چرا ازدواج‌ها کاهشی شد
خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها، آمارهای رسمی می‌گویند نرخ ازدواج در دهه منتهی به سال ۱۴۰۲، ۴۵ درصد کاهش داشته و الگوهایی همچون سن ازدواج دستخوش تغییرات جدی شده است. در صورت تداوم این روند و کاهش موالید، جمعیت ایران با سرعت بیشتری به سمت سالخوردگی پیش خواهد رفت و ایران تا سه دهه آینده یکی از پیرترین کشورهای جهان خواهد شد.
اول ذی‌الحجه و سالروز ازدواج آسمانی امیرالمؤمنین امام علی (ع) و حضرت زهرا (س) بهانه‌ای شد تا با این پرسش سراغ رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان لردگان برویم که عوامل تهدیدکننده سنت حسنه ازدواج در این شهرستان که همواره بیشترین آمار ازدواج و موالید در استان چهارمحال و بختیاری را دارد، کدامند.
حجت‌الاسلام والمسلمین باقر بامیری در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص مهم‌ترین موانع و آسیب‌های موجود در مسیر ازدواج جوانان و با اشاره به آمار نسبتاً قابل قبول ازدواج و فرزندآوری در شهرستان لردگان نسبت به دیگر مناطق، اظهار کرد: بااین حال مشاهده می‌شود که خانواده‌ها باتوجه به مشکلات اقتصادی و معیشتی، برای داشتن فرزندان بیشتر با احتیاط بیشتری برخورد می‌کنند و ترس دارند. این تفکر غالباً تحت تأثیر القائات اقوام و دوستان و نزدیکان در زوج‌ها ایجاد می‌شود.
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان لردگان با ذکر اینکه بسیاری از بانوان شهرستان تحت تأثیر سرزنش اطرافیان از داشتن فرزند سوم و چهارم ابا دارند، ادامه داد: بنابراین آفت تک‌فرزندی بتدریج رشد یافته و در حال گسترش حتی در جوامع سنتی است.
بامیری بیان کرد: وجود برخی رسوم غلط که هنوز در برخی مناطق لردگان حاکم است باعث امتناع جوانان از ازدواج می‌شود یا اگر هم ازدواجی اتفاق افتاد کیفیت زندگی در سطح مطلوب نبوده و چه بسا به جدایی بینجامد. مثلاً اجبار خانواده‌ها به ازدواج پسر عمو و دختر عمو در برخی مناطق هنوز رواج دارد.
رسوم دست و پاگیر ازدواج پابرجاست
این کارشناس مسائل دینی با اشاره به عدم توجه به ازدواج‌های آسان با رواج تجملات و چشم و همچشمی‌ها در بین خانواده‌ها در مراسم عروسی و تهیه جهیزیه، مهریه و …، تصریح کرد: این در حالیست که هزینه‌ها سرسام‌آور شده و بسیاری از خانواده‌ها توان برگزاری این جشن‌ها را ندارند که این یک مانع جدی است.
بامیری ادامه داد: برخی رسوم مانند عزادار شدن فامیل برای متوفیان تا ۴۰ روز و حتی بیشتر که مانع برگزاری مراسم عروسی می‌شود از دیگر مشکلات و موانع است که ازدواج‌ها را به تأخیر می‌اندازد و دچار مشکل می‌کند.
وی افزایش سن ازدواج در شهرستان لردگان در مقایسه با چند سال قبل را یادآور شد و توضیح داد: قبلاً سن ازدواج پایین‌تر بود اما چه بسیار دخترانی که حتی ۳۰ سال را هم رد کرده و هنوز ازدواج نکرده‌اند. این معضل باعث خواهد شد که انتخاب برای دخترها سخت‌تر و سخت‌تر شود و در انتخاب مورد مناسب سختگیری به خرج دهند و به تدریج فرصت ازدواج به‌هنگام و فرزندآوری را از دست می‌دهند.
بامیری بیان کرد: همین رفت و آمد و معاشرت یک دختر مجرد با دوستان و نزدیکان و چه بسا صحبت از زندگی در رفاه و آرامش و نداشتن مسئولیت یک زندگی و همسر و فرزند، خودبخود یک تبلیغ برای مجرد ماندن است و این ذهنیت را رواج می‌دهد که ازدواج جز بار مسئولیت و دور شدن از رفاه و پرهیز از علایق شخصی و … نیست. بنابراین جوان‌ها تشویق می‌شوند که سراغ ازدواج نروند و ترجیح می‌دهند مجرد بمانند و مسئولیت نپذیرند.
قبح‌زدایی و عادی‌سازی ازدواج نکردن
وی با اشاره به اینکه قبح عزب ماندن و ازدواج نکردن شکسته شده است، افزود: امروز در بسیاری از جوامع مشاهده می‌کنیم که عدم ازدواج عادی سازی شده و جوانان یا خانواده‌ها مشکلی با این موضوع نداشته و نگاه بدی به آن ندارند.
بامیری با تأکید بر تغییر سبک زندگی‌ها و نقش‌آفرینی گسترده بسیاری از بانوان در چرخاندن چرخ اقتصاد خانواده، توضیح داد: امروز بسیاری از بانوان ناچارند بیرون از خانه کار کنند و این امر طبیعتاً نقش مادری و همسری آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. چه بسیار بانوان جوان شاغلی که اصلاً دغدغه ازدواج ندارند و ترجیح می‌دهند مجرد بمانند.
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان لردگان با تأکید بر گسترش پدیده‌هایی مثل نگهداری از حیوانات در خانه و سگ‌گردانی، بیان کرد: شخصی که تن به ازدواج نمی‌دهد و زیر بار فرزندآوری نمی‌رود برای تأمین نیازهای عاطفی خود به سراغ سگ‌گردانی خواهد رفت.
وی کارهای رسانه‌ای و تبلیغات را بسیار مهم ارزیابی کرد و افزود: در یک برهه شعار فرزند کمتر زندگی بهتر حتی روی کبریت‌ها هم درج می‌شد و فضایی را ایجاد کرده بود که برای همه ثابت شده بود داشتن بیش از دو فرزند به معنی نابودی است.
رسانه‌ها پای کار بیایند
بامیری با اشاره به بحران جمعیت و سالخوردگی در ایران، ادامه داد: رسانه‌ها باز هم می‌توانند با قدرت پای کار بیایند و قبح تجرد یا ازدواج دیرهنگام، طلاق و یا فرزند کمتر را در جامعه نهادینه کنند و به همه بقبولانند.
وی نهادینه‌سازی عادت‌های خوب مانند بستن کمربند ایمنی را نمونه‌ای از موفقیت رسانه در فرهنگ‌سازی در جامعه عنوان کرد و گفت: در زمینه تشویق مردم به ازدواج و فرزندآوری نیز رسانه‌ها با کار قوی و مستمر حتماً تأثیرگذار خواهند بود.
بامیری در پایان نقش آموزش را نیز مورد تأکید قرار داد و اظهار کرد: در این راستا آموزش و پرورش باید باتوجه به سطح مخاطب به مقوله آموزش و آگاهی‌افزایی دانش‌آموزان و والدین توجه داشته باشد. همچنین دانشگاه‌ها در زمینه آموزش و پژوهش‌های کاربردی و تولید پایان‌نامه‌ها و مقالات نقش‌آفرین باشند.
Source: