Baykar-Piaggio bütünleşmesi neden önemli?
D�nyan�n en k�kl� havac�l�k �irketleri aras�nda yer alan Piaggio”nun d�nyan�n en b�y�k silahl� insans�z hava arac� ihracat��s� olan Baykar taraf�ndan al�nmas�, esasen tecr�beyle dinamizmin b�t�nle�mesi manas�na geliyor. Sekt�rde gen� olmas�na ra�men g��l� bir misyonla h�zl� yol kat eden Baykar, bu stratejik ad�mla k�resel marka de�erini g��lendirdi�i gibi sekt�rdeki pazar pay�n� ve rekabet g�c�n� de art�rm�� oluyor.
Dr. Hac� Mehmet Boyraz/ Medipol �niversitesi ��retim G�revlisi, Cihaneri Av�ar/ Yazar
Stockholm Uluslararas� Bar�� Ara�t�rmalar� Enstit�s�”n�n d�nyan�n en b�y�k 100 savunma sanayii �irketi aras�nda g�sterdi�i Baykar, ge�ti�imiz y�l�n sonuna do�ru �nemli bir stratejik hamle yaparak “g�ky�z�n�n Ferrari”si” olarak da bilinen �talya”n�n k�kl� havac�l�k �irketi Piaggio Aerospace”i sat�n ald�. 1884″te kurulan Piaggio, ya�ad��� idari ve mali sorunlar nedeniyle 2018″den beri kayyum taraf�ndan y�netiliyordu. Bu sebeple mevcut mali yap�s� hakk�nda net rakamlar bulunmasa da 800 civar� �al��an� ve 500 milyon avro sipari� portf�y�ne sahip oldu�u tahmin ediliyor. �irket, insans�z hava ara�lar�ndan �zel u�aklara ve jet motorundan �ok ama�l� karakol u�aklara kadar geni� yelpazede �retim yap�yor. Dolay�s�yla uluslararas� kamuoyunun da yak�n ilgisini �eken bu stratejik geli�me t�m payda�lar i�in b�y�k �neme sahip.
Stratejik b�t�nle�me
�ncelikle meseleye savunma sanayii ve havac�l�k sekt�r� a��s�ndan bak�ld���nda Baykar”�n Piaggio”yu sat�n almas� bir yatay b�t�nle�me/birle�me �rne�idir. Bilindi�i �zere yatay b�t�nle�me, bir �irketin ayn� sekt�rde faaliyet g�steren ve benzer �r�n ve/ya hizmet sunan bir ba�ka �irketi sat�n almas�yla ger�ekle�ir. Bu ba�lamda savunma sanayii ve havac�l�k alan�nda derinle�en ve m��teri profilini her ge�en y�l �e�itlendirerek pazar pay�n� art�ran Baykar”�n ayn� alanda �retim yapan Piaggio”yu sat�n almas� tipik bir yatay b�t�nle�me �rne�idir. Ayr�ca s�recin taraflar� T�rk ve �talyan �irketler oldu�u i�in Baykar”�n bu do�rudan yat�r�m hamlesi, uluslararas� �apta yatay b�t�nle�me �zelli�i ta��yor.
Yatay b�t�nle�meler; �irketlerin pazar paylar�n� art�rmalar�n�, rekabet avantaj� elde etmelerini ve maliyetlerini d���rmelerini sa�lar. Buradan hareketle d�nyan�n en k�kl� havac�l�k �irketleri aras�nda yer alan Piaggio”nun d�nyan�n en b�y�k silahl� insans�z hava arac� ihracat��s� olan Baykar taraf�ndan al�nmas�, esasen tecr�beyle dinamizmin b�t�nle�mesi manas�na geliyor. Sekt�rde gen� olmas�na ra�men g��l� bir misyonla h�zl� yol kat eden Baykar, bu stratejik ad�mla k�resel marka de�erini g��lendirdi�i gibi sekt�rdeki pazar pay�n� ve rekabet g�c�n� de art�rm�� oluyor.
Ayr�ca Baykar, savunma sanayiindeki g��l� pozisyonunu sivil havac�l�k sekt�r�ne de yaymak istedi�i i�in Piaggio”yu sat�n alarak asl�nda uzun vadeli maliyetlerini �imdiden en aza indiriyor. Zira yeni ticari olu�umun bir yandan �retim hacmi geni�ledi�i di�er yandan personel, y�netim, Ar-Ge, pazarlama ve lojistik alanlar�nda kaynaklar� birle�ti�i i�in birim maliyetleri d��erken verimlili�i art�yor. Bununla birlikte Piaggio”nun fikri m�lkiyet haklar� konusunda kalifiye bir ekibe ve �talya”n�n g�neyinde bulunan �retim tesisisin hemen yan� ba��ndaki havaliman�na do�rudan eri�im imk�n� bulundu�unu unutmamak laz�m. Bu iki fakt�r Baykar”�n uzun vadede Avrupa pazar�na yeni yat�r�mlar yapmas�n� kolayla�t�rabilecek nitelikte.
T�rkiye”nin pazar pay� art�yor, markas� g��leniyor
Eyl�l 2024″te ABD merkezli Center for a New American Security taraf�ndan haz�rlanan rapora g�re T�rkiye, k�resel insans�z hava arac� pazar�n�n y�zde 65″ini kontrol ediyor. Bunun yan� s�ra T�rkiye”nin savunma sanayii ihracat� ge�en y�l itibariyle 7,1 milyar dolara y�kseldi. Baykar, bu ihracat�n 1,8 milyar dolarl�k k�sm�n� yani d�rtte birini tek ba��na ger�ekle�tirdi. Baykar, bu ba�ar�y� bug�ne kadar a��rl�kl� olarak TB2 ve Ak�nc� gibi insans�z hava ara�lar�yla elde etti. Bundan sonraysa Piaggio”nun teknolojik altyap�s�n� ve �retim kapasitesini kendi imk�nlar�yla birle�tirerek daha geni� bir pazar pay�na sahip olacak. B�ylece T�rkiye”nin savunma sanayii pazar�ndaki pay� artacak. Baykar”�n yan� s�ra di�er T�rk giri�imcilerin benzer yat�r�m hamlelerinde bulunmas� durumunda T�rkiye, uzun vadede savunma sanayii sekt�r�n�n ba�at g�c� haline gelebilir.
Baykar-Piaggio aras�nda ger�ekle�en b�t�nle�me, T�rkiye”nin savunma sanayii ve havac�l�k sekt�r�ndeki teknolojik yetkinli�ini derinle�tirmesine ve y�ksek katma de�erli �retim kapasitesini geni�letmesine olanak tan�yor. Piaggio”nun ileri m�hendislik kabiliyetleri ve havac�l�k teknolojilerindeki 150 y�la yakla�an k�kl� birikimi, T�rkiye”nin insans�z hava arac� ekosistemine entegre edilerek sekt�rdeki “know-how” transferini h�zland�racak ve �zellikle K�z�lelma gibi stratejik projelerin �retim s�re�lerine olumlu katk� sa�layacak. Bu s�re�, yaln�zca teknolojik yetkinli�i art�rmakla kalmay�p T�rkiye”nin uluslararas� savunma pazar�ndaki rekabet�ili�ini peki�tirecek ve bilhassa Avrupa pazar�na eri�iminde �nemli bir k�pr� i�levi g�recek. B�ylelikle T�rkiye, savunma sanayiinde tam ba��ms�zl�k yolunda kendi kendine yetebilen ve acil ihtiya�lara h�zl� ��z�mler �retebilen yeni bir teknolojik kapasiteye sahip olacak. Bu da do�al olarak d�� politikada sair akt�rleri de�il kendini bir eksen olarak kurgulayan T�rkiye”nin stratejik �zerkli�ini tahkim edecek.
Bu anla�ma, teknik ve ticari oldu�u kadar T�rkiye”nin savunma sanayii ve havac�l�k sekt�r�ndeki markas�n�n g��lenmesi bak�m�ndan da �nem arz ediyor. Zira Avrupa k�kenli bir �irketin T�rk sermayesi taraf�ndan sat�n al�nmas�, T�rkiye”nin yaln�za bir pazar de�il ayn� zamanda teknoloji geli�tiren ve ihra� eden bir akt�r haline geldi�ini g�steriyor. Ayr�ca bu yat�r�m, “Made in T�rkiye” etiketine olan g�veni y�kselterek T�rkiye”nin ileri teknolojiye dayal� markalar�n�n k�resel �apta tan�n�rl���n� art�r�yor. Dolay�s�yla Baykar”�n bu hamlesi, T�rkiye”nin y�ksek teknoloji temelli �lke imaj�n� g��lendiren �nemli bir ad�md�r.
T�rkiye-�talya ili�kilerinde kar��l�kl� ba��ml�l�k art�yor
T�rkiye ile �talya aras�ndaki ticaret hacmi 2024″te 32,4 milyar dolara y�kselerek �nemli bir e�i�e ula�t�. Baykar-Piaggio b�t�nle�mesinin yarataca�� ivmeyle iki �lke aras�ndaki ticaret hacmi orta vadede 40 milyar dolara ula�abilir. Ticari ili�kilerdeki iyimser tablonun yan� s�ra iki �lke aras�ndaki siyasi ili�kiler de dostane bir zemine dayan�yor. Ancak devletleraras� ili�kilerin daimi dostluk �zerine de�il ��kar prensibine dayand���n� unutmamak laz�m. Bu nedenle her devletleraras� ili�kide oldu�u gibi T�rkiye-�talya ili�kilerinde de f�rsatlar kadar riskler de bulunuyor.
Tam da burada kar��l�kl� ba��ml�l�k kuram�na de�inmek yararl� olacakt�r. Kurama g�re devletler; ekonomik, askeri ve teknolojik etkile�imler yoluyla birbirlerine ba��ml� hale gelir ve bu durum �at��ma yerine yeni i� birliklerini te�vik eder. Buna dayanarak Baykar-Piaggio b�t�nle�mesiyle Ankara-Roma aras�ndaki siyasi ili�kilerin �at��ma risklerinden uzakla�arak daha istikrarl� bir zemine oturmas� bekleniyor. Dolay�s�yla bu yat�r�m�, sadece ekonomik boyutta de�il ayn� zamanda T�rkiye-�talya ili�kilerinde s�rd�r�lebilir i� birliklerini peki�tiren bir e�ik olarak de�erlendirmek laz�m. Nitekim Baykar”�n Piaggio”nun ard�ndan �talya”n�n savunma sanayii devi Leonardo”yla insans�z hava ara�lar� konusunda ortakl�k g�r��melerine ba�lamas�, taraflar aras�ndaki i� birliklerinin artaca��na i�aret ediyor.
Son olarak Baykar”�n Piaggio”yu sat�n almas�yla �talya, do�rudan yabanc� yat�r�m yoluyla �nemli bir ekonomik kazan�m elde etti. Burada Piaggio”nun 2018″den beri kayyum y�netiminde oldu�unu tekrar belirtmek laz�m. Bundan �t�r� Baykar”�n yat�r�m�yla 1,5 as�rl�k �talyan �irket, asl�nda b�y�k bir belirsizlikten ��karak vizyon sahibi “emin ellere” teslim edildi. Di�er bir ifadeyle bu anla�ma, Piaggio”nun hayata d�nd�r�lmesi ve ekonomiye yeniden kazand�r�lmas� bak�m�ndan kritik bir geli�me olarak g�r�lmeli. K�sacas� bu b�t�nle�me ad�m� iki �lke a��s�ndan tam manas�yla bir “kazan-kazan” durumunu yans�t�yor.
Source: