Farklı coğrafyalara ait tarihi müzik aletleri Sivas”ta sergileniyor!
Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünce Sivas Atatürk Kongre Müzesi’ne oluşturulan müzik odasında, kökenleri yüzyıllar öncesine uzanan vurmalı, üflemeli ve telli çalgılardan oluşan 206 müzik aleti sergilenmekte.
Özgün müzik aletleri bu müzede
Müzede sergilenen ve aralarında kaplumbağa kabuğundan kemane, su kabağından eğit, büyükbaş toynağından kemane ve kurutulmuş nardan yapılan ritim aleti gibi pek çok ilginç enstrüman dikkat çekiyor.
Türk müzik geleneğinin zenginliğini gözler önüne seriliyor
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (CÜ) Türk Müziği Devlet Konservatuvarında görev yapan doktor öğretim üyesi Kamil Karaoğlu, “Burada farklı coğrafyalara ait pek çok özgün çalgı aletine rastlamak mümkündür. Tuva Türklerine özgü geleneksel bir çalgı aleti olan doşpuluur yer almaktadır.” diye konuştu.
Çalgılar arasında Türk müziğinde aktif olarak kullanılan davul, zurna, keman, bağlama ve kemençe gibi çalgıların da yer aldığını belirten Karaoğlu, “Bu çalgıların yanı sıra zamanla kullanımı azalmış veya tamamen terkedilmiş, daha çok tarihsel ve kültürel değer taşıyan çalgıların da bulunduğu görülmektedir.” dedi.
“Türk yaylı çalgılarının atası olarak düşünülen ıklığ dikkati çekiyor”
Karaoğlu, sergide dikkati çeken çalgılardan birisinin de Türk yaylı çalgılarının atası olarak düşünülen ıklığ olduğunu söyledi.
Yörük Türkmen kültürünün en önemli çalgılarından olan ıklığın tekne kısmının su kabağından yapıldığını dile getiren Karaoğlu, şunları kaydetti:
“Orta Asya kökenli olan çalgının günümüzde aktif olarak kullanıldığı söylenemez. Yani neredeyse tamamıyla unutulan bir Türk çalgısı olduğu ifade edilebilir. Bu bölümde yer alan çalgılar arasında, tek kamış gövdeli olanlar ‘sipsi’, çift kamış gövdeli olanlar ise ‘zambır’ olarak adlandırılmaktadır. Sipsi, özelikle Ege ve Batı Akdeniz’de yaygın olarak kullanılan bir Türk çalgısı, zambır ise Hatay’ın Yayladağı yöresinde kullanıldığı gözlemlenen başka bir Türk çalgısıdır.” dedi.
Günümüzde kullanılmayan çalgılar da burada
Karaoğlu, sergilenen müzik aletleri arasında bulunan ve su kabağından yapılan teknenin göğsüne deri geçirilmesiyle imal edilen eğit isimli yaylı halk çalgısının tarihinin Anadolu Yörük Türkmen kültürüne dayandığını, günümüzde aktif olarak kullanılmadığını söyledi.
Source: Özge Çelikbaşlı