Emekli ikramiyesi farkını kimler alır?
EKİM AYINDA EMEKLİ OLAN MEMUR OCAK AYINDA İKRAMİYE FARKI ALACAK MI? Uzman doktorum. Ekim ayında 41,5 yıl çalışarak emekli oldum, 1.300.000 TL emekli ikramiyesi aldım ve 64 bin lira emekli aylığı bağlandı. Bu rakamlar normal mi? 2025 yılında emekli ikramiyesi için fark alacak mıyım? (Tarık Ç.) SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com Memurlarda yaş haddi 65 olarak uygulanmaktadır. Yaş haddini doldurduğunuz için mi yoksa kendi isteğinizle 65 yaşından önce mi emekli olduğunuza göre emekli ikramiyesi farkı alıp alamayacağınız değişir. Yaş haddi dolmadan emekli olanlar sonradan emekli ikramiyesi farkı alamazlar. İkramiye farkı alabilecek kişiler şunlardır: Yaş haddi sebebiyle emekliye sevk edilenler, görevde iken vazife malulü haline gelerek vazife malulü aylığı bağlananlar, görevde iken ölen memur dolayısıyla ölüm aylığı bağlananlar (eş ve çocukları) ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilen Türk Silahlı Kuvvetleri ve Emniyet Teşkilatı mensupları. Yukarıda sayılan kişilere, emekli aylığına hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde emekli ikramiyesinin hesaplanmasına esas alınan katsayılarda meydana gelecek artış nedeniyle oluşacak ikramiye farkları ödenir. Ayrıca ocak ayında, katsayılar dışındaki diğer unsurlarda meydana gelecek artışlardan doğan emekli ikramiyesi farkı verilir. Ancak, emekli aylığına hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde katsayılarda artış yapılmadığı takdirde, müteakiben katsayılarda altı ay içinde yapılacak ilk artıştan doğan ikramiye farkları da ayrıca ödenir. Sonuç olarak, 65 yaşı doldurduğunuz için yaş haddinden emekli oldunuzsa ocak ayında memur maaş katsayısında yapılan artış emekli ikramiyenize yansıtılır ve aradaki farkı alırsınız. Yaş haddini doldurmadan kendi isteğinizle emekli olduysanız emekli ikramiyesi farkı alamazsınız. ÜNİVERSİTE ÖĞRENİM SÜRELERİ İÇİN SGK’YA BORÇLANMA YAPILABİLİR Mİ? Özel sektörde mühendis olarak çalışmaktayım. Sigorta başlangıcım 11.07.2006 ve prim gün sayım 5058. Son işyerinde yaklaşık 14 yıldır çalışıyorum ve ayrılmak istiyorum. Sigorta başlangıcım daha sonra yani 2008 olsa kıdem tazminatı alabiliyor iken daha erken sigortalı olmama rağmen tazminat alamıyorum. Haksız fesih yapacağım için yaklaşık 700 bin lira tutarındaki tazminatım işverene kalıyor. Mahkeme yoluyla mağduriyetimiz giderilebilir mi? Üniversite yıllarımız için borçlanma yaparak prim gününü 7000’e tamamlama hakkım var mıdır? (İsmi Saklı) Sizin de belirttiğiniz gibi, yaş dışındaki emeklilik koşullarını tamamlayarak kıdem tazminatı alma hakkı konusunda 2000-2008 arası çalışmaya başlayanlar 2008’den sonra başlayanlara göre dezavantajlıdır. 2008 sonrası başlayanlar sigortalılık süresine bakılmaksızın 4600 gün ile 5400 gün arasında değişen prim günü koşulunu tamamladıklarında kıdem tazminatını alabiliyorlar. Sizin gibi 2000 – 2008 arasında çalışmaya başlayanlar ise ya 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim gününü ya da sigortalılık süresine bakılmaksızın 7000 prim gününü tamamlayarak kıdem tazminatı alma hakkı elde ederler. Sigortalılık süresinde aranan 25 yıl koşulunu 2031 yılında tamamlıyorsunuz. Çalışmaya hiç ara vermediğiniz takdirde 7000 prim günü koşulunu ise en erken 2030 yılında tamamlayabilirsiniz. Eksik prim günleri için ancak varsa askerlik borçlanması yapabilirsiniz. Öğrenim süresi için borçlanma hakkı sadece sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirilen normal doktora veya uzmanlık öğretim süreleri ile sigortalı olmaksızın yapılan bir yıla kadar avukatlık stajı ve hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri için tanınmıştır. Dikkat edileceği gibi, öğrenim dönemi için borçlanma hakkı uzman hekimler ve fahri asistanlarda 6 yıllık tıp fakültesinden sonra, diğerlerinde ise en az dört yıllık üniversite bitiminden sonra sigortasız geçirilen öğrenim süreleri için tanınmıştır. Sonuç olarak, öğrenim süreniz için borçlanma hakkınız bulunmamaktadır. İşçinin kendi isteğiyle ayrıldığında kıdem tazminatı alabilmesi için iş akdini haklı bir sebeple feshetmesi gerekir. İşçinin ücretinin zamanında ödenmemesi, eksik ödenmesi, bayram çalışması veya fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi işçi açısından en önemli haklı fesih sebebidir. Böyle bir haklı sebebiniz varsa, açacağınız davayı kazanma şansınız artar. Aksi takdirde kazanma şansınız düşüktür. SSK’LI KOCA VE BABADAN AYNI ANDA YETİM AYLIĞI ALINABİLİR Mİ? Bir kadın hayatını kaybetmiş SSK’lı babasından ve SSK’lı eşinden dolayı aynı anda ikisinden de ölüm aylığı alabilir mi? Ben alamayacağını biliyorum ama çevremde bazıları kanunun değiştiğini söylüyor. Doğrusu nedir? (N. ARIBAŞ) 5510 Sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra kız çocuklarına yetim aylığı bağlanabilmesi için sigortalı bir işte çalışmaması, kendi çalışmasından dolayı emekli aylığı almaması gerekir. Bu kural sağlanmış olsa bile eşin ve anne – babanın sigortalılık statüsü aynı ise kız çocuklarına aynı anda dul ve yetim aylığı bağlanmaz. Sadece yüksek olanı tercih etme hakkı tanınır. Bu kural uygulanırken, eş ile anne – babanın hangi tarihte öldüğüne bakılmaz.
Source: Habertürk
Latin Amerika siyasetinin renkli ismi José Mujica”dan ilginç vasiyet…
Nisan 2024’te yemek borusunda kanser teşhisi konulan ve Pepe adıyla anılan Uruguay eski devlet başkanı José Mujica, bir süre tedavi almayı kabul etmiş fakat kanserin vücuduna yayılmaya devam etmesi nedeniyle tedavi almayı reddettiğini açıklamıştı. “Yaşlı bir insanım ve iki kronik hastalığım var. Vücudum biyokimyasal tedaviyi veya ameliyatı kaldıramaz” diyerek tedaviyi reddettiğini açıklayan Mujica, bir süre önce Búsqueda dergisine verdiği röportada ilginç açıklamalarda bulundu. Duygusal açıklamaların geniş yer aldığı röportajda Mujica, köpeği Manuela”nın yanına gömülmek istediğini söyledi. Son zamanlarını Montevideo’daki çiftliğinde geçireceğini belirten Mujica, halkıyla vedalaşmak istediğini vurguladı. Uruguay”ı en yüksek kişi başına düşen milli gelire ulaştıran isim Latin Amerika”nın efsanevi liderleri arasına adını yazdıran José Mujica, Uruguay”ı en düşük yoksulluk oranına ve en yüksek kişi başına düşen milli gelire ulaştırmasından demokrasiye yönelik uygulamalarına, ilginç kişiliğinden tevazuyu elden bırakmadığı tercihlerine pek çok kişinin, özellikle de Uruguay halkının sevgisini kazandı. Gerillalıktan devlet başkanlığına… Küba Devrimi’nden ilham alan harekete katılarak genç yaşta “gerilla” olan ve hapse düşen José Mujica, 1985’te serbest kald ve 1994’te milletvekili, 1999’da senatör, 2005-2008 döneminde Tarım, Hayvancılık ve Balıkçılık Bakanı, 2009’da Uruguay Devlet Başkanı oldu. Kullanmaktan asla vazgeçmediği 1987 model Volkswagen arabası, devletin tahsis ettiği lüks konutlar yerine evinde yaşamayı tercih etmesi gibi tercihleriyle de farklı kişiliğini ortaya koyan isim, hizmet ettiği ülkeye ekonomik ve demokratik katkılarıyla halkın büyük sevgisini kazandı. Dünyanın en fakir devlet başkanı olarak da bilinen Mujica 2015 yılında, “İktidarda bir kara koyun Saraysız Başkan Jose Mujica” isimli kitabını tanıtmak üzere Türkiye”ye de gelmişti.
Source: Dünya Gazetesi
Konut fırsatçıları faizler düşmeden fiyatları uçurdu
İlk evini alacaklar ve dar gelirli vatandaşları ev sahibi yapmayı hedefleyen düşük faizli konut kredisi açıklamaları, konut piyasasında hareketliliğe neden oldu. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Bütçe desteği ve uygun finansman seçenekleriyle konut alımını kolaylaştıracağız.” ifadelerini kullanırken, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da genç çiftlere maddi destekler ve sosyal konut programlarıyla ilgili planlarını paylaştı.FIRSATÇILAR HAREKETE GEÇTİ: FİYATLAR HIZLA YÜKSELİYORBu açıklamaların hemen ardından, bazı fırsatçıların konut fiyatlarını artırdığı gözlemlendi. İlan sitelerinde, aynı gün içinde ev fiyatlarının 500 bin TL”ye varan artışlar gösterdiği tespit edildi. Örneğin, 1 Ocak”ta ilan edilen bir evin fiyatının kısa süre içinde 100 bin TL artırıldığı görüldü. UZMANLARDAN UYARI: DİKKATLİ OLUNUzmanlar, düşük faizli konut kredisi beklentisinin fiyat artışlarına neden olabileceğini belirterek, vatandaşları dikkatli olmaları konusunda uyarıyor. Konut almayı planlayanların, ani fiyat artışlarına karşı piyasa araştırması yapmaları ve aceleci davranmamaları tavsiye ediliyor.
Source: Abdurrahman Yazıcı