تورم تجهیزات پزشکی سرمایه‌ای در قحطی دارو
به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه «جوان» درباره کمبود منابع مالی بیماران و مشکلات سیستم بهداشت نوشت: اختلاف طبقاتی همه جا خودنمایی می‌کند، در حوزه‌هایی حیاتی مانند سلامت بیشتر! اینگونه است که با بر هم ریختگی در بازار دارو و درمان و گرانی نجومی داروها، دسترسی طبقات ضعیف‌تر جامعه به دارو و درمان کمتر و کمتر می‌شود و این اختلاف طبقاتی خودش را در نسخه‌هایی که پیچیده می‌شود هم نشان می‌دهد. در چنین شرایطی و با وجود آنکه بخشی از اقشار و طبقات ضعیف جامعه حتی توانایی پیچیدن نسخه‌ای را که پزشک برایشان تجویز کرده، ندارند، همچنان برخی از نمایندگان برای تجهیزات پزشکی سرمایه‌ای همچون ام‌آرای و سی‌تی اسکن در شهری کوچک در حوزه انتخابیه خود پافشاری می‌کنند و بنا به تعبیر معاون بهداشت وزارت بهداشت بیمارستان‌ها قبرستان تجهیزات پزشکی گران قیمت شده‌است.
حتماً شما هم بارها شنیده‌اید تعداد دستگاه‌های ام‌آرآی در تهران، پنج برابر لندن است! تورم تجهیزات پزشکی سرمایه‌ای در کشور موضوعی است که پیش از این بارها در رسانه‌ها مورد توجه قرار گرفته‌است. تجهیزات پزشکی سرمایه‌ای اغلب با افزایش تقاضای القایی و از سوی دیگر ضعف معاینات بالینی و مهارت پزشکان برای تشخیص بیماری‌ها از این مسیر همراه است. بر این اساس ارتباطات مالی پنهانی برخی پزشکان با مراکز پاراکلینیک به عنوان یکی از قدیمی‌ترین چالش‌های نظام سلامت با شکل‌گیری زمینه‌های فساد و از همه مهم‌تر هدر رفت بودجه‌های نظام سلامت همراه است. به همین خاطر هم در کشورهایی که شیوه مدیریت نظام سلامت به روش سطح‌بندی و نظام ارجاع و پزشک خانواده است به راحتی ام‌آرآی و اسکن تجویز نمی‌کنند و اگر هم تجویز شود، به سرعت قابل‌اجرا نیست. همچنان که طبق قول مشهور ایران بیشتر از انگلستان دستگاه ام‌آرآی دارد.
تورم تجهیزات پزشکی در قحطی دارو
تورم تجهیزات سرمایه‌ای سلامت در حالی است که بنا به اذعان معاون درمان وزارت بهداشت، اختلاف طبقاتی شدیدی در مصرف دارو به عنوان کالای ضروری حوزه سلامت که گاهی از نان شب هم واجب‌تر است، مشاهده می‌شود! طبق تأکید سجاد رضوی «افرادی که پول دارند یا ارتباطات خاص دارند، می‌توانند داروی خود را تأمین کنند، اما برخی افراد نمی‌توانند به دارو دسترسی داشته باشند و از درمان صرف نظر می‌کنند. این در حالی است که بر اساس مصوبه مجلس، درمان بیماران پنج دهک اول باید رایگان و حواسمان به این افراد باشد، زیرا بیشتر از سایرین در معرض مشکلات اقتصادی و درمانی قرار دارند.»
«محمدمهدی ناصحی»، مدیر عامل سازمان بیمه سلامت ایران، در واکنش به افزایش قیمت برخی اقلام دارویی و پوشش نصف و نیمه بیمه‌ها می‌گوید: «متأسفانه درصد رشد اقلام دارویی به نحوی است که سازمان بیمه سلامت نمی‌تواند آن را با منابع خود پوشش دهد.» طبق توضیحات وی با توجه به اینکه سازمان بیمه سلامت نمی‌تواند افزایش قیمت داروها را با منابع خود پوشش دهد نیازمند تزریق اعتبار به صورت معقول از سازمان برنامه و بودجه هستیم.
ناصحی با بیان اینکه سازمان بیمه سلامت ماهانه ۶ هزار و۵۰۰ میلیارد تومان به مراکز طرف قرارداد پرداخت می‌کند، تصریح می‌کند: «افزایش هزینه‌های سلامت محسوس است و نسبت به سال گذشته ۲ هزار و۵۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته است.» طبق تأکید ناصحی افزایش هزینه‌ها با توجه به بودجه و اعتبار کنونی سازمان بیمه سلامت قابل‌پوشش نیست. به طور کلی، میزان هزینه‌ها در سال جاری نسبت به سال گذشته حدود ۶۰ تا ۶۸ درصد افزایش یافته و از خرداد ۱۴۰۳، این افزایش هزینه‌ها را احساس کردیم.
شهرام غفاری، معاون درمان سازمان تأمین اجتماعی هم می‌گوید: «امسال قیمت دارو یکباره ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد، در حالی که طبق قانون باید ۲۰ درصد افزایش پیدا کند، ولی تا همین الان بار مالی قیمت دارو برای سازمان تأمین اجتماعی ۳۰ درصد است. وقتی ناگهانی تصمیمی در کشور گرفته می‌شود، سازمانی که یک ریال از بودجه عمومی دولت استفاده نمی‌کند طبیعتاً دچار مشکلاتی شده و این تلاطم و موج به همه اطرافیان و ذی‌نفعان برخورد می‌کند.»
وی می‌افزاید: «در بخش سرپایی ۶۰ میلیون ویزیت و در حدود ۱۴۰ میلیون مراجعه در مراکز ملکی داریم که کاملاً رایگان است، ولی مشکل مردم با این بخش سرپایی حل نمی‌شود. برای این موضوع باید چاره‌ای اندیشه شود. یا باید برای تک‌تک شهرها و روستاها مراکز درمانی بسازیم که دسترسی عادلانه به خدمات داشته‌باشند که البته این شدنی نیست. نه در کشور ما بلکه در کشوری با ۶۰ هزار دلار GDP سرانه نمی‌توانند به این شکل و بدون برنامه تأمین خدمات کنند. ما نیازمند برنامه‌ای هستیم متناسب با منابع ملی.»
غفاری با اشاره به اینکه بیمارستانی وسط زمین کشاورزی و با ضریب اشغال تخت پایین ساخته‌ایم می‌افزاید: «باید منابع را ملی دید و برای منابع؛ ملی تصمیم گرفت. باید متناسب با آینده خود را تجهیز کنیم نه با گذشته؛ باید نگاه به آینده باشد، چون منابع محدود است و باید متناسب با آینده برنامه‌ریزی کنیم و تجهیز شویم. باید رویکردها را اصلاح کنیم. حوزه سلامت مردم شوخی‌بردار و تعطیل‌بردار و تعلل‌بردار نیست.»
نظام سلامت بیمار
از نگاه علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت هم نظام سلامت ایران خود دچار بیماری است. وی در گفت‌وگویی با ایرنا تصریح می‌کند: «انواع ام‌آرآی، سی‌تی‌اسکن و دستگاه‌های گران قیمت بی‌حساب و کتاب وارد بخش درمان ایران شده که بسیاری از کشورهای اروپایی به اندازه ایران تجهیزات پزشکی گران قیمت ندارند. با وجود این، هنوز نمایندگان برای خرید این تجهیزات به وزارت بهداشت فشار می‌آورند و عمده بودجه نظام سلامت را بخش درمان می‌بلعد.»
معاون بهداشت وزیر بهداشت تأکید می‌کند: «نظام سلامت خودش بیمار است و در شرایط بحرانی قرار دارد، بنابراین اول باید این سیستم بحران‌زده را درمان کرد. هزینه‌های القایی غیرضروری و هزینه‌های واقعی و ضروری زیادی در نظام سلامت وجود دارد که هر وزیر و مسئولی که می‌خواهد بهداشت را بر درمان اولویت دهد، گرفتار می‌کند.»
به گفته وی وزیر بهداشت و مسئول سلامت راهی ندارد جز اینکه به نیازهای فوری درمان مردم پاسخ دهد در غیر این صورت هر روز شاهد تجمع بیماران است. رئیسی می‌افزاید: «می‌بینید که هر چند وقت یک بار یک گروه از بیماران از جمله بیماران دیالیزی، مبتلایان به سرطان، بیماران خاص و گروه‌های مختلف جلوی وزارت بهداشت تجمع می‌کنند. منابع نظام سلامت محدود است. اگر قرار باشد بودجه‌های محدود را به سمت کودکان و دانش‌آموزان برای برنامه‌های پیشگیری سوق دهیم به امید اینکه ۴۰ سال آینده وقتی بزرگ شدند مریض نشوند، که البته کار عاقلانه‌ای است؛ بزرگسالانی را که امروز بیمارند، چه باید کرد. همان افرادی که از دیابت، بیماری قلبی و تنفسی، دیالیز و سکته رنج می‌برند و در وضعیت اورژانسی هستند.»
سهم بهداشت فقط ۲۵ درصد
طبق توضیحات رئیسی منابع نظام سلامت محدود است و از این منابع محدود حداکثر ۲۵ درصد برای بخش بهداشت هزینه می‌شود و ۷۵ درصد منابع نظام سلامت صرف حوزه‌های دیگر می‌شود که بیشتر در بخش درمان است. هزینه‌های درمان به قول معروف «ته» ندارد و هر چقدر برای خرید تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی، افزایش تخت‌های بیمارستانی هزینه شود، باز هم کم می‌آید.
معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بیمارستان‌های ایران را به قبرستانی از تجهیزات پزشکی با تکنولوژی بالا تشبیه می‌کند و می‌گوید: «انواع ام‌آرآی، سی‌تی‌اسکن و دستگاه‌های گران قیمت در بخش درمان ایران وجود دارد که بی‌حساب و کتاب وارد شده و به شکل سیری‌ناپذیر در این بخش هزینه می‌شود. بسیاری از کشورها حتی کشورهای اروپایی با آن سطح از درآمد و خدمات سلامت به اندازه ایران تجهیزات پزشکی گران قیمت ندارند. با وجود چنین خریدهای تجهیزات پزشکی، هنوز از طرف نمایندگان مجلس برای خرید این تجهیزات گران قیمت و تجهیز بیمارستان شهرهای مختلف به وزارت بهداشت فشار می‌آورند و مدام درخواست سی‌اسکن و پت اسکن وام‌آرآی دارند که بسیار هزینه‌بر است.» بنا به تأکید معاون بهداشت وزیر بهداشت، افزایش تخت بیمارستانی افتخار ندارد. افزایش تخت دیالیز یعنی افزایش بیماران کلیوی در کشور.»
وی تصریح می‌کند: «زمانی می‌توانیم به عملکرد خود افتخار کنیم که بگوییم تخت‌های دیالیز خالی مانده و توانسته‌ایم تعداد بیماران کلیوی را کم کنیم. همین طور در مورد بیماری‌های دیگر با کاهش فشار خون، قند خون و عوامل خطر می‌توانیم از بیماری‌های قلبی و بسیاری از یبماری‌های دیگر در آینده جلوگیری کنیم.
Source: