“اخبار محیط زیست: اصلاح حکمرانی آب و کیفیت هوای سالم”

اصلاح حکمرانی آب در کشور نیازمند نگاهی نو

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- ابوالحسن عالی*: شکاف فزاینده ایجاد شده ناشی از روند صعودی تقاضای آب و روند نزولی توان اقلیمی و اقتصادی کشور برای تأمین آب و عدم شناخت کافی از اجزا و اضلاع مختلف حوزه آب توسط کنشگران مختلف این حوزه باعث شکل گیری زبانی مخاصمه‌ای در سطوح مختلف محلی منطقه‌ای و ملی حول عرضه و تقاضای آب شده است.

امروز کشور ما نیازمند پیاده سازی حکمرانی شایسته و اصلاح فوری و بلادرنگ حکمرانی آب است. عنصر زمان در اینجا نقش تأثیر گذار و البته تأخیر زمانی نیز هزینه تصاعدی به دنبال دارد.

برای ارتقای پایداری و بهبود شاخص‌های آب کشور نیازمند مداخله مجدانه و مسئولانه همه ذینفعان این حوزه هستیم، تا مادامی که همه کنشگران به درک مشترکی از مصائب و مشکلات اقلیمی و اقتصادی و اجتماعی تأمین و عرضه آب در کشور نرسند و بخشی از ذی‌نفعان بدون توجه به نقش و وزن خود صرفاً خود را مطالبه گر این عرصه محسوب کنند باد بهبود سمت و سوی بیرق آب نخواهد وزید.

در بسیاری از کشورهای دنیا متناسب با درجه خشکسالی و یا ناترازی منابع و مصارف، وضعیت‌های مختلف آبی (عادی، کمبود، تنش، بحران، اضطرار یا فوریت) اعلام می‌شود پس از اعلام وضعیت رفتارهای همه کنشگران و ذی‌نفعان حوزه آب می‌بایست متناسب با دستورالعمل‌های ابلاغی تغییر یابد و صد البته متناسب با هر وضعیت نیز مجازات‌های بازدارنده برای اشخاص یا نهادهایی که از آن دستورالعمل‌ها تخطی کنند اعمال می‌شود.

این فرایند کنش‌های متقابل ذی‌نفعان و حکمران را در مواجهه با منابع آبی شکل می‌دهد، در غیر این صورت اگر بیان وضعیت منابع دارای ساز و کار مناسب برای تغییر رفتار مصرفی کنشگران نباشد کلماتی مانند بحران تنش و غیره مفهومی بیشتر از ترکیب چند حرف الفبا به ذهن عموم متبادر نخواهد کرد.

نهادهای مدیریت آب تنها یک پارت از پازل پیچیده و گسترده معمای آب در کشور هستند. بدون نقش آفرینی و کنشگری فعالانه همه ذی‌نفعان آب کشور از وزرا تا وکلا از کشاورزان تا صنعتگران از ارباب جراید تا اصحاب سیاست و قضاوت در پازل پیچیده و طاقت فرسای آب کشور، این پازل لاینحل و مبهم باقی خواهد ماند.

بدیهی است همه ارکان حکمرانی آب از جمله رکن نهادی می‌بایست پاسخگوی عملکرد مسئولیت‌ها و اختیارات خود در این حوزه باشند.

برای نهاد مدیریت آب می‌بایست شفاف شود چه میزان آب برای چه مخاطبینی و با چه بهای اقتصادی ودر کدام مکان آمایشی عرضه کند؟

هزینه‌های اقتصادی و زیست محیطی آب می‌بایست متناسب با تنگناهای اقلیمی و با نظر داشت وزن واقعی اقتصادی آن در یک فرآیند زنجیره‌ای توسعه‌ای به صورت شفاف دیده شود. متقاضیان آب می‌بایست هزینه‌های واقعی آن را متناسب با عوایدی و منافع حاصله به صورت عادلانه تقبل و پرداخت کنند.

سیاست و قوانینی که اعطای معافیت یا تخفیف یا مجوز تبعیضی خاصی به گروه یا گروه‌های خاصی اعطا کند که نتیجه آن سنگین‌تر شدن کفه هزینه در بخش آب باشد نتیجه‌ای جز افزایش ناکارآمدی نهاد و ناپایداری شاخص‌های آب و در نتیجه تحمیل هزینه‌های بیشتر پنهان و آشکار به جامعه نخواهد داشت.

یکی از معضلات آب در کشور عدم تطابق هزینه و جرایم ارتکابی این حوزه است. قوانین و مجازات‌ها می‌بایست متناسب با کمیابی و نقش جرایم آبی در آسیب به امنیت جامعه بازنگری و به‌روزرسانی شوند.

اختصاص یک مجتمع قضائی تخصصی برای رسیدگی به تخلفات و استفاده کنندگان غیرمجاز حوزه آب می‌تواند در پیشگیری از وقوع تخلف یا رسیدگی سریع به تخلفات رخ داده بسیار راهگشا باشد.

گر چه صرفاً اصلاح حکمرانی آب کشور به تنهایی و بدون نظر داشت اصلاحات در دیگر حوزه‌ها نمی‌تواند مصائب و مشکلات این حوزه را حل کند ولی بی توجهی به اصلاحات در این حوزه می‌تواند هزینه‌های سنگین تصاعدی به جامعه تحمیل کند و لنگرهای قوی در راستای ناپایداری در این حوزه و در نهایت حوزه عمومی کشور ایجاد کند.

این هزینه‌ها می‌توانند متناظر با تأخیر در شروع اصلاحات آثار بعضاً غیر قابل بازگشتی ایجاد نمایند. اصلاحات می‌بایست با دیدی جامع و با نگرشی شجاعانه صورت گیرد.

اصلاحات ساختاری باید در نهادهای مدیریت آب کشور (تفکیک ماهیتی نهادهای حفاظتی و خدماتی آب) انجام شود. اصلاحات اقتصادی باید متناسب با وزن واقعی اقتصادی آب در زنجیره توسعه صورت گیرد و اصلاحات سیاستی و تقنینی متناسب با شرایط زیست محیطی، اقلیمی و اجتماعی باشد و در انتها مهمترین رکن اصلاحی، اصلاحات نگرشی است که پاسخگویی همه ذینفعان متناسب با مسئولیت‌ها و نقش‌ها باید مد نظر باشد. ما برای اصلاح حکمرانی آب در کشور نیازمند نگاهی نو، دوراندیش و شجاعانه هستیم.

*مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان بوشهر

Source:


هوای ۴ شهر اصفهان قابل قبول است

به گزارش خبرنگار مهر، شاخص کیفیت هوای کلان‌شهر اصفهان بر اساس داده‌های ۱۶ ایستگاه سنجش فعال در ۲۴ ساعت منتهی به ۹ صبح سه‌شنبه ۱۱ دی با میانگین ۸۵ AQI در وضعیت قابل قبول است.

بر اساس داده‌های سامانه برخط کنترل کیفیت هوای سازمان محیط‌زیست (منطقه اصفهان) شاخص هوای این کلان‌شهر امروز در ساعت انتشار این گزارش در ایستگاه خیابان احمدآباد با عدد ۱۴۹، خیابان فرشادی ۱۲۰ و کردآباد (خیابان جی) ۱۰۹ AQI وضعیت نارنجی و ناسالم برای گروه‌های حساس و در سپاهان‌شهر با عدد ۴۶ AQI پاک را نشان می‌دهد.

شاخص هوای صبح سه‌شنبه شهر اصفهان در ایستگاه خیابان ۲۵ آبان با عدد ۹۳، میدان انقلاب ۶۷، پارک زمزم ۸۳، بزرگراه خرازی ۶۶، دانشگاه صنعتی با عدد ۸۸، خیابان رودکی ۷۳، خیابان رهنان ۷۰، خیابان زینبیه ۹۰، خیابان فیض ۶۹، بولوار کاوه ۸۴، خیابان میرزا طاهر ۵۶ و ولدان ۹۵ AQI در وضعیت قابل قبول است.

کیفیت هوا در کاشان با میانگین ۸۳، قهجاورستان ۹۴ و شاهین‌شهر ۸۰ AQI قابل قبول ثبت شد. ایستگاه سنجش آلودگی هوای سجزی، خمینی‌شهر، شهرک صنعتی محمودآباد، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، مبارکه، نجف آباد و زرین شهر قطع است.

شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و ۳۰۱ تا ۵۰۰ خطرناک است.

این شاخص به طور معمول برای پنج آلاینده هوا شامل مونوکسیدکربن (CO) ، اُزن (O۳)، دی اکسید نیتروژن (NO۲)، دی اکسید گوگرد (SO۲) و ذرات معلق زیر ۲.۵ میکرون (PM۲.۵) اندازه گیری و به طور روزانه در ایستگاه‌های پایش هوا، ثبت می‌شود.

شاخص کیفی هوا ( Air Quality Index ) معیاری است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده موجود در هوا نظیر مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ترکیبات نیتروژن دار، اوزون و ذرات معلق ( ذرات کوچک‌تر از ۱۰ میکرومتر و ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرومتر) را که دارای حدود مجاز متفاوت با واحدهای مختلف است به یک عدد بدون واحد تبدیل می‌کند و وضعیت آلودگی هوا را نمایش می‌دهد.

Source:


خلیج گرگان در حال خشک شدن است

به گزارش خبرگزاری مهر، علی اصغر طهماسبی در نشست با رئیس جمهور با همراهی مجمع نمایندگان استان اظهار کرد: متأسفانه گلستان دارای عقب ماندگی‌های تاریخی است و توجه به زیرساخت‌های استان ضروری است.

وی افزود: مردم نگارستان اقوام ایران زمین همواره پشتیبان نظام جمهوری اسلامی و ولایت بوده‌اند و علی رغم مشکلات اقتصادی لحظه‌ای حمایت از انقلاب را از یاد نبرده‌اند.

استاندار گلستان گفت: علی رغم آنکه گلستان در شمال کشور قرار دارد ولی متأسفانه با کمبود بیش از هزار و ۵۰۰ لیتر بر ثانیه آب مواجه است و کمک به حل مشکل آب در این استان ضروری است.

وی یادآور شد: این در حالی است که سد نرماب قریب به ۱۵ سال از آغاز عملیات آن می‌گذرد و تکمیل آن می‌تواند آب شرب بیش از ۵۳۰ هزار نفر را در شرق استان مرتفع کند.

وی یادآور شد: یکی از راهکارهایی که می‌تواند از دغدغه‌های آبی در غرب استان بکاهد پروژه آب شیرین کن است که مجوزات اولیه آن صادر شده و نیاز است مورد توجه ویژه قرار گیرد.

طهماسبی اظهار کرد: تعیین تکلیف روستاهای کاسه سد چایلی پس از ۱۸ سال، ضروری است که باید به آن توجه شود.

وی با اشاره به اینکه خلیج گرگان در حال خشک شدن است، افزود: اگرچه بر اساس مصوبه شورای عالی تالاب‌ها پروژه احیا با لایروبی کانال آشور آغاز شده اما به نظر می‌رسد پمپاژ آن به داخل خلیج و تأمین حقابه خلیج از گرگانرود و نکارود ضروری است

استاندار گلستان گفت: گلستان استانی مرزی و دروازه ورود به آسیای میانه ، کشورهای حوزه CIS، چین و روسیه از شرق دریای خزر است و یقیناً توجه به کریدور ریلی شمال به جنوب از مرز اینچه برون می‌تواند زمینه کاهش هزینه و زمان حمل و نقل را به دنبال داشته باشد.

Source:


تجهیز ۸ نانوایی میبد به مشعل دوگانه سوز

مسروری فر با بیان اینکه این نانوایی با پنج دستگاه پیشرفته، ۵۰ هزار قرص نان در روز تولید می‌کند، افزود: این نانوایی مجهز به ژانراتور و مشعل‌های دو گانه سوز است و با تامین گازوئیل مورد نیاز، حتی در صورت قطع آب و برق و گاز، دغدغه‌ای را در تامین نان شهروندان باقی نمی‌گذارد.

وی تصریح کرد: یکی از برنامه‌های جهاد این است که ۸ نانوایی دیگر را در سطح شهرستان میبد به سیستم مشعل دوگانه سوز مجهز و سوخت آن را تامین کنیم تا در شهرستان دچار بحران نشویم و پدافند غیر عامل را به خوبی اجرا کنیم.

شهرستان میبد با ۱۳۹ نانوایی فعال بعد از مرکز استان بیشترین تعداد نانوایی را به خود اختصاص داده است.

Source:


هدر رفت انرژی در بخش صنعت بسیار بالاست

مهدی اشجعی کارشناس انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه وضعیت تولید انرژی در کشور ما مطلوب است، گفت: از دیدگاه تولید انرژی مشکل زیادی وجود ندارد ولی از دیدگاه مصرف در بخش ساختمان، حمل نقل و صنعت بسیار مشکل داریم به عنوان مثال در مبحث ساختمان مصرف انرژی به مراتب بیشتر از سایر کشورهای جهان است و با رعایت استانداردهای مشخص می‌توان از هدر رفت مصرف انرژی در ساختمان‌ها جلوگیری کرد.

وی ادامه داد: در بخش حمل و نقل هم به همین ترتیب خودروهای تولیدی بیش از استانداردهای جهانی در ۱۰۰ کیلومتر بنزین مصرف می‌کنند.به همین علت باید خودروهای جدید را تصحیح کنیم و به گونه‌ای طراحی کنیم که نزدیک به استانداردهای جهانی باشد.

این کارشناس انرژی با اشاره به اینکه در بخش صنعت هدر رفت انرژی بسیار بالا است، خاطر نشان کرد: هدر رفت انرژی در بخش صنعت بسیار بالاست که به عنوان انرژی هدر رفته شناخته می‌شود. به عنوان مثال در نیروگاه‌های گازی دمای اگزاست نزدیک به ۵۰۰ درجه سانتی گراد است که هدر می‌رود و این شرایط برای صنایعی نظیر فولاد و سیمان نیز وجود دارد.

اشجعی تاکید کرد: با جلوگیری از هدر رفت انرژی می‌توانیم از آن استفاده کرد، ضمن آنکه باید انرژی‌های تجدید پذیر مانند پنل‌های خورشیدی را در کارخانه جات، منازل و … نصب و مورد استفاده قرار گیرد.

وی با ابراز تأسف در زمینه گاز رسانی به تمامی مناطق کشور خاطر نشان کرد: متأسفانه دور دست‌ترین نقطه کشور گاز کشی شده است در حالی که ممکن است تنها چند خانوار در آن زندگی کنند و امکان استفاده از آبگرم کن‌های خورشیدی و پنل‌های خورشیدی به جای گاز وجود داشت.

به گفته وی بهره گیری همزمان از انرژی‌های تجدید پذیر و صرفه جویی بخش اعظمی از ناترازی جبران می‌شود.

این کارشناس انرژی خاطر نشان کرد: نیروگاه‌های ایران در مقایسه با استانداردهای جهانی متفاوند و متأسفانه در کشور ما تعدادی نیروگاه گازی هم وجود دارد که راندمانشان از ۳۴ درصد شروع می‌شود و در تابستان به علت افزایش دما به ۲۰ درصد هم می‌رسد البته در کنار این نیروگاه‌ها تعدادی نیروگاه بخاری با متوسط راندمان ۳۳ تا ۳۵ درصد وجود دارد و تعدادی نیروگاه سیکل ترکیبی که متوسط راندمان آنها ۴۸ درصد است.

وی ادامه داد: این در حالیست که در هیچ کجای دنیا دیگر به دنبال نیروگاه‌های بخاری نیستند و همه نیروگاه‌هایی که ساخته می‌شود سیکل ترکیبی هستند به همین دلیل اگر عزم ساخت نیروگاه وجود دارد باید سیکل ترکیبی باشد.

اشجعی اضافه کرد: اکنون زیمنس آلمان نیروگاه‌های سیکل ترکیبی که دارد راندمان ۶۲ درصد دارد در نتیجه باید از تکنولوژی‌های جدید بهرهمند شویم، زیرا برخی از نیروگاه‌های موجود فرسوده شدند که این امر باعث کاهش راندمان نیز می‌شود

وی در خاتمه اضافه کرد: با توجه به اینکه ساخت نیروگاه امری زمانبر است می‌توان با استفاده از نیروگاه‌های موجود و شرکت مپنا می‌تواند نیروگاه‌های موجود را ارتقا داد.

Source: فاطمه صفری دهکردی


قالیباف یک قانون را برای اجرا ابلاغ کرد

به گزارش خبرگزاری مهر، محمدباقر قالیباف در نامه‌ای به مسعود پزشکیان رئیس جمهور، «قانون تصویب اصلاحات ضمایم معاهده (کنوانسیون) بین‌المللی جلوگیری از آلودگی دریا ناشی از کشتی‌ها (مارپل ۷۸/ ۱۹۷۳)» را برای اجرای ابلاغ کرد.

مجلس شورای اسلامی مرداد ۱۴۰۱ کلیات و جزئیات لایحه اصلاحات ضمایم کنوانسیون بین المللی جلوگیری از آلودگی دریا ناشی از کشتی‌ها ۱۹۷۳ (مارپل ۱۹۷۳/۷۸) را تصویب کرد، با وجود رفت و برگشت چندباره این لایحه بین مجلس و شورای نگهبان، این شورا مصوبه نمایندگان مجلس را تایید نکرد تا در نهایت مجمع تشخیص مصلحت نظام به این موضوع ورود کرد و آن را به تصویب رساند.

مجمع تشخیص مصلحت نظام در جلسه پنجم دی ماه ۱۴۰۳، مصلحت مورد نظر مجلس شورای اسلامی در لایحه اصلاحات ضمائم معاهده بین‌المللی جلوگیری از آلودگی دریا ناشی از کشتی‌ها را تایید کرد.

Source: هادی رضایی


حضور پرندگان مهاجر در خراسان شمالی

به گزارش خبرنگار مهر، با فرا رسیدن فصل سرما، آسمان آبی استان خراسان شمالی میزبان مهمانان کوچکی از مناطق سردسیر است. هر ساله با آغاز مهاجرت پرندگان، سدها، آبگیرها و تالاب‌های استان مملو از گونه‌های مختلف پرندگان مهاجر می‌شوند.

این پرندگان که برخی برای استراحت کوتاه‌مدت و برخی دیگر برای گذراندن فصل زمستان به این منطقه مهاجرت می‌کنند، زیبایی خاصی به طبیعت استان بخشیده‌اند.

Source:


تولید چغندرقند در کشور رکورد زد

به گزارش خبرگزاری مهر، پیمان حصادی، مجری طرح گیاهان قندی، گفت: پیش‌بینی می‌شود با توجه به اینکه برداشت و تحویل چغندرقند هنوز ادامه دارد، میزان تولید به رکورد تاریخی ۸.۵ میلیون تن برسد که در تاریخ ۱۲۸ ساله کشت و تولید چغندرقند کشور بی‌سابقه است.

وی افزود: با ثبت این رکورد تاریخی به نظر می‌رسد در سال جاری بیش از یک میلیون تن شکر از چغندرقند (بهاره و پاییزه) استحصال و تولید شود که تاکنون سابقه نداشته است.

وی اظهار کرد: در صورتی که شرایط اقلیمی (باران‌های فصلی در خوزستان) در برداشت نیشکر وقفه ایجاد نکند و برداشت تا پایان سال و به موقع به اتمام برسد، انتظار داریم حدود ۸۰۰ هزار تن شکر نیز از نیشکر استحصال و به مجموع ۱.۸ میلیون تنی شکر تولیدی کشور اضافه شود.

حصادی تاکید کرد: با وجود وضعیت خوب تولید سال جاری و ادامه رکوردشکنی‌ها، مسائل و مشکلات عدیده‌ای نیز مانند طولانی شدن دوره بهره‌برداری، احتمال یخ‌زدگی و سیاه شدن چغندرقند، قطع برق و گاز، واردات بیش از نیاز شکر به کشور، اشباع بازار شکر و عدم فروش شکر تولید داخل و پایین بودن حجم نقدینگی کارخانه‌های قند دامنگیر این بخش شده است.

مجری طرح گیاهان قندی با بیان اینکه بخش صنعت قند با صبوری و تعامل این مشکلات را تحمل می‌کند و به صورت تمام‌وقت در حال فعالیت و تحویل چغندرقند از چغندرکاران در سراسر کشور هستند، ضروری است که نسبت به حل چالش‌ها و مسائل پیش آمده به ویژه قطع برق و گاز کارخانه‌های قند التفات بیشتری شود.

Source: