“نظارت اقتصادی: کسری تجاری، نوسانات قیمت نفت و طلا، و رشد جمعیت ایران”

کسری تجاری ۱.۲ هزار میلیارد دلاری آمریکا

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از فوربس، براساس تجزیه‌وتحلیل داده‌های اداره سرشماری آمریکا که چهارشنبه گذشته منتشر شد، کسری ۲۰۲۴ رکورد ۱٫۲ هزار میلیارد دلاری بود که چهارمین کسری تجاری متوالی بالای یک هزار میلیارد دلار و ششمین افزایش در ۸ سال گذشته بوده است. این امر علیرغم تنبیه تعرفه‌های وارداتی از چین در ۶ سال گذشته است، تعرفه‌هایی که توسط دونالد ترامپ آغاز شد و تا حد زیادی توسط جو بایدن ادامه و حتی گسترش یافت.

به نظر می‌رسد ترامپ، بایدن یا هر رئیس‌جمهوری، علیرغم وعده بازگرداندن تولید به آمریکا که همچنان سومین تولیدکننده بزرگ در جهان است؛ نمی‌توانند در مورد کسری‌های تجاری کاری انجام دهند.

در سال ۲۰۲۴، آمریکا با ۱۳۲ کشور جهان مازاد تجاری و با ۱۰۱ کشور جهان کسری تجاری داشت. این به آن معنی است که نسبت به سال ۲۰۲۳ پنج مازاد افزایش ایجادشده است، زیرا تعدادی از کشورها ازجمله عربستان سعودی اوکراین و گرینلند، از درجه‌بندی قرمز به سیاه رفته‌اند و کشورهایی نظیر لیتوانی، لتونی و بولیوی از سیاه به قرمز تغییر حالت داده‌اند.

به ازای هر دلار تجارت آمریکا در سال ۲۰۲۴ که ارزشی برابر ۵٫۳۳ هزار میلیارد دلار داشت، ۳۹ درصد سهم صادرات آمریکا بود. این میزان نسبتاً متعادل است. آلمان، تایوان، ژاپن، کره جنوبی، کانادا و هند در سال ۲۰۲۴ به چین، مکزیک، ویتنام و ایرلند، پیوستند تا ۱۰ کشوری که آمریکا بیشترین میزان کسری تجاری را با آن‌ها دارد، تشکیل دهند.

کمترین و بیشترین تراز تجاری با کدام کشورهاست

ویتنام با ۹ درصد سهم از تجارت با آمریکا و ایرلند با تنها ۱۴ درصد سهم تجارت با آمریکا کمترین تعادل تجاری با این کشور را دارند. درصد ویتنام عمدتاً به دلیل رشد باورنکردنی در تولید فناوری و کالاهای مصرفی است که بسیاری از آن‌ها قبلاً برچسب «ساخت چین» را داشتند. ایرلند تا حد زیادی به دلیل واردات دارو در این وضعیت قرارگرفته است.

بیشترین تراز تجاری هم به کانادا با ۴۶ درصد و مکزیک با ۴۰ درصد صادرات با آمریکا تعلق دارد. این تراز، بهتر از تراز کلی آمریکا، تا حد زیادی به دلیل زنجیره تأمین پیچیده خودرو در آمریکای شمالی است که به مدت ربع قرن تحت توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی و در دو سال اخیر، جانشین کاملاً مشابه آن، موافقت‌نامه آمریکا مکزیک کانادا، پرورش‌یافته است.

درگذر زمان چه بر سر کسری تجاری آمریکا آمده است؟

آمریکا از سال ۲۰۱۶، یعنی آغاز دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ، در تجارت خود را با ۸ کشور از ۱۰ کشور بزرگ داخل لیست، کسری تجاری داشته است؛ دو کشور چین و ژاپن از این قاعده مستثنا بوده‌اند. کسری تجاری آمریکا با چین ۱۴.۸۳ درصد کاهش‌یافته، درحالی‌که کسری تجاری با ژاپن تنها ۰.۴۲ درصد کاهش‌یافته است که عملاً یک اشتباه گرد کردن محسوب می‌شود. کسری بودجه آمریکا با سه کشور از این کشورها بیش از ۴۰۰ درصد افزایش‌یافته است: کانادا، ۴۸۴٫۳۴ درصد، تایوان، ۴۶۱٫۵۵ درصد، و ویتنام، ۲۸۵٫۹۸ درصد.

کسری با سه کشور دیگر بیش از دو برابر شده است: مکزیک ۱۷۱٫۵۴ درصد، ایرلند ۱۴۱٫۲۳ درصد و کره جنوبی ۱۳۸٫۹۴ درصد.

۶ کشور از سال ۲۰۱۶، یعنی آغاز اولین دوره ریاست جمهوری ترامپ، در میان ۱۰ کشور برتر دارای کسری تجاری قرار داشته‌اند، هرچند ترتیب آن‌ها تغییر کرده است. این‌ها در ترتیب ۲۰۲۴ خود به این شکل قرارگرفته‌اند: رتبه اول چین، دوم مکزیک، سوم ویتنام، چهارم ایرلند، پنجم آلمان، و هفتم ژاپن. کسری بودجه آمریکا با تایوان بیشتر از ژاپن در سال ۲۰۲۴ بود و به رتبه ۵ رسید. آمریکا از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ با تایوان کسری نداشت و تنها یک سال پس از آغاز جنگ تجاری ترامپ با چین به سمت کسری رفت.

سه کشور دیگر که در حال حاضر در بین ۱۰ کشور برتر قرار دارند اما از سال ۲۰۱۶ به‌طور مداوم در آن حضور نداشته‌اند، کره جنوبی، کانادا و هند هستند. کره جنوبی از ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ از ۱۰ رتبه برتر سقوط کرد. کانادا در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰؛ و هند از ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ از این لیست خارج شدند. تایلند در بین ۱۰ کشور برتر دارای کسری در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲، ایتالیا، سوئیس و مالزی که بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ با آمریکا کسری تجاری داشته، از لیست ۱۰ کشور برتر فعلی خارج شده‌اند.

ترتیب ۱۰ کشور برتر فعلی چگونه تغییر کرده است؟

در سال ۲۰۱۶، چین با کسری ۳۴۶٫۸۳ میلیارد دلار در رتبه اول قرار گرفت و پس‌ازآن سه کشور ژاپن، آلمان و مکزیک به ترتیب با کسری بیش از ۶۰ میلیارد دلار قرار گرفتند.

این کاهش در آن مقطع قابل‌توجه بود: کسری با ایرلند و ویتنام در محدوده ۳۰ میلیارد دلار بود درحالی‌که کسری‌های ایتالیا، کره جنوبی، مالزی و هند در محدوده ۲۰ میلیارد دلار قرار داشت.

تایوان و کانادا در آن سال جزو ۱۰ گروه برتر نبودند. کسری بودجه آمریکا با تایوان در سال ۲۰۱۶ برابر ۱۳٫۱۶ میلیارد دلار بود درحالی‌که کسری با کانادا ۱۰٫۹۹ میلیارد دلار برآورد شده بود. درحالی‌که کسری آمریکا با چین در تمام آن سال‌ها بیشترین بوده است، اما از کسری ۵ برابری ژاپن که در آن زمان شماره ۲ بود، به کمتر از دو برابر مکزیک در سال ۲۰۲۴ رسیده است که از سال ۲۰۱۷ در رتبه دوم قرارگرفته است.

این درواقع چالشی است که از منظر سیاستی بر کسری تجاری آمریکا تمرکز می‌کنیم. کسری بودجه، حداقل تا حدی، معیاری از سلامت کلی اقتصاد آمریکا است؛ به این معنا که علیرغم نرخ بیکاری پایین و جمعیت قابل‌توجه مهاجران، به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها نمی‌توانند به‌اندازه کافی برای تأمین نیازهای آمریکا درآمد کسب کنند.

Source: سمیه رسولی


قیمت جهانی نفت امروز ۲۹ بهمن؛ نفت رشد کرد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، قیمت نفت در معاملات روز دوشنبه تغییر چندانی نداشته است. امید به قرارداد صلح بین روسیه و اوکراین می‌تواند تحریم‌های مختل‌کننده جریان نفت روسیه را کاهش دهد. نگرانی نسبت‌به جنگ عوارض در دنیا هم رشد اقتصاد جهانی را آهسته کرده و تقاضا برای انرژی را پایین می‌آورد.

قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با ۱۱ سنت معادل ۰.۱۵ درصد افزایش به ۷۴ دلار و ۸۵ سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با ۵ سنت معادل ۰.۰۷ درصد افزایش ۷۰ دلار و ۷۹ سنت معامله می‌شود.

قیمت نفت خام برنت پس‌از این‌که ترامپ و دولتش اعلام کردند مذاکره با روسیه جهت پایان دادن به جنگ اوکراین آغاز شده، ۳.۱ درصد طی چهار روز گذشته کاهش یافت. قیمت نفت آمریکا هم ۳.۸ درصد پایین آمد و در اولین ساعات روز دوشنبه به ۷۰ دلار و ۱۲ سنت رسید، یعنی پایین‌ترین رقم از ۳۰ دسامبر.

رئیس جمهور آمریکا در روز یکشنبه گفت به‌زودی با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه درمورد پایان دادن به جنگ اوکراین گفتگو می‌کند. وی این اظهارات را در شرایطی اعلام کرد که آمریکا و روسیه آماده مذاکرات ابتدایی در عربستان در روزهای آینده می‌شوند.

وزیر امور خارجه آمریکا هم گفت اوکراین و اروپا بخشی از مذاکرات واقعی برای پایان دادن به جنگ هستند. وی تأکید کرد گفت‌وگوی آمریکا با روسیه در این هفته فرصتی است برای سنجش میزان جدیت پوتین در مورد صلح.

نگرانی در مورد آهسته شدن رشد اقتصاد دنیا به‌خاطر جنگ عوارضی که ترامپ به راه انداخته بر قیمت نفت تأثیر گذاشته است. پیش‌بینی می‌شود قیمت نفت آمریکا تا مدتی بین ۶۶ تا ۷۶ دلار در هر بشکه باشد و کاهش قیمت بیشتر تولید نفت آمریکا را پایین بیاورد.

تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا علیه صادرات نفت روسیه انتقال نفت این کشور را محدود کرده و جریان عرضه نفت دریایی را مختل کرده‌است. برداشته شدن تحریم‌ها به‌دنبال قرارداد صلح اوکراین می‌تواند عرضه جهانی انرژی را تقویت کند.

تعداد چاه‌های نفت آمریکا که اولین نشانه تولید این کشور در آینده است، ۲ حلقه در هفته منتهی به چهاردهم فوریه افزایش یافته و به ۵۸۸ رسیده است.

Source: سمیه رسولی


هزینه مصرف گاز صنایع بورسی اعلام شد

به گزارش خبرگزاری مهر، اداره میزهای صنعت و رتبه‌بندی ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در تازه‌ترین گزارش خود میزان مصرف انرژی را در شرکت‌های تولیدی پذیرفته شده در بورس و فرابورس مورد بررسی قرار داده است. در این گزارش ۳۵۶ نماد در دی ماه ۱۴۰۳ مورد بررسی قرار گرفته اند.

طبق این گزارش، هزینه گاز ۶ صنعت انرژی‌بر، بازار سرمایه ایران جمعاً مبلغ ۵ هزار و ۶۲۵ میلیارد تومان است که در این میان میزان هزینه صنایع به دلیل ارقام مختلفی که برای نرخ گاز وجود دارد با یکدیگر متفاوت است.

فلزات اساسی در صدر

آمارها نشان می‌دهد گروه فلزات اساسی، که عمدتاً شامل تولید کننده‌های فولاد هستند، از نظر مقدار مصرف گاز بعد از گروه عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم، که عمده آنها نیروگاه‌ها هستند، قرار می‌گیرد.

اما از نظر میزان پرداخت هزینه گاز، گروه فلزات اساسی در رتبه نخست قرار دارد، زیرا نرخ گاز مصرفی گروه فلزات اساسی گران‌تر از نیروگاه‌ها است.

اطلاعات موجود نشان می‌دهد هزینه گاز شرکت‌های این گروه طبق گزارش‌های دی ماه جمعاً ۱,۹۷۷ میلیارد تومان است که این میزان ۳۵ درصد از کل مبلغ پرداختی صنایع را بابت هزینه گاز شامل می‌شود.

بعد از آن گروه فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای که عمدتاً شامل پالایشگاه‌ها هستند بیش‌ترین میزان هزینه گاز را دارند و جمع هزینه گاز مصرفی این صنعت رقمی در حدود ۱,۴۵۸ میلیارد تومان است.

پس از این دو صنعت محصولات شیمیایی و عرضه برق گاز، بخار و آب گرم به ترتیب با ۱۲۴۸ و ۶۵۴ میلیارد تومان در رتبه‌های بعدی از نظر هزینه گاز قرار می‌گیرند.

کم‌ترین میزان هزینه گاز مربوط به صنعت استخراج کانه‌های فلزی و تولید کننده‌های سیمان به ترتیب با ۲۲۷ و ۶۰ میلیارد تومان است.

نکته قابل توجه این است که بیش‌ترین سهم از مصرف مقداری گاز به نیروگاه‌ها در گروه صنعت عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم اختصاص دارد.

اما با توجه به مأموریت این صنعت برای تأمین برق، قیمت گاز برای این صنعت کمتر از سایر صنایع است. به همین دلیل این صنعت از نظر سهم ریالی انرژی مصرفی در رتبه چهارم قرار می‌گیرد.

نرخ گاز کدام صنعت از همه گران‌تر است؟

طبق داده‌های موجود در حال حاضر نرخ گاز گروه فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای به ازای هر مترمکعب ۴۳,۴۷۹ ریال محاسبه می‌شود که این بیش‌ترین قیمت به ازای هر متر مکعب گاز در میان صنایع بورس است.

بعد از پالایشگاه‌ها، گروه فلزات اساسی با پرداخت ۳۹,۹۹۸ ریال به ازای هر متر مکعب گاز بالاترین نرخ را در میان صنایع دارد و گروه استخراج کانه‌های فلزی و محصولات شیمیایی به ترتیب با ۳۹۳۱۱ و ۳۷,۶۹۷ ریال در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرد.

نیروگاه‌ها که در گروه عرضه برق، گاز و بخار آب گرم دسته بندی می‌شوند، در کنار تولیدکنندگان سیمان کم‌ترین نرخ را برای گاز مصرفی پرداخت می‌کنند. هزینه هر مترمکعب گاز برای تولید کننده‌های سیمان ۱۱۷۶۲ و برای نیروگاه‌ها ۱,۷۸۶ ریال است.

از آنجا که در صنعت نیروگاهی، دو نماد بفجر و مبین تأمین کننده انرژی گاز شرکت‌های پتروشیمی هستند دارای نرخ انرژی گاز مصرفی متفاوت هستند که میزان این نرخ برای نماد بفجر ۳۸,۴۶۳ ریال است.

از این رو ۲ نماد یادشده در میانگین نرخ گاز مصرفی صنعت عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم در نظر گرفته نمی‌شود.

صرف نظر از میزان هزینه‌ای که صنایع بابت گاز مصرفی‌شان باید پرداخت کنند، به دلیل ناترازی انرژی، مصرف گاز در دی ماه نسبت به آذر ماه در همه صنایع ۱۳ درصد کاهش یافته است.

هم‌چنین مصرف گاز در صنعت نیروگاهی و فلزات اساسی در دی ماه نسبت به آذر ماه به ترتیب به میزان ۹ و ۲۳ درصد کاهش داشته است.

از دیگر تغییرات مهم در مصرف مقداری انرژی گاز، کاهش ۴۵ درصدی در صنعت سیمان، آهک و گچ، کاهش ۱۴ درصدی در صنعت محصولات شیمیایی و کاهش ۱۵ درصدی در صنعت فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای بوده است.

Source: سمیه رسولی


قیمت جهانی طلا امروز ۲۹ بهمن؛ طلا صعود کرد

به گزارش خبرگزاری مهر، قیمت طلا در معاملات روز دوشنبه -۲۹ بهمن ماه- به‌دنبال ضعف دلار آمریکا افزایش یافته است. سرمایه‌گذاران منتظر جزئیات بیشتر در مورد طرح عوارض ترامپ هستند که می‌تواند تنش‌ها در تجارت جهانی را افزایش دهد.

قیمت هر اونس طلا امروز با ۰.۷۲ درصد افزایش به ۲۹۰۳ دلار و است ۲۵ سنت رسید. قیمت معاملات آتی طلا در بازار کامکس نیویورک هم با یک افزایش ۰.۴۹ درصد به ۲۹۱۴ دلار و ۸۰ سنت رسیده است.

در میان سایر فلزات گران‌بها، قیمت نقره با ۰.۰۶ درصد کاهش به ۳۲ دلار و ۸۴ سنت رسید و پلاتین با یک افزایش ۰.۶۵ درصدی ۹۸۹ دلار و ۹۵ سنت معامله می‌شود.

Source: سمیه رسولی


جمعیت ایران در مرز ۸۶ میلیون نفر

به گزارش خبرگزاری مهر، طبق داده‌های منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، در سال جاری جمعیت کل کشور ۸۵ میلیون و ۹۶۱ هزار نفر بوده که ۶۶ میلیون و ۲۰۷ هزار نفر آن را جمعیت شهری و ۱۹ میلیون و ۷۵۴ هزار آن را جمعیت روستایی تشکیل داده است.

بررسی داده‌های آماری نشان می‌دهد از کل عدد گفته شده، ۴۳ میلیون و ۳۷۲ هزار نفر را مردان و ۴۲ و میلیون ۵۸۹ هزار نفر را زنان تشکیل می‌دهند که بیانگر جمعیت بیشتر مردان نسبت به زنان (۷۸۳ هزار نفر) است.

همچنین این مرکز بررسی و پیش‌بینی‌هایی برای جمعیت سال آینده نیز انجام داده که بر اساس آمار رسمی اعلام شده، جمعیت کل کشور ۸۶ میلیون و ۵۶۲ هزار نفر خواهد شد که ۶۶ میلیون و ۹۶۸ هزار نفر آن را جمعیت شهری و ۱۹ میلیون و ۵۹۵ هزار نفر آن را جمعیت روستایی تشکیل می‌دهد و به صورت کلی ۶۰۱ هزار نفر سال ۱۴۰۴ بر جمعیت کشور افزوده می‌شود.

Source: طیبه بیات