Türkiye’de yaşlı nüfusu arttı, sosyal politikalar yetersiz kaldı
Her yıl 18-24 Mart tarihleri arasında kutlanan “Yaşlılara Saygı Haftası” öncesi TÜİK “İstatistiklerle Yaşlılar, 2024” raporunu açıkladı. Buna göre, 65 yaş ve üzeri nüfus son beş yılda yüzde 20.7 artarak 9 milyon 112 bin 298 kişiye ulaştı. 2019 yılında toplam nüfusun yüzde 9.1’ini oluşturan yaşlı nüfus oranı, 2024’te yüzde 10.6’ya yükseldi. Bu oranın önümüzdeki yıllarda daha da artarak 2030’da yüzde 13.5, 2050’de ise yüzde 23 seviyesine ulaşması bekleniyor. İZMİR’DE YAŞLI NÜFUS ARTIYOR İzmir’de 2024 yılı itibarıyla 65 yaş ve üzeri nüfus 598 bin 4 kişiye yükseldi. Şehirde yaşlı nüfus oranı 2007’de yüzde 8.2 iken, 2024’te yüzde 13.3’e çıktı. İzmir Kalkınma Ajansı’nın projeksiyonuna göre 2030 itibarıyla kentte ölüm sayılarının doğumları geçmesi öngörülüyor. Çalışma çağındaki yüz kişiye düşen yaşlı sayısını ifade eden yaşlı bağımlılık oranı, 2019’da yüzde 13.4 iken 2024’te yüzde 15.5’e yükseldi. Bu oranın 2060’ta yüzde 45.5’e, 2100’de ise yüzde 61.6’ya çıkacağı tahmin ediliyor. TÜİK verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 1 milyon 750 bin 900 yaşlı tek başına yaşıyor. Yalnız yaşayan yaşlıların yüzde 74’ü kadınlardan oluşuyor. Ayrıca hanelerin yüzde 25.3’ünde en az bir yaşlı birey bulunuyor. Türkiye’de evde bakım hizmetlerine duyulan ihtiyaç giderek artıyor. Verilere göre evde bakım desteğine ihtiyacı olan yaşlıların oranı yüzde 16.4 iken son bir yılda bu hizmeti alabilenlerin oranı sadece yüzde 2.5’te kaldı. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı huzurevlerinin kapasitesinin yetersiz olduğu belirtilirken İzmir’de bulunan huzurevleri toplamda sadece 1838 kişiye hizmet veriyor. ‘YAŞLI DOSTU POLİTİKALAR GELİŞTİRİLMELİ’ Ege Geriatri Derneği Başkanı Psikolog Prof. Dr. Mevlüt Ülgen, yaşlı nüfusun hızla artmasının önemli bir demografik değişim olduğunu belirterek Türkiye’nin yaşlanan nüfusa yönelik sosyal ve ekonomik politikalar geliştirmesi gerektiğini vurguladı. Ülgen, “Yaşlı nüfusun artması, sağlık hizmetlerinden sosyal güvenceye, bakım hizmetlerinden kent planlamasına kadar birçok alanda yeni düzenlemeleri zorunlu kılıyor. Özellikle büyükşehirlerde yaşlı bireylerin bağımsız yaşamlarını sürdürebilmeleri için erişilebilir ve yaşlı dostu kent planlamasına ihtiyaç var” dedi. Ülgen, Türkiye’de yaşlı bakım hizmetlerinin yetersiz olduğuna dikkat çekerek evde bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması ve huzurevi kapasitesinin artırılması gerektiğini ifade etti. Yaşlı nüfusun artışına bağlı olarak sosyal harcamaların da artırılması gerektiğini belirten Ülgen, “Emekli maaşları ve sosyal desteklerin yetersizliği, yaşlı bireylerin yaşam kalitesini düşürüyor. Avrupa ülkelerinde yaşlılara yönelik sosyal harcamaların GSYH içindeki payı yüzde 10’un üzerindeyken Türkiye’de bu oran yüzde 5.9 seviyesinde. Bu durumun iyileştirilmesi gerekiyor. Yalnız yaşayan yaşlılar ve 80 yaş üstü başta olmak üzere yaşlılar için sağlık ve bakım takibi yapılması ve afet planları için yaşlı veri sistemi kurulması ivedilikle gerekmektedir” diye konuştu.
Source: Ece İçmez