Lise öğrencileri kenevir atığından “radyasyon geçirmeyen zırh” üretti
Çorum İnönü Anadolu Lisesi 11. sınıf öğrencileri Mert Ali Kulak ve Laysira Gencel, radyasyonun zararlı etkilerini kaldırmak için kullanılan kurşun zırhlamaya alternatif olarak kenevir atıklarından zırh üretmek için çalışma yürüttü.
Öğrenciler, çalışmalardan elde ettikleri verileri “Hint Keneviri Bitkisinin Atık Gövdesinden Üretilen Kompozit Zırhın Mössbauer Spektrometresiyle Radyasyon Geçirimi” başlıklı proje haline getirerek TÜBİTAK”a başvurdu.
Proje, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Mehmet Yalçın Taşmektepligil Kapalı Spor Salonu”nda gerçekleşen TÜBİTAK 56. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Bölge Yarışması”nda sergilendi.
Mert Ali Kulak, AA muhabirine, projeleriyle radyasyon önleyici, plaka şeklinde zırh oluşturduklarını söyledi.
Nükleer ve radyasyon konusuna ilgi duyduklarını belirten Kulak, “Savunma alanında kullanılan Mössbauer Spektrometresi cihazı, metal alaşımları ve radyasyon ölçümleri yapabilme özelliğine sahip bir cihazdır. Türkiye”de iki adet bulunmakta. Hitit Üniversitesi ile bir savunma sanayi kuruluşunda bulunuyor. Bizler Hitit Üniversitesine yakın olduğumuz için böyle bir projeyi geliştirme kararı aldık.” diye konuştu.
Zırhı elde etmek için Amasya”nın Gümüşhacıköy ilçesinden elde ettikleri kenevir gövdesinin atık kısmını, şeffaf su bazlı ağaç tutkalıyla karıştırıp mengeneyle sıkıştırdıktan sonra kurumaya bıraktıklarını anlatan Kulak, şunları kaydetti:
“Kurumuş malzememizi Mössbauer Spektrometresi sisteminde numune olarak hazırlamak için belirlenen ölçülerde kestik ve hazırladık. Kompozit kenevir malzememiz X ışınlarının yüzde 98″ini, gama ışınlarının ise yüzde 65″ini engelledi. Proje desteklendiği takdirde daha yüksek kalınlıkta ürettiğimizde gama ışını geçirim oranını çok daha azaltacaktır. Aynı zamanda kurşuna göre fiyatı çok daha ucuzdur.”
Kurşun zırhlamaya alternatif olarak ürettiler
Öğrencilerden Laysira Gencel, projelerinin, x-ray cihazları ve mikrodalga fırınların zararlarını azaltmak için de kullanılabileceğini kaydetti.
Projenin insan sağlığı açısından önemli olduğunu dile getiren Gencel, “Hedefimiz bu projeyi insan yararına kullanabilmek, kurşun gibi zararlı elementlerden insanları korumaktır.” ifadesini kullandı.
Fizik öğretmeni Yavuz Ahmet Gürbüz ise öğrencilerinin kenevirin radyasyonu azalttığı yönünde okudukları bir makaleden etkilenerek projeye başladıklarını söyledi.
Projenin patent desteği alacağına inandıklarını ifade eden Gürbüz, “Nükleer reaksiyonlar sonucunda açığa çıkan radyasyon, canlılar için zararlı etkiler doğurmaktadır. Bu etkileri azaltmak için yaygın olarak kullanılan yöntem kurşun zırhlamadır ancak kurşunun insan sağlığı için olumsuz etkileri vardır. Projemizde kurşun zırhlamaya alternatif olarak düşünülen, kenevirin atık kısmından, ağaç tutkalı karışımlı kompozit radyasyon zırhı yaptık.” diye konuştu.
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.
Source:
Çorumlu liseliler kenevirden üretti: Birçok sektörü etkileyebilir
Çorumlu lise öğrencileri, radyasyonun zararlı etkilerine karşı devrim niteliğinde bir çözüm geliştirdi! TÜBİTAK 56. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri kapsamında hazırlanan projede, Hint keneviri atıklarından üretilen özel bir zırh, radyasyonu büyük oranda engelleyerek kurşuna alternatif bir koruma sağlayabileceğini gösterdi.
Çorum İnönü Anadolu Lisesi 11. sınıf öğrencileri Mert Ali Kulak ve Laysira Gencel, radyasyonun zararlı etkilerine karşı yaygın olarak kullanılan kurşun zırhlamanın yerine daha çevreci ve düşük maliyetli bir alternatif sunmak amacıyla projeyi geliştirdi. Elde ettikleri sonuçları “Hint Keneviri Bitkisinin Atık Gövdesinden Üretilen Kompozit Zırhın Mössbauer Spektrometresiyle Radyasyon Geçirimi” başlıklı proje ile TÜBİTAK’a sundular.
Nükleer ve Radyasyon Teknolojisine Büyük Katkı
Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nde düzenlenen TÜBİTAK 56. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Bölge Yarışması”nda sergilenen projeyle ilgili konuşan Mert Ali Kulak, nükleer ve radyasyon alanına duydukları ilgiden bahsederek şu ifadeleri kullandı:
“Savunma sanayinde kullanılan Mössbauer Spektrometresi, metal alaşımları ve radyasyon ölçümlerinde kullanılan özel bir cihaz. Türkiye’de yalnızca iki adet bulunuyor. Biz, Hitit Üniversitesi’ne yakın olmamızın avantajını kullanarak bu projeyi geliştirme kararı aldık.”
Projede kullanılan kenevir gövdeleri, Amasya’nın Gümüşhacıköy ilçesinden temin edildi. Öğrenciler, kenevirin atık kısımlarını şeffaf su bazlı ağaç tutkalı ile karıştırarak mengeneyle sıkıştırıp kurutma işlemi uyguladı. Elde edilen malzeme, radyasyon testi için belirlenen ölçülerde kesilerek incelendi. Sonuçlar, gama ve X ışınlarına karşı önemli bir koruma sağlandığını gösterdi.
Kurşunun Yerini Alabilir mi?
Proje ekibinde yer alan Laysira Gencel, bu zırhın sadece nükleer santrallerde değil, X-ray cihazları ve mikrodalga fırınlardan yayılan radyasyonun zararlarını azaltmak için de kullanılabileceğini belirtti. Gencel, “Hedefimiz, insanları zararlı kurşun elementine maruz kalmadan radyasyondan koruyabilmek.” diyerek projenin sağlık açısından taşıdığı öneme dikkat çekti.
Fizik öğretmeni Yavuz Ahmet Gürbüz ise öğrencilerinin kenevirin radyasyon etkisini azalttığına dair okudukları bilimsel makaleden ilham alarak bu projeyi geliştirdiklerini belirtti. Gürbüz, “Kurşun, yaygın olarak kullanılsa da insan sağlığı için zararlı etkileri var. Biz, Hint keneviri atıklarını kullanarak çevreci ve daha güvenli bir radyasyon zırhı ürettik. Projemizin patent desteği alabileceğine inanıyoruz.” dedi.
Daha Kalın Üretildiğinde Etkisi Artacak!
Öğrenciler, projenin geliştirilmesi halinde daha kalın zırh plakalarının üretilerek gama ışınlarını neredeyse tamamen engelleyebileceğini belirtiyor. Ayrıca, düşük maliyetli ve çevreci bir alternatif olan bu malzemenin, kurşunla kaplama yapılan birçok alanda kullanılabileceği öngörülüyor.
Source: