkaç yazıda tartıştık. Bir kaldıraç olarak açılımla hedeflenen rejime işaret ettik. Açılım ile Erdoğan’a sınırsız başkanlık yolu açacak yeni anayasa arasında bir bağ olduğunu da belirttik. Bugün her iki boyutu birlikte ele alarak çözümlemeye çalışalım: PARALEL ÜÇ SÜREÇ Son altı aylık iç ve dış bazı gelişmeleri kronolojik olarak anımsayalım: 1) HTŞ ve SMO grupları, 27 Kasım 2024’te İdlib’den çıkarak Halep, Hama ve Humus üzerinden 8 Aralık’ta Şam’a girdi ve Esad rejimini yıktı. Bu taarruz hazırlığının ekim ayında başladığı anlaşılıyor. ABD ve Türkiye’nin, terör örgütü kabul ettiği HTŞ ile aslında bir süredir işbirliği yaptığı, daha sonra muhatapları tarafından açıklandı. ABD’nin eski Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey , göreve başladığından itibaren HTŞ lideriyle çalıştıklarını, onu Esad yönetimine ve Suriye ordusuna karşı koruduklarını açıkladı. Eski ABD Büyükelçisi Robert Ford , HTŞ lideriyle, onu siyasete hazırlama amacıyla görüştüğünü söyledi. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan , HTŞ’yle zaten temasta olduklarını belirtti. 2) MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli 1 Ekim 2024’te, TBMM yasama dönemi açılışında, daha önce Meclis’ten atılmalarını savunduğu DEM Parti’nin sıralarına giderek milletvekilleriyle tokalaştı. Bahçeli 22 Ekim’de “Öcalan Meclis’e gelsin, terör örgütünü lağv ettini açıklasın” dedi. Öcalan 27 Şubat 2025’te PKK’ye çağrı yaptı. PKK o çağrıya uyarak 5-7 Mayıs 2025’te kongresini topladı. Kimi açıklamalardan, bu süreçte “devlet heyeti” ile Öcalan arasında görüşmelerin yapıldığı anlaşılıyor. 3) CHP Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer , 30 Ekim 2024’te terör soruşturması kapsamında gözaltına alındı. Ardından başka CHP’li belediyelere sıra sıra operasyonlar düzenlendi. Sıra 19 Mart 2025’te İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ’na geldi. CHP’li belediyelere iki temel suçlama yapıldı: a) Yolsuzluk suçlaması (Ancak bu konuda iddianamede hiçbir somut veri yok.) b) DEM Parti’yle belediye seçimlerinde yapılan kent uzlaşısı üzerinden terörle işbirliği suçlaması. İKİ TEMEL SONUÇ Bu gelişmelerin şu iki temel sonucu ortaya çıkardığı görülüyor: 1) HTŞ lideri Ahmet Şara , Suriye cumhurbaşkanı oldu. Şam yönetimi PKK’nin Suriye kolu PYD/YPG’nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile anlaştı. (Daha önce Ankara PYD/YPG’nin PKK’nin Suriye kolu olduğunu savunuyor, Washington ise “PKK başka PYD/YPG başka” diyordu. Bu sorun ABD-Türkiye ilişkilerini zorlayınca, Washington PYD/ YPG’nin omurgasını oluşturduğu SDG’yi kurdurmuştu.) HTŞ-SDG anlaşmasından sonra Ankara pozisyonunu güncelledi. Önce Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler , ardından da Cumhurbaşkanı Erdoğan , PYD/YPG yerine SDG demeye başladı. 2) İktidar CHP’yi DEM’le işbirliği üzerinden terörle işbirliği yapmakla suçluyordu, nitekim bu suçlama süren “belediyeleri silkeleme” operasyonunun da ana suçlaması durumunda. Ama iktidar aynı zamanda DEM’le açılım üzerinden işbirliğine yöneldi. Yani iktidarın Ahmet Özer’le başlattığı ve İmamoğlu’na uzanan operasyonunun amacı CHP-DEM kent uzlaşısını ortadan kaldırarak cumhurbaşkanlığı yolunu temizlemekti. İktidar bunu tamamlamak üzere de Bahçeli’nin koçbaşılığında açılımı başlatarak PKK ve DEM ile anayasa-seçim ittifakına yöneldi. BAŞKANLIĞA KARŞI VATANDAŞLIK TANIMI Erdoğan yeni anayasa için 11 kişilik takımını açıkladı ve AKP-MHP-DEM üçlüsü yeni anayasa cephesi oluşturdu. Amaç yeni anayasa çıkarıp Erdoğan’a sınırsız başkanlık yolu açmak, karşılığında vatandaşlık tanımını güncellemek. Ancak mesele şu: Bu tablodan demokratikleşme çıkar mı? Bu tablodan toplumsal barış çıkar mı? Bu tablodan yoksullar yararına adil bir ekonomik bölüşüm çıkar mı?
Source: Mehmet Ali Güller
BM”den İHH yardım görevlilerine saldırıya ilişkin açıklama
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Jeremy Laurence, konuya ilişkin AA muhabirinin sorusunu yazılı yanıtladı.”Ofisimiz, son olarak İHH İnsani Yardım Vakfının 5 üyesi de dahil insani yardım çalışanlarının sürekli öldürülmesinden derin endişe duymaktadır.” ifadesini kullanan Laurence, bu cinayetlerin, insani krizin daha da derinleştiği ve Gazze”deki Filistinlilerin çoğunun gıda yardımına ihtiyaç duyduğu bir dönemde gerçekleştiğini belirtti.Laurence, “İnsani yardım çalışanları, uluslararası insancıl hukuk kapsamında özel olarak korunuyor ve onları kasıtlı olarak hedef almak bir savaş suçu teşkil edebilir. Ayrıca, işgalci güç olarak İsrail”in Gazze”de temel ihtiyaç malzemelerinin ve hizmetlerinin teslimatını sağlaması ve kolaylaştırması gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.İHH İnsani Yardım Vakfı, 28 Mayıs”ta İsrail”in saldırıları sonucu Dünya Gıda Programı (WFP) ile Gazze”de yürüttükleri projede çalışan 5 kişinin hayatını kaybettiğini, 2 kişinin de ağır yaralandığını açıklamıştı.
Source: Muhammet Binici
Akkuyu’nun kaderi Sinop’a mı bağlı?
Türkiye’nin ilk nükleer santrali olan Akkuyu’da işler durma noktasına geldi. Siemens Energy’nin, Rusya’ya yönelik yaptırımlar nedeniyle bazı önemli parçaların ihracatını durdurması, teknik gecikmelere yol açtı. Ancak İngiltere merkezli haber ajansı Reuters’a göre asıl kriz, finansmanda. Haber ajansının iddiasına göre, Rosatom’un projeye aktarması beklenen 7 milyar dolarlık fon hâlâ gelmedi. Üç reaktörün inşaatı geçici olarak askıya alındı.
Akkuyu’daki bu yavaşlamanın arkasında, diplomatik bir gerilim olduğu konuşuluyor. Türkiye’nin Sinop’ta inşa etmeyi planladığı ikinci nükleer santral için Güney Kore ve Çin firmalarıyla masaya oturması, Moskova’yı rahatsız etti. Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev, daha önce Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Sinop projesini de kendilerine vermek istediğini söylemişti. Ancak Ankara, alternatiflerle görüşmeye devam ediyor.
FİDAN DEVREDE
Bu tansiyonun gölgesinde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, geçen hafta Moskova’ya giderek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le bir araya geldi. Reuters’ın geçtiği habere göre Fidan, görüşmede Akkuyu’daki sorunların çözümü için destek istedi. Aynı basın toplantısında Fidan, Putin’den Gazprom ile BOTAŞ arasında süren müzakerelere de destek vermesini talep etti.
BOTAŞ’ın Rusya’ya olan doğal gaz borcunun yaklaşık 27 milyar dolara ulaştığı iddia ediliyor. Ankara bu borcun yapılandırılması için Moskova’yla görüşmelerini sürdürüyor. Akkuyu’daki gecikme ve Sinop’un kime verileceği tartışması, Türkiye-Rusya enerji ilişkilerinde yeni bir pazarlık sürecini işaret ediyor.
Japonya istiyordu vazgeçti
Bugün Çin, Kore ve Rusya ile görüşüldüğü iddia edilen Sinop Nükleer Güç Santrali için ilk olarak Japonya ile görüşülmüştü. Japonya’nın liderliğinde kamu ve özel kurumların oluşturduğu Japon-Fransız konsorsiyumu tarafından üstlenilen nükleer enerji santrali projesinden Japon tarafı maliyet artışı nedeniyle vazgeçti.
20 milyar $’lık proje bitmiyor
Santral çalışmaları 15 yıl önce başladı. 2010’da Rusya-Türkiye arasında ilk imzalar atıldı. Çalışmalar 2013’te başladı. 2023’te bitmesi planlanıyordu. Ancak 2025’e gelindiğinde yalnızca 1’inci ünitenin inşaatı tamamlanabildi. 20 milyar dolarlık proje, çoğunluğu Rus sermayeli olan Akkuyu Nükleer AŞ tarafından yürütülüyor.
Gecikmede ambargo da etkili
Rusya-Ukrayna savaşı ile birlikte Avrupa’nın Rusya’ya ambargo uygulaması da projeyi olumsuz etkiledi. Gecikmeden Alman sanayi devi Siemens sorumlu tutuldu. Siemens, 2024’te yaptığı açıklamada gerekli ihracat ve gümrük izinlerinin verilmediğini kaydetti ve federal hükümete işaret etti.
Fiyatlar ortalamanın 2-3 katı
Akkuyu Santrali Rusya’nın Türkiye’deki ilk yap-işlet-devret projesi olacak. Türkiye, üretilen enerjiyi 15 yıl boyunca Akkuyu Nükleer AŞ’den satın alacak. Türkiye, enerji karşılığında Rosatom’a 15 yıl boyunca kilowatt saat başına 12.35 sent ödeyecek. Bazı analistler bunun dünya ortalamasının 2-3 kat üzerinde olduğunu vurguluyor.
Source: Haber Merkezi
İsrail”in Gazze”ye saldırılarında 11 Filistinli öldü
İsrail in Gazze kentinin doğusundaki Ez-Zahra Okulu yakınlarına düzenlediği saldırıda 1 Filistinli hayatını kaybetti. Kentin güneybatısındaki Tel el-Hava Mahallesi nde ise sivillerin bulunduğu bir gruba yönelik hava saldırısında 2 kişi yaşamını yitirdi. Gazze Şeridi nin güneyindeki Han Yunus un El-Mevasi bölgesinde, yerinden edilmiş sivillerin kaldığı iki çadıra düzenlenen saldırılarda 3 Filistinli öldü. Han Yunus’un Abasan el-Kebira bölgesinde sivil bir araca düzenlenen saldırıda 2 kişi hayatını kaybetti. Ayrıca Refah kentinin Şakuş bölgesinde, yardım almak üzere toplanan sivillere İsrail güçlerinin ateş açması sonucu 3 kişi öldü. Gazze Şeridi nin kuzeyi ile güneyini ayıran Netzarim Koridoru yakınındaki yardım noktasında, İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu çok sayıda Filistinli yaralandı. Bu ölümlerle birlikte İsrail in cuma sabahından bu yana Gazze Şeridi ne yönelik saldırılarında toplam can kaybı 50 ye yükselmiş oldu. İsrail ordusunun sivillere yönelik saldırıları aralıksız sürerken, Gazze deki insani kriz daha da derinleşiyor. *Haberin fotoğrafı AA tarafından servis edilmiştir.
Source: Habertürk
Barışın adresi Türkiye
Türkiye bir kez daha Rusya-Ukrayna savaşının sonlandırılması için yoğun bir çaba sarf ediyor. Geçtiğimiz günlerde Rusya”ya giden Dışişleri Bakanı Hakan Fidan”ın mekik diplomamasi dün de Ukrayna”da sürdü. Tarafların 2 Haziran”da bir kez daha İstanbul”da bir araya gelmeleri planlanıyor. Bakan Fidan dün Kiev”de Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu. LİDERLER ZİRVESİ İÇİN GÜÇLÜ MESAJ Bakan Fidan, Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakerelere lişkin, “İstanbul”da yeniden başlayan görüşmeler gerçekten fevkalade önemli. Bizim inancımız şu: Müzakere masasında kalındığı sürece, muhakkak bir ilerleme görülebilir” dedi. Türkiye”nin her iki tarafla olan iyi ilişkilerini kullanarak barış perspektifini ilerletme, hayata geçirme konusunda elinden geleni yaptığını söyleyen Fidan, “Başkan Recep Tayyip Erdoğan”ın ev sahipliğinde” liderler düzeyinde bir görüşme teklifini dile getirdi. Türkiye ile Ukrayna arasındaki stratejik işbirliğine büyük önem verdiklerini kaydeden Sybiha ise ikili ilişkilerin karşılıklı çıkar ve saygıya dayandığını söyledi. Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump”ın Özel Temsilcisi Kit Kellog, her ne kadar Kiev henüz Moskova”dan ateşkes taslağını almasa da, Ukraynalı temsilcileri 2 Haziran”da İstanbul”da yapılacak müzakerelere katılmama yönünde açıklamalar yapmamaları konusunda uyardı. Beyaz Saray”dan da “Rusya ve Ukrayna”nın haftaya İstanbul”da doğrudan görüşmeler yapacaklarını umuyoruz” açıklaması geldi. BAŞKAN ERDOĞAN: LİDERLER BULUŞSUN BAŞKAN Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ile bir telefonda görüştü. Türkiye”nin Ukrayna ile Rusya arasında adil ve kalıcı bar-ı şın sağlanması için gayret göstermeye devam edeceğini kaydeden Erdoğan, İstanbul”daki görüşmelerde kararlaştırılan esir değişiminin kısa süre içinde gerçekleştirilmiş olmasının memnuniyet verdiğini ifade etti. Erdoğan, İstanbul”da gerçekleştirilmesi planlanan ikinci tur görüşmelerde olası ateşkesin ele alınmasının barışa giden yolun taşlarını döşeyeceğini, iki ülkenin de güçlü heyetlerle toplantıya katılımının barış yolunda sağlanan ivmenin devamı açısından önemli olduğunu belirtti. Heyetler arası görüşmelerin ardından liderler düzeyinde de görüşmeler yapılmasının barış sürecine fayda sağlayacağını vurgulayan Erdoğan, çok gecikmeden bunu gerçekleştirmenin gerektiğine inandığını ifade etti.
Source: Diş Haberler
Suriye”den İsrail açıklaması
Başkent Şam”daki Enformasyon Bakanlığı”nda düzenlenen basın toplantısında konuşan Mustafa, güncel gelişmeleri değerlendirdiklerini söyledi.Mustafa, toplantıda Cumhurbaşkanı Şara”nın, ülkede yatırımlar için cazip bir ortam oluşturulması gerektiğine, acil reform ihtiyacı olduğuna, bakanlıklar arası uyumun önemine ve yolsuzluğun ortadan kaldırılmasına dikkati çektiğini belirtti.Dışişleri Bakanlığının yeni hükümetin vizyonunu tanıtarak Suriye diplomasisini ülkenin hak ettiği konuma ulaştırmada yeni bir aşamaya geçildiğini söyleyen Mustafa, Bakanlığın dünya genelinde diplomatik misyonları yeniden faaliyete geçirmek ve yeni konsolosluklar açmak için çalışmalarını sürdürdüğünü dile getirdi.2025 yılı bütçesinin yakında açıklanacağını bildiren Enformasyon Bakanı Mustafa, kamu görevlilerine yönelik zam yapılacağını ifade etti.Mustafa, Savunma Bakanlığı şemasında yeni düzenlemelere gidildiğini, devrik rejim ordusundan ayrılan 2 bin 500 subayın yeni orduya katılım sürecinin de başlatıldığını bildirdi.Suriye”de SDG adını kullanan PKK/YPG ile Suriye hükümeti arasında 10 Mart”ta imzalanan Entegrasyon Anlaşması”na da değinen Mustafa, hükümetin bu anlaşmaya bağlı kaldığını söyledi.Mustafa, Suriye”deki etnik ve toplumsal çeşitliliğe saygı duyulduğunu vurgulayarak, resmi devlet televizyonlarında Kürtçe yayın yapılmasının da gündemde olduğunu belirtti.Suudi Arabistan ile Suriye hükümeti arasında yakın zamanda yatırım projelerinin kamuoyuna duyurulacağını bildiren Mustafa, İsrail ile dolaylı müzakerelerin sürdüğünü, Suriye”nin 1974″te imzalanan “Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması”na” bağlılığını sürdürdüğünü ifade etti.
Source: Www.star.com.tr
Türkiye ve dünya gündemi
1- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Kongre Merkezi”nde düzenlenecek 4. Türkiye Gençlik Zirvesi”ne katılacak.
(İstanbul/14.00) (Fotoğraflı-Görüntülü)
2- CHP Genel Başkanı Özgür Özel, “Millet İradesine Sahip Çıkıyor” mitingine iştirak edecek.
(Düzce/14.00) (Fotoğraflı-Görüntülü)
YASAMA YÜRÜTME SİYASET
1- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, AK Parti İl Başkanlığını ziyaret edecek.
(Konya/11.30) (Fotoğraflı-Görüntülü)
2- Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, AK Parti Erciş İlçe Başkanlığına ziyaret gerçekleştirecek, Erciş Bilim Sanat Merkezinin açılışına katılacak, Milli Eğitim Bakanlığı İletişim Merkezi ile AK Parti Van İl Başkanlığına ziyarette bulunacak.
(Van/10.30-16.00) (Fotoğraflı-Görüntülü)
3- İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu, Karamehmet Mahallesi”ni, şehit öğretmen Neşe Alten”in kabrini ve Şarköy esnafını ziyaret edecek, partisinin Yahya Kemal Kültür Merkezi”nde yapılacak genişletilmiş il divan toplantısına katılacak.
(Tekirdağ/11.30-17.30) (Fotoğraflı-Görüntülü)
4- TBMM Adalet Komisyonunda Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi görüşülecek.
(TBMM/16.00) (Fotoğraflı-Görüntülü)
EKONOMİ FİNANS
1- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Eskişehir”de çeşitli temaslarda bulunacak.
(Eskişehir/15.00) (Fotoğraflı-Görüntülü)
2- Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Valiliği ziyaret edecek, arıtma tesisinde inceleme gerçekleştirecek, Muş Ovası Pompaj Sulama 1. Etap İnşaatı Temel Atma Töreni”ne katılacak, lisanslı depo açılışı yapacak ve AK Parti İl Başkanlığına ziyarette bulunacak.
(Muş/10.00-14.30) (Fotoğraflı-Görüntülü)
DÜNYA DİPLOMASİ
1- İsrail”in ateşkesi bozarak kalıcı işgal hedefiyle Gazze Şeridi”ne düzenlediği şiddetli saldırıların yansımaları ve yardımların girişini engellemesi sonucu yaşanan insani krize ilişkin gelişmeler takip ediliyor.
(Gazze/Kudüs) (Fotoğraflı-Görüntülü)
1- Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, Veliefendi Kapalı Yüzme Havuzu”nun açılış törenine katılacak.
(İstanbul/12.00) (Fotoğraflı-Görüntülü)
2- UEFA Şampiyonlar Ligi final müsabakası, Fransa”nın Paris Saint Germain ile İtalya”nın Inter takımları arasında Almanya”da oynanacak.
(Münih/22.00) (Fotoğraflı-Görüntülü)
3- Trendyol Süper Lig”in 38. ve son haftasına Çaykur Rizespor-Atakaş Hatayspor, Fenerbahçe-TÜMOSAN Konyaspor, Corendon Alanyaspor-Net Global Sivasspor ve Adana Demirspor-Gaziantep FK maçlarıyla devam edilecek.
(Rize/İstanbul/16.00/Antalya/Adana/19.00) (Fotoğraflı-Görüntülü)
4- A Milli Kadın Basketbol Takımı, FIBA 2025 Avrupa Şampiyonası hazırlıkları kapsamında Litvanya ile özel maçta Basketbol Gelişim Merkezi”nde karşılaşacak.
(İstanbul/19.00) (Fotoğraflı-Görüntülü)
5- Türkiye Sigorta Basketbol Süper Ligi play-off çeyrek finalinde Bahçeşehir Koleji-TOFAŞ ve Türk Telekom-Fenerbahçe Beko ikinci maçları yapılacak.
(İstanbul/18.00/Ankara/20.30) (Fotoğraflı)
6- Avrupa Ampute Futbol Şampiyonlar Ligi organizasyonuna Alves Kablo Ampute Futbol Kulübünün ev sahipliğinde Ankara”da devam edilecek, organizasyonun ikinci günü grup ve yarı final müsabakaları oynanacak.
(Ankara/10.30) (Fotoğraflı-Görüntülü)
7- Formula 1 Dünya Şampiyonası”nın 2025 sezonu dokuzuncu ayağı İspanya Grand Prix”sinde sıralama turları yapılacak.
(Barselona/17.00) (Fotoğraflı)
8- Teniste sezonun ikinci grand slam turnuvası Fransa Açık”a (Roland Garros) devam edilecek.
(Paris) (Fotoğraflı)
9- 2025 Avrupa Artistik Cimnastik Şampiyonası Almanya”da sürecek.
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.
Source: