فرزندآوری در سن بالا خطرناک است؟
فرناز مشیری فوق تخصص زنان و زایمان در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با بالا رفتن سن ازدواج و ترس زوجین برای بچهدار شدن گفت: امروزه به دلیل مشکلات اقتصادی و معیشتی سن ازدواج بالا رفته است. وقتی افراد در سن بالا ازدواج میکنند ترس این را دارند که اگر بچهدار شوند ممکن است فرزندشان دچار معلولیت باشد. البته این اتفاق قابل درمان و جلوگیری است اما در آقایان با سن بالا امکان تولد فرزند معلول بیشتر است.
وی ادامه داد: بر خلاف باور عام، در جامعه کنونی حدود ۸۰ درصد کودکانی که دچار معلولیت و مبتلا به سندروم داون هستند، از مادران زیر ۳۵ سال متولد شدهاند. بنابراین افرادی که در سنین بالا ازدواج میکنند، تصور نکنند که اگر من بخواهم بچهدار شوم فرزندم دچار معلولیت میشود. به هیچ عنوان این حرف صحت ندارد.
فوق تخصص زنان و زایمان اذعان کرد: ازدواج در سنین بالا برای مادر خطری ندارد اما ممکن است نسبت به بانوانی که در سنین پایینتر باردار شدهاند برخی عوارض در بارداری ظاهر شود؛ یعنی ممکن است دیابت بارداری یا برخی ناهنجاریها در مادر بیشتر شود. این موضوع در آقایان برعکس است یعنی اگر آقا سن بالای ۴۰ سال داشته باشد ممکن است جنین دچار اتیسم، سندروم ژنتیکی و معلولیتهای مغزی را دچار شود.
مشکلاتی که سن بالای آقایان برای جنین ایجاد میکند
وی مطرح کرد: سندروم ژنتیکی نمیتواند مادرزادی باشد همچنین هر بیماری مادرزادی نمیتواند مبتلا به سندروم ژنتیکی باشد. سندروم ژنتیکی مجموعهای از اختلالات است که به دلیل تغییرات ژنتیکی در ژنوم فرد ایجاد شده و تغییرات به صورت ارثی یا اتفاقی و تصادفی در زمان تشکیل جنین اتفاق افتد. سندرومهای ژنتیکی میتوانند در تمامی سنین کودک ظاهر شده و تأثیرات مختلفی روی سلامت و توانایی فرد داشته باشند. اکثر این نوع از کودکان دارای پدرهایی بودند که بالای ۴۰ سال سن داشتند.
مشیری افزود: کودکانی که دچار سندروم ژنتیکی میشوند با انواع ناهنجاری قلبی، مغزی، دست و پا رو به رو هستند. با هیچ نوع از غربالگری شناسایی این نوع کودکان امکان پذیر نیست. بنابراین سن بالا برای اسپرمها مناسب نبوده و ناهنجاری ایجاد میکند. این در صورتی است که اگر سن مادر بالا باشد ممکن است تعداد تخمک مادر کمتر و بارداری دیرتر اتفاق بیفتد اما ناهنجاری در آن کودک توسط مادر وجود نخواهد داشت.
مادر باید به چه نکاتی توجه کند
فوق تخصص زنان و زایمان گفت: مادر در هنگام بارداری مهم نیست در چه سنی باشد باید نکاتی را برای سلامتی خود رعایت کند. مادر باید از لحاظ کم خونی، کلسیم، پوکی استخوان و سلامت دندان مراقبت کند و از پزشک مشورت گیرد. همچنین استفاده از برخی داروها توسط مادر خطری برای جنین ایجاد نمیکند، گاهی مادر پنج هفته باردار بوده و نمیدانسته و قرص خاصی را مصرف کرده است. اگر مادری داروی تیروئید مصرف کند با اضافه کردن یک دوز بیشتر با توجه به دستور پزشک به راحتی میتواند به بارداری ادامه داده و با کمی مراقبت بیشتر مشکلات تیروئید مادر روی درک مغزی کودک تأثیر نگذارد.
آزمایش ژنتیک برای داشتن فرزندی سالم
مشیری اظهار داشت: برای خانوادههایی که سابقه تولد چند کودک معلول را دارند یک نکته مهم وجود دارد، برای مثال یک خانم وقتی شاهد است که خواهرزاده یا برادرزادهاش حتی فرزند خودش دارای یک معلولیت ژنتیکی است اگر برای بارداری دوم یا اول خود میخواهد اقدام به فرزندآوری کند باید به پزشک مراجعه کند. و اگر پزشک تشخیص داد جنین به ناهنجاری مبتلا است برای برطرف شدن ناهنجاریها به جنین شناس مراجعه کند و جنین شناس جنینی را که بالاترین کیفیت را دارد در بدن مادر پرورش دهد. این کار در اوایل بارداری امکانپذیر است.
وی خاطر نشان کرد: کسانی که در خانواده یک سری نارسایی در فرزندانشان وجود دارد باید مشاوره ژنتیک را قبل از اینکه بخواهند اقدام به بارداری کنند انجام دهند تا مشکلی برای فرزند اول یا فرزندهای بعدی ایجاد نشود.
Source:
رئیسی: موضوعی مهم تر از جمعیت نداریم
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل وبدا، علیرضا رئیسی، در یک برنامه زنده تلویزیونی با بیان اینکه مهمترین چالش جوانی جمعیت، در اولویت نبودن آن برای برخی از مسئولان است، افزوئ: شاید برخی مسئولان در مورد جمعیت، شنیده باشند اما هنوز دغدغه اصلی و اولویت اول آنها نیست در حالی که وقتی به پیامدهای آن فکر کنیم، متوجه میشویم که اولویت اول و اصلی ایران، جمعیت است. وی ادامه داد: اگر بخواهیم مسئله جمعیت را حل کنیم گاهی باید فراتر از قانون جوانی جمعیت عمل کنیم؛ اگر دستگاههای اجرایی به تکالیف این قانون فقط به عنوان رفع تکلیف نگاه کنند، موفق نمیشویم. جلسات و همایشها، مشکل جمعیت را حل نمیکند بلکه هر چیزی اعم از اقتصاد، فرهنگ و دیگر عواملی که مانع فرزندآوری است، باید حل شود.
معاون وزیر بهداشت تاکید کرد: هر کسی در حوزه مسئولیت خود اقدامی انجام دهد که مانع فرزندآوری شود یا ناامیدی ایجاد کند، مقصر است. وزیر بهداشت هم چندین بار تاکید کرده که حل مساله جمعیت، نیازمند عزم و اراده ملی و یک کار علمی است و با نمایش و وعده، مشکل جمعیت قابل حل نیست. مسائل پیچیده و در هم تنیده اجتماعی، به صورت خطی حل نمیشود.
رئیسی از کاهش جمعیت به عنوان یک معلول از یک شبکه علّی یاد کرد و گفت: همه علتهای کاهش جمعیت باید برطرف شوند تا بگوییم معلول که جمیعت است، به سمت رشد حرکت میکند. ساده انگارانه است که بگوییم مثلاً غربالگری یا وسایل پیشگیری را حذف میکنیم، جمعیت افزایش مییابد که این استدلال نادرستی است البته شاید این عوامل سهمی داشته باشند اما باید دقیقاً مشخص شود.
وی هزینه کرد بالا در حوزه درمان ناباروری را عامل افزایش جمعیت ندانست و گفت: همه علتهای کاهش جمعیت باید در کنار همدیگر به صورت علمی با استفاده از نظرات کارشناسان حوزههای مختلف از جمله حوزه اجتماعی و اقتصادی در نظر گرفته و حل شوند. اگر به افزایش جمعیت، رویکرد پزشکی داشته باشیم، مشکل حل نمیشود.
معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه وزارت بهداشت به تنهایی قادر به حل معضل جمعیت نیست، گفت: سالانه ۲۰ هزار نفر در حوادث جادهای جان خود را از دست میدهند که سهم قابل توجهی از این قربانیان، جوانان مولد هستند که باید پیشگیری شود؛ وضعیت جادهها، فرهنگ رانندگی و خودروها باید بهتر شود. خودرو هم باعث مرگ و میر جوانها در جادهها میشود و هم به دلیل نقص در سوختن بنزین، آلودگی ایجاد میکند. بنابراین باید خودروسازان را به عنوان مانع رشد جمعیت در نظر گرفت.
رئیسی از وزارت بهداشت به عنوان مسئول سلامت جمعیت یاد کرد و گفت: اگر نوزادی متولد میشود و یا نارس به دنیا آمده باید مراقبتهای مورد نیاز را دریافت کند تا به فردی مولد برای آینده کشور تبدیل شود. وزارت بهداشت در دوران بعد از انقلاب بر کاهش مرگ و میر نوزادان و مادران باردار تمرکز کرده است. دورانی مرگ و میر کودکان در هزار تولد زنده، بالاتر از ۱۵۰ بود که در حال حاضر این شاخص به کمتر از ۸ رسیده است.
وی با اشاره به نرخ امید به زندگی ۵۵ سالگی در ابتدای انقلاب، خاطرنشان کرد: در حال حاضر امید به زندگی در کشور افزایش یافته و جمعیت بیشتری زنده میمانند و زندگی میکنند. در حوزه بارداری نیز قبلاً مادری که پرخطر بود هم خودش و هم نوزادش، از بین میرفت اما با مراقبتهای بارداری، مادر و نوزاد با سلامت از این مرحله عبور میکنند.
معاون بهداشت وزارت بهداشت تاکید کرد: وزارت بهداشت تنها دستگاهی است که بیشتر از تکالیف خود در قانون جوانی جمعیت، عمل کرده است اما هنوز نگران جمعیت هستیم چون حتی اگر ۱۰۰ درصد وظایف خودمان را در وزارت بهداشت انجام دهیم، جمعیت کشور افزایش پیدا نمیکند چراکه حل مساله جمعیت با رویکرد خطی و تک بعدی، قابل حل نیست.
رئیسی تصریح کرد: خودروسازان با ما جلسهای برای بهبود وضعیت خودرو نمیگذارند اما وزارت صنعت، معدن و تجارت جلساتی با آنها داشته و کسی حریف خودروسازان داخلی نمیشود و جلساتی که با آنها برگزار میشود، تأثیری در بهبود کیفیت ندارد چون مونتاژکار داخلی هستند. درست است که خطای انسانی در بروز حوادث جادهای و ترافیکی نقش اصلی را دارد اما کیفیت پایین خودرو در زمینه ایمنی هم نقش مهمی دارد همچنین ۶۰ درصد علت آلودگی هوا ناشی از خودروهاست.
وی به تفاوت سن قانونی و فیزیولوژیک در باروری مردان و زنان اشاره و عنوان کرد: از نظر فیزیولوژی، یک زن میتواند مثلاً از سن ۱۵ تا ۴۹ سالگی، باردار شود اما باید ریسک آنها بررسی شود اما قطعاً بهترین سن باروری، زیر ۴۰ سال است اما مراقبتها به زنانی که بعد از سن ۴۰ سالگی هم باردار شود، از سوی وزارت بهداشت ارائه میشود. به گفته معاون وزیر بهداشت، توصیه میشود بارداری زنان در سنین ۲۰ تا ۳۰ سالگی باشد. سن قانونی بارداری در هر کشوری متفاوت است که برخی کشورها از ۱۸ سالگی به بعد سن قانونی بارداری است. در حال حاضر میانگین سن ازدواج زنان به حدود ۲۵ تا ۲۶ سال و مردان به حدود ۲۸ سال رسیده است. رئیسی یادآور شد: یکی از مشکلات ما در کشور این است که فاصله اولین فرزندآوری از ازدواج، ۴.۵ تا ۵ سال طول میکشد که این فاصله باید کمتر شود. اگر افراد در سنین بالا ازدواج کنند و ۵ سال هم طول بکشد تا اولین فرزند و ۵ سال دیگر تا دومین فرزند فاصله بیفتد، تمایل به فرزندآوری بیشتر، کاهش مییابد.
Source: حبیب احسنی پور