Kapalı amfora 1100 yıl sonra açıldı: İçinden ne çıkacak?
Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü Başkanı ve kazının bilimsel danışmanı Doç. Dr. Hakan Öniz liderliğindeki 20 kişilik dalış ekibi, Kültür ve Turizm Bakanlığının Geleceğe Miras Projesi kapsamında Antalya Müzesi adına çalışmalar yürütüyor. Ekip, Kaş ilçesi Besmi Adası açıklarında denizin yaklaşık 45-50 metre derinliğinde robotlar yardımıyla su altı kazısı gerçekleştirdi.Kazı sırasında gemi batığından çıkarılan ve ağzı kapalı olan amfora, doğrudan karaya çıkarılmadan özel işlemlerden geçirildi. Ardından Akdeniz Üniversitesi Sualtı Arkeolojisi Laboratuvarına götürülen eser, burada mikroskop ve özel büyüteçlerle incelendi.BÜYÜK HEYECANLA AÇILDIAntalya Bölge Kurulu uzmanları ve laboratuvar restoratörlerinin titiz çalışması sonucunda, keski, çekiç ve küçük aparatlar kullanılarak yaklaşık bir saat süren bir süreçle amforanın ağzı açıldı. Açılış anları Anadolu Ajansı ekibi tarafından da görüntülendi.Bilim insanları, amfora içinden çıkan çamurumsu maddelerden numuneler alarak içerik analizi başlattı. İlk bulgular, malzemenin dokusu, kokusu ve yapısına yönelik tahminler yapılsa da, kesin sonuçlar bilimsel analizler tamamlandıktan sonra açıklanacak.SONUCU BEKLEMEK ÇOK DAHA HEYECANLIKazı heyeti başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz, 1100 yıl önce Filistinin Gazze kıyılarından yola çıkan bir ticaret gemisinin Akdeniz kıyılarında fırtına sonucu batmış olabileceğini söyledi. Gazze’nin o dönemde önemli ihraç ürünlerinden birinin zeytinyağı olduğunu belirten Öniz, şunları kaydetti:Bu ticaret gemisi birden fazla limana uğruyordu. 9. ve 10. yüzyıl, Abbasi egemenliğinin hakim olduğu bir dönemdi. Gemide muhtemelen şarap taşıyan amforalar da var. Ancak Filistin’de halkın şarap tükettiğini sanmıyoruz; bu ürünler muhtemelen göçmenler, Hristiyan hacılar veya Kudüse gelen ziyaretçiler için hediye olarak gönderiliyordu. Ağzı kapalı bir amforanın bin küsur yıl boyunca bozulmadan kalması çok nadir görülen bir durum. İçinden zeytin çekirdeği, zeytinyağı, şarap ya da balık sosu çıkabilir, hatta bambaşka bir şey de olabilir. Açılması heyecan vericiydi, ancak sonucu beklemek çok daha heyecanlı.ANALİZ SÜRECİ UZUN SÜRECEKAkdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meltem Asiltürk Ersoy da meslek hayatında ilk kez kapalı bir amforanın içeriğini inceleyeceğini belirtti. Çamurumsu örnekler gözlemlendiğini ifade eden Ersoy, şu bilgileri verdi:Deniz ortamında, 1100 yıllık süreçte basınç ve sıcaklık değişimlerinin etkilerini anlamaya çalışacağız. Bilimsel çalışmalar tek bir analizle sonuçlanmaz; farklı analizlerin birbirini doğrulaması gerekir. Bu nedenle süreç uzun olacak. Elde edilen sonuçları dönemin tarihi bilgileriyle birleştirerek bilim ve arkeoloji dünyasına sunacağız.Amforanın tuzdan arındırılması ve kapağının açılması işlemlerini gerçekleştiren restoratör konservatör Rabia Nur Akyüz ise, amforanın sürekli ıslak kalmasını sağlayarak üzerindeki oluşumların zarar görmemesi için hassas bir çalışma yürüttüklerini söyledi.
Source: