Yeni Şafak’tan bir salvo daha: Bakan Şimşek ve Merkez Bankası hedefte!
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı ve CHP”nin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu “nun tutuklanmasının ardından faizi 350 baz puan artırarak yüzde 42,5’ten yüzde 46’ya yükseltmişti. Yeni Şafak gazetesi, mayıs ayında enflasyonun yüzde 35,41’e gerilediğini belirterek enflasyon ile faiz arasındaki makasın 10 puanı aştığını vurguladı. Gazete, ekonomi politikalarını eleştirerek 26 Mayıs 2025 tarihli manşetinde “ Binlerce işletme kapısına kilit vurdu, emek yoğun sektörlerde işten çıkarmalar başladı ” ifadeleriyle Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ’i hedef almıştı. Yeni Şafak, Enflasyon verisi, bugün toplanacak Merkez Bankası’na faizlerde güçlü bir indirim yapması için yeterli alan açtı. Yüksek indirim reel sektörün nefes alması için de kritik önemde değerlendirmesine yer verdi. Daha önce de eski Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal ’ı, 5 toplantıdan 3’ünde faiz artırımı kararı verdiği için eleştiren gazete, Bu operasyonu kim adına çektiniz ifadeleriyle Ağbal’ı hedef göstermiş ve ardından Ağbal görevden alınmıştı. Yeni Şafak, Merkez Bankası’nın faiz indirimi yapmasını engelleyen baskılara dikkat çekti ve şu ifadelere yer verdi: Kredi maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle zorlanan sanayicilerin ve yatırımcıların beklentilerinin aksine hareket ederek 17 Nisan”da faizi yüzde 46″ya çıkaran Merkez Bankası”nın (TCMB), bugün yapacağı toplantıda ise indirim adımlarına yeniden başlaması bekleniyor. Türkiye İstatistik Kurumu”nun (TÜİK) son açıkladığı verilere göre, mayıs ayında yıllık enflasyon yüzde 35,41 seviyesine geriledi. Böylece Merkez Bankası”nın yüzde 46 olarak belirlediği politika faizi ile yıllık enflasyon arasındaki fark 10 puanı aştı. Beklentilerin altına gerçekleşen enflasyon verisi, Para Politikası Kurulu”na (PPK) faizlerde sembolik değil güçlü bir indirim yapması için yeterli alan açtı. EKONOMİNİN ÖNÜNDEKİ TEK ENGEL Faizlerin yüzde 8,5 seviyesine düşürüldüğü Mayıs 2023 seçimlerinden önceki süreçte enflasyon yüzde 38 seviyesinde bulunuyordu. Ekonomi politikasında iki yıl önce yaşanan keskin makas değişimi sonucunda Merkez Bankası faizleri yüzde 8,5’ten yüzde 50’ye çıkardı. Ekonominin önündeki tek engel olarak görülen yüksek faize dayalı ortodoks para politikası, enflasyonla mücadelede istenilen sonucu vermek bir yana Tüketici Fiyat Endeksi”nin (TÜFE) Mayıs 2024’te yüzde 75,45 ile zirveyi görmesine neden oldu. Kemer sıkma politikaları uygulandığı halde Mayıs 2025 itibarıyla yüzde 35,41″e inen enflasyon, 24 ay önceki seviyelerin altına ancak gelebildi. BEKLENTİLERİ GÖRMEZDEN GELDİ Merkez Bankası, 9 ay boyunca yüzde 50″de sabit tuttuğu faizi ilk olarak Aralık 2024″te yüzde 47,5″e indirmişti. Faiz oranları ocak ve martta 2,5’er puan daha aşağı çekilerek yüzde 42,5’e kadar düşürülmüştü. Söz konusu süreçte bugünün şartlarına göre faiz ile enflasyon arasında yalnızca 5-6 puan fark olmasına rağmen PPK, indirim yapmaya başlamıştı. Ancak nisan ayına gelindiğinde muhalefetin yolsuzluklarını örtbas etmek için sokaklar üzerinden yürüttüğü kaos girişimlerini gerekçe gösteren Merkez Bankası, politika faizini yeniden artırdı. Döviz talebindeki sınırlı yükselişi bahane eden Merkez Bankası, birçok kesimin finansmana erişim sorunlarını görmezden geldi ve politika faizini 3,5 puan artışla yüzde 42,5″ten yüzde 46’ya çıkardı. 13 ay sonra yeniden faiz artırım yönünde karar veren Para Politikası Kurulu, iş dünyasının “Faiz düşürülmeli” beklentilerine rağmen aksi yönde hareket etti. SEMBOLİK DEĞİL GÜÇLÜ OLSUN ÇAĞRISI Mayıs ayı itibarıyla yüzde 35,41″e gerileyen enflasyon, Merkez Bankası”nın iş dünyasının beklentileri doğrultusunda indirim yapması için elini rahatlatmış durumda. İstihdamını korumakta zorlanan emek yoğun sektörler artık Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine sembolik olarak değil güçlü bir şekilde başlamasını bekliyor. Parasal sıkılaştırma esaslı program koşulları, ekonomide fren eğilimini giderek somutlaştırırken vatandaşın ve işletmelerin sırtına da ağır yük bindiriyor. Piyasalarda yüksek oranda faiz indirimi yapılmasının reel sektörün rahatlaması açısından elzem olduğu belirtiliyor.
Source: Cumhuriyet/ekonomi Servisi
Ölüm sayısı 2024″te azaldı! Ölüm nedenlerine bakın ilk sırada…
Türkiye İstatistik Kurumu, 2024 yılına ilişkin ölüm ve ölüm nedeni istatistiklerini açıkladı. Buna göre, ölüm sayısı 2023″te 526 bin 416 iken, 2024″te 489 bin 361 olarak belirlendi. Ölen kişilerin yüzde 54,8″ini erkekler, yüzde 45,2″sini kadınlar oluşturdu. Bin kişi başına düşen ölüm sayısını ifade eden kaba ölüm hızı, 2023″te binde 6,2 iken, 2024″te binde 5,7″ye geriledi. Diğer bir ifadeyle 2023″te bin kişi başına 6,2 ölüm, geçen yıl bin kişi başına 5,7 ölüm düştü. Kaba ölüm hızı en yüksek il, 2024″te binde 10,4 ile Kastamonu oldu. Bu ili binde 10 ile Sinop, binde 9,7″şer ile Edirne ve Balıkesir, binde 9,6 ile Artvin izledi. Kaba ölüm hızının en düşük olduğu il ise binde 2,2 ile Hakkari olurken, bu ili binde 2,4 ile Şırnak, binde 2,9 ile Van izledi. Dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada Ölümler nedenlerine göre incelendiğinde, 2024″te yüzde 36 ile dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada yer aldı. Bu ölüm nedenini yüzde 16,3 ile iyi huylu ve kötü huylu tümörler, yüzde 15 ile solunum sistemi hastalıkları takip etti. Dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklı ölümler alt ölüm nedenlerine göre incelendiğinde, ölenlerin yüzde 42,9″unun iskemik kalp hastalıklarından, yüzde 23,9″unun diğer kalp hastalıklarından, yüzde 18,3″ünün serebro-vasküler hastalıklardan kaynaklandığı belirlendi. Dolaşım sistemi hastalıklarından ölümler illere göre incelendiğinde, 2024″te bu hastalıklara bağlı ölüm oranı en yüksek il yüzde 50,7 ile Çanakkale oldu. Bu ili yüzde 46,9 ile Karabük, yüzde 43,9 ile Balıkesir, yüzde 41,8 ile Çorum izledi. Dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranı en düşük iller ise yüzde 26,6 ile Kilis, yüzde 29,9 ile Van, yüzde 30,9 ile Kayseri, yüzde 31 ile Gümüşhane şeklinde sıralandı. Bebek ölüm hızı binde 9 oldu İyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölümler alt ölüm nedenlerine göre incelendiğinde, ölenlerin yüzde 29,1″inin gırtlak ve soluk borusu/bronş/akciğerin kötü huylu tümöründen, yüzde 8″inin kolonun kötü huylu tümörü, yüzde 7,8″inin lenfoid ve hematopoetik kötü huylu tümörü kaynaklı olduğu görüldü. İyi ve kötü huylu tümörlerden ölenler illere göre incelendiğinde, 2024″te iyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölüm oranı en yüksek il yüzde 21,7 ile Ağrı oldu. Bu ili yüzde 21,4 ile Bingöl, yüzde 20,7 ile Ankara, yüzde 20,3 ile Van izledi. Bu hastalıklara bağlı ölüm oranı en düşük iller ise yüzde 10,1 ile Kilis, yüzde 10,9 ile Şanlıurfa, yüzde 11 ile Çorum, yüzde 11,4 ile Şırnak olarak tespit edildi. Bebek ölüm sayısı, 2023″te 9 bin 731 iken, 2024″te 8 bin 475″e geriledi. Bin canlı doğum başına düşen bebek ölüm sayısını ifade eden bebek ölüm hızı, 2023″te binde 10,1 iken 2024″te binde 9 oldu. Doğumdan sonraki beş yıl içinde ölme olasılığını ifade eden beş yaş altı ölüm hızı, 2023″te binde 14,7 iken, 2024″te binde 11,1 oldu.
Source: Internet Haber