“سلامت و بیماری: از ایمنی نوزادان تا خطرات سرطان روده”

معجون سلامتی برای نوزادن

خبرگزاری مهر _ گروه سلامت؛ تغذیه با شیر مادر یکی از اساسی‌ترین و طبیعی‌ترین راه‌های تأمین سلامت و رشد نوزادان است که از دیرباز در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف مورد تأکید قرار گرفته است. تحقیقات علمی نشان داده‌اند که شیر مادر نه‌تنها نیازهای تغذیه‌ای نوزاد را به بهترین شکل تأمین می‌کند، بلکه نقش کلیدی در تقویت سیستم ایمنی، کاهش خطر ابتلاء به بیماری‌ها و بهبود رشد جسمی و ذهنی کودک دارد. با این حال، در سال‌های اخیر، به دلایل مختلفی از جمله تغییر سبک زندگی، اشتغال مادران و تبلیغات گسترده محصولات جایگزین، میزان شیردهی در برخی جوامع کاهش یافته است.

این در حالی است که سازمان‌های جهانی بهداشت، از جمله سازمان بهداشت جهانی (WHO) و یونیسف، به‌طور مداوم بر اهمیت تغذیه انحصاری با شیر مادر در شش ماه نخست زندگی و تداوم آن تا ۲ سالگی تأکید دارند و در دنیای امروز، که سلامت و تغذیه کودکان از مهم‌ترین اولویت‌های جوامع محسوب می‌شود، تغذیه با شیر مادر به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین عوامل در رشد و سلامت نوزادان مورد توجه متخصصان قرار گرفته است.

مزایای بی‌بدیل شیر مادر برای نوزاد

شیر مادر ترکیبی منحصربه‌فرد از مواد مغذی، آنتی‌بادی‌ها و آنزیم‌های ضروری است که برای رشد و تکامل کودک ضروری هستند. این شیر سرشار از پروتئین، چربی‌های مفید، ویتامین‌ها و مواد معدنی بوده و به‌طور طبیعی متناسب با نیازهای تغذیه‌ای کودک تغییر می‌کند. آغوز، که در روزهای نخست پس از تولد ترشح می‌شود، حاوی مقادیر بالایی از آنتی‌بادی‌ها و عوامل ایمنی‌زا است که نوزاد را در برابر بیماری‌ها و عفونت‌های مختلف محافظت می‌کند.

از دیگر مزایای مهم شیر مادر می‌توان به کاهش خطر ابتلاء به بیماری‌هایی نظیر اسهال، عفونت‌های تنفسی، آلرژی، دیابت نوع ۱ و ۲، چاقی و برخی سرطان‌های دوران کودکی اشاره کرد. پژوهش‌های علمی نشان داده‌اند که نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، از ضریب هوشی بالاتری برخوردارند و در آینده عملکرد شناختی بهتری دارند.

تأثیر شیر مادر بر سلامت مادران

فواید تغذیه با شیر مادر تنها محدود به نوزادان نیست، بلکه مادران نیز از این فرآیند سود می‌برند. شیردهی به کاهش خونریزی پس از زایمان، بازگشت سریع‌تر رحم به حالت طبیعی، کاهش خطر ابتلاء به سرطان سینه و تخمدان، و همچنین کنترل وزن کمک می‌کند. علاوه بر این، مادرانی که به نوزاد خود شیر می‌دهند، معمولاً سطح استرس کمتری دارند و پیوند عاطفی قوی‌تری با کودک خود برقرار می‌کنند.

کاهش هزینه‌های درمانی و اقتصادی

کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، کمتر بیمار می‌شوند و به همین دلیل هزینه‌های درمانی و مراجعه به پزشک کاهش می‌یابد. همچنین، والدین هزینه‌ای برای خرید شیرهای مصنوعی و وسایل مربوط به آن پرداخت نمی‌کنند، که از نظر اقتصادی به نفع خانواده و جامعه است.

تغذیه با شیر مادر؛ راهکاری برای توسعه پایدار

شیر مادر نه تنها بر سلامت فردی، بلکه بر سلامت اجتماعی و اقتصادی نیز تأثیرگذار است. این روش تغذیه‌ای هزینه‌ای برای خانواده‌ها ندارد و بار مالی سیستم‌های بهداشتی را کاهش می‌دهد، زیرا کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند کمتر بیمار می‌شوند و نیاز کمتری به مراجعه به پزشک و مصرف دارو دارند. از سوی دیگر، شیردهی از نظر زیست‌محیطی نیز مفید است، زیرا تولید آن نیازی به منابع اضافی، بسته‌بندی یا حمل‌ونقل ندارد و موجب کاهش آلودگی محیط زیست می‌شود.

علاوه بر تأمین نیازهای جسمانی، مطالعات نشان داده‌اند که تغذیه با شیر مادر می‌تواند به بهبود ضریب هوشی و عملکرد شناختی نوزادان کمک کند. ترکیبات موجود در شیر مادر، از جمله اسیدهای چرب امگا ۳، به توسعه مغز و سیستم عصبی نوزاد کمک می‌کند.

بهبود فرآیند بهبودی پس از زایمان

شیردهی نقش مهمی در کاهش خونریزی پس از زایمان و بازگشت سریع‌تر رحم به حالت عادی دارد. این فرآیند به مادران کمک می‌کند تا سریع‌تر به حالت طبیعی بازگردند و از عوارض پس از زایمانی جلوگیری شود.

کاهش ریسک ابتلاء به سرطان‌ها

تحقیقات متعدد نشان داده‌اند که مادرانی که به نوزادان خود شیر می‌دهند، با کاهش ریسک ابتلاء به سرطان‌های سینه و تخمدان روبه‌رو هستند. این امر می‌تواند به‌عنوان یک پیشگیری طبیعی از بروز بیماری‌های جدی در زنان محسوب شود.

ایجاد پیوند عاطفی و روانی

فرایند شیردهی علاوه بر مزایای فیزیکی، به تقویت ارتباط عاطفی میان مادر و نوزاد کمک می‌کند. این پیوند عاطفی در مراحل رشد بعدی کودک، نقش بسزایی در ایجاد اعتماد به نفس و احساس امنیت دارد.

با وجود مزایای بی‌شمار شیر مادر، متأسفانه برخی عوامل از جمله اشتغال مادران، کمبود حمایت‌های اجتماعی، آگاهی ناکافی و تبلیغات جایگزین‌های مصنوعی، باعث کاهش میزان شیردهی در برخی جوامع شده است. برای رفع این چالش‌ها، سیاست‌گذاری‌های حمایتی از جمله افزایش مرخصی زایمان، ایجاد فضاهای مناسب شیردهی در محیط‌های کاری، آموزش مادران و خانواده‌ها، و مقابله با تبلیغات نادرست شیرهای مصنوعی ضروری است.

حال نظر متخصصان چیست؟

مژگان مظلوم مربی کشوری مشاور شیردهی و ترویج تغذیه با شیر مادر در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری مهر، تاکید کرد: تغذیه با شیر مادر از بدو تولد، بهترین و مناسب‌ترین انتخاب برای رشد و سلامت نوزاد است.

وی با اشاره به توصیه سازمان جهانی بهداشت گفت: تغذیه با شیر مادر، تماس پوست با پوست مادر و نوزاد بلافاصله پس از تولد و اولین تغذیه از پستان مادر ظرف ساعت اول، فواید بسیاری از جمله ایجاد ارتباط عاطفی مادر و نوزاد، شروع و تداوم شیردهی و کاهش خطر مرگ‌ومیر کودکان دارد. این اقدام می‌تواند سالانه از مرگ یک میلیون نوزاد جلوگیری کند.

نقش شیردهی در کاهش خطر ابتلاء به بیماری‌های مزمن و سرطان‌ها

مظلوم در ادامه به برخی باورهای غلط در جامعه اشاره کرد و گفت: برخی تصور می‌کنند که تغذیه با شیر مادر باعث زردی نوزاد می‌شود. این در حالی است که ماده بتاکاروتن موجود در آغوز که عامل رنگ زرد آن است، پیش‌ساز ویتامین A بوده و نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی و محافظت از نوزاد دارد. در واقع، عدم تغذیه صحیح با شیر مادر و تخلیه ناکافی شیر از پستان می‌تواند عامل زردی باشد.

محمود راوری متخصص کودکان، عضو هیئت مدیره انجمن علمی ترویج تغذیه با شیرمادر ایران، مربی ارشد کشوری و مشاور شیردهی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری مهر گفت: تغذیه مادر یکی از مهم‌ترین و اثربخش‌ترین مداخلات برای بقای کودک محسوب می‌شود. شیر مادر، کامل‌ترین، مناسب‌ترین و مطمئن‌ترین روش تغذیه نوزاد است که تمام نیازهای اولیه او را، به‌ویژه در شش ماه اول زندگی که نیازی به تغذیه تکمیلی ندارد، تأمین می‌کند. جوامعی که بر تغذیه با شیر مادر تأکید دارند و از سلامت و هوشمندی بیشتری برخوردار هستند. سازمان جهانی بهداشت نیز اهمیت تغذیه با شیر مادر را تأیید کرده است.

تأثیر شیر مادر بر کاهش بیماری‌ها و تقویت سیستم ایمنی

راوری گفت: یکی از مهم‌ترین اجزای شیر مادر، آغوز است که در روزهای نخست پس از زایمان تولید می‌شود. این مایع ارزشمند حاوی پروتئین‌های بالا و مواد حفاظتی و ایمنی‌بخش است که نوزاد را از بیماری‌ها و عفونت‌ها محافظت می‌کند. برخلاف باورهای غلط، آغوز بهترین تغذیه‌ای است که خداوند در بدن مادر قرار داده است.

به گزارش مهر؛ تغذیه با شیر مادر یکی از مؤثرترین و طبیعی‌ترین راهکارها برای تضمین سلامت نوزادان و مادران است. این شیوه تغذیه نه تنها تمام نیازهای جسمی نوزاد را در ماه‌های نخست زندگی تأمین می‌کند، بلکه با تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر بیماری‌ها، به رشد و توسعه کودک کمک می‌کند.

علاوه بر این، شیر مادر نقش مهمی در بهبود سلامت مادران، کاهش هزینه‌های درمانی و تقویت پیوند عاطفی میان مادر و کودک دارد. با توجه به مزایای بی‌شمار این روش تغذیه‌ای، حمایت‌های اجتماعی، ارتقای آگاهی عمومی و ترویج فرهنگ شیردهی در جوامع می‌تواند به افزایش نرخ شیردهی و در نتیجه بهبود سلامت عمومی جامعه کمک کند. شیر مادر نه تنها یک منبع غذایی، بلکه یک سرمایه‌گذاری برای آینده‌ای سالم‌تر و پایدارتر است.

Source: محدثه رمضانعلی


کدام افراد در معرض خطر سرطان روده هستند؟

محمدرضا قدیر فوق تخصص گوارش و کبد در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با سرطان روده بزرگ، علائم، عوارض و نحوه درمان این نوع بیماری گفت: سرطان روده بزرگ یکی از علل شایع در سرطان‌های گوارشی در جهان است، به طوری که در آمریکا چهارمین علت سرطان و چهارمین علت مرگ‌ومیر سرطان کرون یا روده بزرگ است. در ایران نیز شایع‌ترین نوع از سرطان گوارشی به حساب می‌آید.

علت شیوع سرطان روده

وی ادامه داد: سرطان روده در حال گسترش و افزایش است که یکی از علت‌ها به دلیل تغییر شیوه زندگی است یعنی امروزه افراد به سمت غذاهای غربی و فست‌فودها، غذاهای آماده روی آورده‌اند، بنابراین هرچه شیوه زندگی ما غربی‌تر باشد، بیماری‌های بیشتری به سراغ ما می‌آید. شاید یک تا دو دهه بعد شاید کرون یا روده بزرگ از شایع‌ترین سرطان‌های گوارشی در ایران شود.

علائم سرطان روده بزرگ

قدیر اذعان کرد: علائم سرطان روده بزرگ به دو دسته علائم گوارشی و علائم کلی‌تر سرطان روده به شمار می‌رود. از علائم گوارشی می‌توان به خونریزی گوارشی یعنی بیمار دچار خونریزی از ناحیه مقعد می‌شود، دل دردهای شدید، کم خونی و گاهی فرد دچار فقر آهن می‌شود، اشاره کرد.

وی افزود: علائم کلی‌تر در مبحث سرطان روده بزرگ اعم از کاهش وزن، کاهش اشتها و بی اشتهایی بوده و این‌ها، مجموعه علائمی است که در روده بزرگ ایجاد می‌شود.

بهترین راه تشخیص سرطان روده بزرگ

فوق تخصص گوارش و کبد در ادامه گفت: علت ایجاد سرطان روده بزرگ به طور معمول به دلیل پولیپ‌ها هستند، ۹۰ درصد پولیپ گوشت‌های اضافه‌ای است که در داخل روده تشکیل می‌شود و در یک فرایند بین ۵ تا ۱۰ سال دچار تغییر بافتی شده و در نهایت به سرطان تبدیل خواهد شد؛ بنابراین تنها سرطانی که قابل پیشگیری است سرطان کرون است.

وی متذکر شد: بهترین راه تشخیص، کرون‌سکوپی است و در هر فردی که علائم دارد باید انجام شود. امروزه در کشورهای غربی و در آمریکا غربالگری سرطان روده بزرگ برای افراد بالای ۵۰ سال اجباری است و افراد بالای ۵۰ سال هر ۱۰ سال یک‌بار باید این غربالگری را انجام دهند، اما در کشور ما هنوز بحث غربالگری سرطان روده بزرگ تصویب و انجام نمی‌شود.

قدیر تصریح کرد: سرطان روده یکی از بیماری‌های جدی است که با تشخیص و درمان به‌موقع می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. طبق بررسی‌ها، تشخیص و برداشتن پولیپ‌های روده‌ای می‌تواند تا ۹۰ درصد از بروز این سرطان پیشگیری کند. برخی علائم مانند وجود خون در مدفوع ممکن است مشکوک به بیماری باشند، اما تشخیص قطعی تنها از طریق کولونوسکوپی ممکن است. این روش به پزشکان امکان می‌دهد تا ضایعات مشکوک را مشاهده کرده، نمونه‌برداری انجام دهند و در صورت لزوم، اقدامات درمانی را آغاز کنند.

وی متذکر شد: تشخیص این بیماری نیاز به بررسی‌های پزشکی دارد، اما برخی علائم هشداردهنده وجود دارند که در صورت مشاهده، فرد باید سریعاً به پزشک مراجعه کند. این علائم شامل درد شکم، خونریزی از مقعد، کم‌خونی ناشی از فقر آهن، کاهش وزن غیرقابل توجیه از مواردی است که هنگام مشاهده به پزشک مراجعه کند و بیمار باید تحت کولونوسکوپی قرار گیرد. این روش، همراه با نمونه‌برداری بافتی، تنها راه تشخیص قطعی سرطان روده است.

موانع مراجعه به‌موقع و عوارض تأخیر در درمان

فوق تخصص گوارش و کبد تصریح کرد: یکی از چالش‌های مهم در تشخیص زودهنگام، تأخیر در مراجعه به پزشک، به‌ویژه در میان زنان، به دلیل مسائل فرهنگی و حجب و حیا است. این تأخیر ممکن است منجر به رشد پولیپ‌های خونریزی‌دهنده و تبدیل آن‌ها به تومور شود. در مراحل پیشرفته، سرطان می‌تواند به بافت‌های اطراف و حتی کبد متاستاز دهد. در این شرایط (مرحله ۴)، درمان بسیار دشوار شده و در بسیاری از موارد، امکان جراحی وجود ندارد و بیمار تحت درمان‌های تسکینی مانند شیمی‌درمانی قرار می‌گیرد.

درمان سرطان روده

قدیر اظهار داشت: درمان این بیماری بسته به محل درگیری متفاوت است یعنی تومورهای انتهای روده (رکتوم) که معمولاً پس از تشخیص، بیمار تحت شیمی‌درمانی و رادیوتراپی قرار گرفته و سپس جراحی انجام می‌شود، تومورهای بخش‌های بالایی روده که در این موارد، جراحی درمان اصلی است، مشروط بر اینکه بیماری به کبد یا سایر اندام‌ها گسترش نیافته باشد، سرطان روده که به آن کنسر کولون (سرطان رکتوم) نیز گفته می‌شود، در مراحل اولیه یک کنسر مهربان محسوب می‌شود، به این معنا که اگر به‌موقع شناسایی شود، احتمال درمان قطعی آن بسیار بالا خواهد بود و ازاین‌رو، غربالگری منظم و مراجعه زودهنگام به پزشک برای تشخیص و درمان نقش حیاتی دارد.

چه افرادی در معرض خطر بیشتری هستند؟

فوق تخصص گوارش و کبد در ادامه گفت: دو گروه از افراد باید توجه ویژه‌ای به احتمال ابتلاء به سرطان روده داشته باشند که گروه اول افرادی با علائم بالینی واضح مانند درد شکم، خونریزی‌های گوارشی و کاهش وزن و گروه دوم افرادی با علائم آزمایشگاهی مشکوک مانند فقر آهن غیرقابل توجیه (به‌ویژه در مردان) یا وجود خون مخفی در مدفوع دارند، کاندیدای سرطان روده بزرگ هستند.

وی افزود: همچنین، سابقه خانوادگی ابتلاء به سرطان روده یک عامل مهم خطر است. افرادی که بستگان درجه‌یک آن‌ها به این بیماری مبتلا بوده‌اند، باید غربالگری‌های منظم انجام دهند.

قدیر مطرح کرد: با تشخیص به‌موقع، می‌توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد و شانس درمان کامل را افزایش داد. به همین دلیل، افراد در معرض خطر و کسانی که علائم مشکوک دارند، نباید در مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌های لازم تعلل کنند.

پیشگیری از سرطان روده

فوق تخصص گوارش و کبد بیان کرد: پیشگیری از سرطان روده نیازمند رعایت چندین عامل مهم سبک زندگی است که می‌توانند خطر ابتلاء به این بیماری را کاهش دهند. عواملی اعم از ورزش منظم و کاهش وزن نقش مهمی در پیشگیری از سرطان روده دارد. چاقی و اضافه‌وزن از عوامل خطر این بیماری محسوب می‌شوند و افزایش تحرک بدنی می‌تواند تأثیر محافظتی داشته باشد، رژیم غذایی نقش کلیدی در کاهش ریسک سرطان دارد یعنی افراد با کاهش مصرف گوشت قرمز و غذاهای چرب و پرکالری که می‌توانند ریسک ابتلاء را افزایش دهند همچنین افزایش مصرف میوه و سبزیجات که حاوی ترکیبات محافظتی (پروتکتیو) در برابر سرطان هستند و پرهیز از غذاهای فرآوری‌شده مانند سوسیس، کالباس و فست‌فودها که می‌توانند احتمال ابتلاء را افزایش دهند.

وی افزود: استرس مزمن می‌تواند خطر ابتلاء به سرطان را افزایش دهد یا روند بیماری را تشدید کند. کنترل استرس از طریق روش‌هایی مانند ورزش، مدیتیشن و خواب کافی توصیه می‌شود. افرادی که دارای سابقه خانوادگی سرطان روده هستند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند و باید غربالگری‌های دوره‌ای را جدی بگیرند.

قدیر خاطر نشان کرد: با رعایت اصول سبک زندگی سالم، شامل تغذیه مناسب، ورزش منظم و مدیریت استرس، می‌توان خطر ابتلاء به سرطان روده را تا حد زیادی کاهش داد. همچنین، افرادی که دارای عوامل خطر هستند، باید تحت نظر پزشک قرار بگیرند و آزمایش‌های لازم را انجام دهند.

Source:


ارونوف بازی با شمس‌آذر را از دست داد

به گزارش خبرنگار مهر، تیم فوتبال پرسپولیس در اولین بازی خود در سال ۱۴۰۴ در هفته بیست و چهارم رقابت‌های لیگ برتر روز یکشنبه ۱۰ فروردین در ورزشگاه سردار آزادگان قزوین میهمان تیم شمس آذر است.

سرخ‌ها که با ۴۷ امتیاز در رده دوم جدول قرار دارند برای حفظ جایگاه خود نیاز به کسب پیروزی و سه امتیاز این بازی خارج از خانه دارند.

اوستون ارونوف وینگر ازبکستانی پرسپولیس که به دلیل مصدومیت دو دیدار تیم ملی کشورش مقابل قرقیزستان و ایران را در مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶ از دست داده بود در بازی با شمس آذر هم نمی‌تواند سرخ‌ها را همراهی کند. البته ممکن است اوضاع ارونوف تا روز بازی بهتر شود اما کادر پزشکی پرسپولیس به کادرفنی این تیم اعلام کرده بهتر است از ارونوف در این بازی استفاده نشود تا در سایر دیدارهای لیگ برتر بتواند به پرسپولیس کمک کند.

Source: بهنام روان پاک