Küresel Politika Gündemi – Trump’ın Radikal Başlangıcı ve Dünya Tepkileri

Trump hızlı başladı! İlk günden radikal kararlar

Amerika Birleşik Devletleri”nin 47. Başkanı Donald Trump, ikinci başkanlık dönemine hızlı ve radikal bir başlangıç yaptı. Trump, yemin töreninin ardından Oval Ofis”te ve Capital One Arena”da düzenlediği etkinliklerde, önceki yönetimin politikalarını tersine çeviren ve kendi yönetim anlayışını ortaya koyan bir dizi yürütme kararına imza attı.GÜNEY SINIRINDA ULUSAL ACİL DURUM İLANITrump”ın ilk adımı, ABD güney sınırında ulusal acil durum ilan etmek oldu. Bu kararnameyle Savunma Bakanlığı”na ve İç Güvenlik Bakanlığı”na (DHS), sınıra daha fazla kaynak ve personel tahsis etme yetkisi verildi. Ayrıca, Ulusal Muhafızlar ve Hazır Yedek Kuvvetler, sınır güvenliğini sağlamak üzere görevlendirildi. Trump, bu kararın gerekçesini, “Amerika”nın egemenliği saldırı altında. Sınırlarımızın bütünlüğüne yönelik bu tehdit, ulusumuz için ciddi bir tehlike oluşturuyor.” sözleriyle açıkladı. Yürütme emri, sınırda bulunan personelin güç kullanma politikalarının revize edilmesini de içeriyor. Trump, sınır duvarının tamamlanması için ABD Savunma Bakanlığı kaynaklarının ve silahlı kuvvetlerin devreye alınacağını duyurdu. BİDEN POLİTİKALARINI GERİ ÇEVİREN KARARLARTrump, Oval Ofis”te Biden yönetiminin birçok politikası ve kararını geri çeviren bir dizi başkanlık emri imzaladı. Öne çıkanlar şu şekilde sıralandı: Göçmen Ailelerini Birleştiren Görev Gücünün Dağıtılması: Biden döneminde kurulan ve göçmen aileleri yeniden bir araya getiren bu görev gücü, 795 çocuğu ebeveynleriyle birleştirmişti. Trump, bu yapının artık dağıtıldığını açıkladı. Paris İklim Anlaşması”ndan Çekilme: ABD, yeniden bu anlaşmadan çekildi ve Birleşmiş Milletler”e durumu bildiren resmi mektup gönderildi. Küba”nın Terör Destekleyen Devlet Statüsünün Geri Getirilmesi: Biden”ın bu statüyü kaldırma kararı iptal edildi. Batı Şeria Yaptırımlarının İptali: Biden yönetiminin Batı Şeria”da şiddeti kışkırtmakla suçlanan Yahudi yerleşimcilere yönelik uyguladığı yaptırımlar kaldırıldı. Yapay Zeka Düzenlemelerinin İptali: Yapay zekanın risklerini azaltmayı hedefleyen düzenlemeler yürürlükten kaldırıldı. Trump ayrıca, doğumla vatandaşlık hakkını sona erdiren bir kararname imzalayarak, bu konuda anayasa değişikliği yapılması gerektiğini vurguladı. “Doğumla vatandaşlık artık tarih olacak” dedi. 6 OCAK KONGRE BASKINI DAVALARINA AFTrump, 6 Ocak 2021″deki kongre baskınıyla ilgili suçlanan ya da hüküm giyen yaklaşık bin 500 kişi için af çıkardı. Bu kişiler arasında aşırı sağcı gruplar Oath Keepers ve Proud Boys üyeleri de bulunuyor. “Bu insanlar haksız yere yargılandı ve cezalandırıldı. Bu, Amerikan halkına bir ihanettir” diyen Trump, Adalet Bakanlığı”na kalan davaların düşürülmesi talimatını verdi. DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ”NDEN ÇEKİLMETrump, ABD”nin Dünya Sağlık Örgütü”nden (DSÖ) çekilmek için bir kararname imzaladığını duyurdu. Bu karar, DSÖ”nün Covid-19 salgınına müdahalesindeki eksiklikler ve Çin üzerindeki etkisi nedeniyle alındı. “DSÖ reform yapmayı başaramadı ve Amerika”ya haksız taleplerde bulundu. Bu yüzden artık bu yapıyla bağımız kalmayacak” dedi. TİKTOK YASAĞININ GECİKTİRİLMESİTrump, TikTok yasağını 75 gün erteleyen bir kararname imzaladı. Bu karar, sosyal medya platformunun geleceğini belirsiz bırakırken, Trump TikTok kullanıcılarının önemini vurguladı ve “TikTok, genç kullanıcılarla ilgili önemli bir platform. Ancak Çin”in buradan bilgi toplamasına izin veremeyiz. Bu konuda kararı biz vereceğiz” dedi. SAVUNMA VE GÜVENLİK POLİTİKALARITrump, Savunma Bakanlığı”na ve Kuzey Amerika Hava-Uzay Savunma Komutanlığı”na (NORTHCOM), sınır güvenliği ve Amerika”nın toprak bütünlüğü için kapsamlı planlamalar yapma talimatı verdi. Ayrıca, Biden döneminde güvenlik izni bulunan 51 eski istihbarat yetkilisinin izinlerini iptal etti. Bu isimler arasında eski CIA direktörleri ve ulusal güvenlik danışmanları yer alıyor. Trump, bu kararın gerekçesini “Bu kişiler, ulusal güvenlik sistemimizi istismar etti. Artık bu tür ihmallere yer olmayacak.” şeklinde açıkladı. TİCARET VE EKONOMİ POLİTİKALARITrump, ticaret politikalarında da radikal adımlar attı. 1 Şubat itibarıyla Kanada ve Meksika”dan yapılan ithalata %25 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Ayrıca, Çin”den yapılan ithalatlara cezai tarifeler uygulamaya devam edeceğini belirtti. “Amerika”nın ticaret sistemini yeniden şekillendireceğiz. Bu ülkenin zenginliğini çalanlara karşı duracağız” dedi. KARTELLER VE GÖÇLE MÜCADELETrump, uyuşturucu kartellerini yabancı terör örgütü ilan ederek, bu örgütlere karşı daha sert yasal ve mali yaptırımlar uygulanacağını duyurdu. “Karteller, yalnızca Meksika için değil, Amerika için de bir tehdit. Bu tehdide karşı kararlılıkla mücadele edeceğiz” dedi. Göç politikaları kapsamında, yasa dışı göçmenlerin sınır dışı edilmesini hızlandıran kararlar alan Trump, sınır duvarının tamamlanması için ek kaynak ayrılacağını belirtti. TRUMP”TAN SON MESAJ: “AMERİKA”NIN GÜÇLÜ DÖNEMİ BAŞLIYOR”Oval Ofis”teki imza töreninde Trump, şunları söyledi: “Amerika”nın egemenliğini ve güvenliğini korumak için her türlü adımı atacağız. Bu ulusu yeniden büyük, güçlü ve gururlu bir konuma getireceğiz. Amerika”nın güçlü dönemi başlıyor.” 2″inci Trump dönemi resmen başladıTrump”tan Türkiye lehine politikalarBiden”dan devir öncesi Trump”a karşı şaşırtan hamle: Ailesi için önleyici afTrump Panama”ya savaş açtı! “Panama Kanalı” cevabı geldi: Panama Kanalı Panama”nındır

Source: Www.star.com.tr


Trump, 6 Ocak Konge baskınından ceza alan 1600 kişi için af çıkardı

Yemin töreninin ardından gittiği Capitol One Arena’da ilk başkanlık kararnamelerini imzalayan Trump, buradan geçtiği Oval ofiste başkan olarak yeni kararnamelere imza atmaya devam etti. Trump, seçim kampanyaları sırasında dile getirdiği vaadini tutarak, 6 Ocak Kongre baskını olaylarına karışmakla suçlanarak yargılanması devam eden veya ceza almış yaklaşık 1600 kişi için af kararnamesi çıkardı. 6 Ocak olaylarıyla ilgili suçlanan kişiler için “bunlar rehine” diyen Trump, kararnameyi imzalarken “Açıkçası, bu geceden itibaren dışarı çıkmalarını umuyoruz, onlar da bunu bekliyor.” diye konuştu. Trump’ın af çıkardığı mahkumlar arasında 22 yıl hapis cezası alan Proud Boys adlı grubun lideri Enrique Tarrio da bulunuyor. 42 yaşındaki Tarrio, Kongre baskınındaki rolü nedeniyle kışkırtıcı komplo ve diğer suçlardan yargılanarak 22 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Tarrio, 6 Ocak baskını davalarında en uzun hapis cezası alan kişi olarak kayıtlara geçmişti. -ABD’de doğan çocuklara vatandaşlık hakkı uygulaması sonlandırıldı Trump, annesi babası vatandaş olmayıp ABD’de doğan çocuklara vatandaşlık hakkı tanıyan uygulamayı da imzaladığı başkanlık kararnamesi ile sonlandırdı. İmza sırasında bir gazetecinin, Anayasa”nın 14. Ek Maddesindeki “ABD sınırları içinde doğan her kişi ABD vatandaşıdır” hükmünce bu kararnamenin yasal engellerle karşılaşabileceğini hatırlatması üzerine Trump, “Haklı olabilirsiniz ama bizim de itirazlara karşı iyi gerekçelerimiz var.” şeklinde cevap verdi. ABD, DSÖ”den çekiliyor Trump, ayrıca Birleşmiş Milletler kuruluşu olan Dünya Sağlık Örgütünden (DSÖ) ABD’nin çekilmesini öngören başkanlık kararnamesini imzaladı. Başkanlık kararnamesinin metninde, ABD”nin çekilmesinin nedenleri olarak “örgütün Wuhan, Çin ve diğer küresel sağlık krizlerinden kaynaklanan Kovid-19 salgınını kötü yönetmesi, acilen ihtiyaç duyulan reformları benimsememesi ve DSÖ üye devletlerinin uygunsuz siyasi etkisinden bağımsızlığını gösterememesi” gösterildi. Metinde ayrıca DSÖ”nün ABD”den “haksız yere ağır ödemeler talep etmeye devam ettiği” belirtildi. ABD’nin yeni başkanı Trump’ın görevinin ilk gününde Oval ofiste imzaladığı öne çıkan diğer Başkanlık kararnameleri de şunlar: – Mülteci kabul programının Amerikan prensipleri ve çıkarlarıyla daha iyi uyumlu hale getirilmesi – Düzensiz göçmen geçişlerini engellemek için ABD-Meksika sınırında “ulusal acil durum” ilan edilmesi – Daha sert mali cezalara ve yasal sonuçlara yol açmasını kapsayacak şekilde uyuşturucu kartellerinin yabancı terör örgütleri olarak tanımlanması – Yapay zekanın kötüye kullanımı önlemek için eski Başkan Joe Biden tarafından imzalanan, önde gelen yapay zeka geliştiricilerinin ürünlerinin güvenliği ve emniyeti hakkında federal düzenleyicilerle veri paylaşmasını gerektiren uygulamanın kaldırılması Trump, yemin töreni çerçevesinde gün içinde destekçilerine hitap etmek için gittiği Capital One spor salonunda da eski başkan Joe Biden yönetiminin iç politikadan dış politikaya kadar birçok alandaki icraatlarını geçersiz kılan çok sayıda başkanlık kararnamesine imza atmıştı.

Source: Internet Haber


Trump, Putin ile görüşeceklerini söyledi: Umarım anlaşmak ister

ABD”de ikinci Başkanlık dönemi resmen başlayan Donald Trump, göreve başlar başlamaz birçok başkanlık kararnamesine imza atarken gündeme ilişkin de açıklamalarda bulundu. Joe Biden döneminde Ukrayna savaşı nedeniyle gerilimin had safaya ulaştığı Rusya ile ilişkiler için daha iyimse bir hava izleyen Trump, Putin ile de yakın zamanda görüşeceklerin söyledi ancak net bir tarih vermedi. “Rusya-Ukrayna savaşı sona ermeli”
Trump, Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirme arzusunu dile getirerek bu konuda bir anlaşma yapılmasının gerekliliğini vurguladı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy”nin anlaşma konusunda istekli olduğunu belirten Trump, “Putin anlaşma yapmayarak Rusya”yı mahvediyor. Bence Rusya”nın başı büyük belaya girecek. Ekonomilerine ve enflasyona bir bakın. Umarım bir anlaşma yapmak ister” diye konuştu. “Grönland uluslararası güvenlik için “gerekli”” Danimarka”ya bağlı özerk bölge Grönland”a ilişkin de konuşan Trump, “Grönland harika bir yer. Uluslararası güvenlik için ona ihtiyacımız var” dedi.
Trump, 23 Aralık 2024″te Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland”ın ülkesinin kontrolünde bulunması gerektiğine ilişkin söylemini yineleyerek Ada”nın mülkiyeti ve kontrolüne sahip olmanın “mutlak zorunluluk” olduğunu savunmuştu. Trump”ın bu sözleri, Grönland yetkilileri başta olmak üzere, birçok kesimin tepkisini çekmişti.

Source: Dünya Gazetesi


Kırıkkale”de terör örgütü DEAŞ operasyonu: 1 gözaltı

İl Emniyet Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamaya göre, Terörle Mücadele Şubesi ekipleri, Cumhuriyet Başsavcılığı koordinasyonunda terör örgütü DEAŞ”ın eylem ve faaliyetlerinin deşifresine yönelik çalışma yürüttü.Ekipler, örgütle bağlantısı bulunduğu tespit edilen yabancı uyruklu I.J.M.A.R”yi kent merkezinde yakaladı.Şüphelinin evinde yapılan aramada ele geçirilen dijital materyale el konuldu.Gözaltına alınan zanlının emniyetteki işlemleri devam ediyor.

Source: Www.star.com.tr


Latin Amerika ülkelerinden göreve başlayan Trump”a tebrik

Uruguay Dışişleri Bakanlığının Trump”ın yemin ederek göreve başlaması nedeniyle yayımlanan tebrik mesajında, ikili ilişkilerin derinleştirilmesi çağrısı yapıldı.Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, X sosyal medya hesabında başkanlık görevine başlayan Trump”ı tebrik etti.Lula da Silva, Brezilya-ABD ilişkilerinin karşılıklı saygı ve arkadaşlığa dayalı olduğunu belirterek, bu işbirliğinin yeni dönemde de sürmesine yönelik istekliliğini ifade etti.Honduras Devlet Başkanı Xiomara Castro, X”ten yaptığı açıklamada Trump”ı tebrik etti.Castro, göç konusunda diyaloğun güçlendirilmesine bağlı olduklarını kaydederek, güvenli, kurallı ve yasal göç için “ortak yaklaşımların” ele alınması çağrısı yaptı.Guatemala Devlet Başkanı Bernardo Arevalo da X”ten başkanlık yemini ederek göreve başlayan Trump”a tebriklerini sundu.- MEKSİKAGöç ve vergiler nedeniyle Trump”ın radarında olan Meksika”nın Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, X hesabından Trump”ı tebrik etti.Sheinbaum, “Komşular ve ticaret ortakları olarak diyalog, saygı ve işbirliği her zaman ilişkilerimizin göstergesi olacaktır.” ifadesini kullandı.- Kolombiya lideri Petro”dan Musk”a tepkiÖte yandan, Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro X hesabında ABD”li milyarder Elon Musk”ın, Trump”ın yemin töreninde Nazi selamına benzetilen hareketinin videosunu paylaşarak “Bizim faşizm adını genelleştirmek istediğimizi söylüyorlar. Ama hayır. Faşist olan, farklılığı yok etmek isteyendir. Naziler, hayatın temeli olan farklılığı, çeşitliliği öldürür.” ifadelerini kullandı.Musk”ın, yemin ederek resmen ABD”nin 47. Başkanı olan Trump”ın destekçilerine hitabında Nazi selamına benzetilen hareketi tartışma konusu oldu.Bu hareketin ardından sosyal medyada birçok kullanıcı Musk”ı Nazi selamı yapmakla suçlayarak tepki gösterdi.

Source: Www.star.com.tr


Trump”ın görevini devralmasıyla AB için zor günler başladı

ABD”de, Avrupa Birliği (AB) karşıtı tutumuyla bilinen Donald Trump göreve başlarken uzmanlar savunma, ticaret ve Ukrayna”nın desteklenmesi alanlarında sınavdan geçecek transatlantik ilişkilerin ortak çıkarlar temelinde sürdürülebilmesi için Brüksel”den Washington”a iletişim kanallarının zorlanması gerektiğini düşünüyor.

İlk döneminde, geleneksel Washington-Brüksel ortaklığında gerilimlere yol açan Trump, dün ABD”nin 47. Başkanı olarak görevine başladı.

AB yönetimi, son aylarda Cumhuriyetçi başkan adayının savunmadan ticarete savurduğu tehditler karşısında 2. Trump döneminde karşılaşacağı muhtemel krizlere hazırlık yaparken, diğer yandan da olumlu bir ilişki başlatabilme umuduyla her fırsatta olumlu mesajlar gönderdi.

Nitekim, yeni başkanın dün akşamki yemininin akabinde AB”nin üst düzey yöneticilerinin tümü, tebrik mesajları paylaşarak, “Ortaklığımızı sürdürmeyi dört gözle bekliyoruz” temennisinde bulundu.

AA muhabiri, gelecek 4 yıl AB”yi nelerin beklediği ve bunlar karşısında gereken yaklaşım konusunda AB”ye bağlı düşünce kuruluşu Güvenlik Araştırmaları Enstitüsünün (EUISS) kıdemli uzmanlarının görüşünü aldı.

AB”ye stratejik tercihlerini şekillendirmek konusunda tavsiyeler sağlayan EUISS”in transatlantik ilişkiler uzmanı Giuseppe Spatafora, AB-ABD ilişkilerinde sınavdan geçecek en önemli iki alanın savunma ve ticaret olduğunu söyledi.

Mevcut güvenlik ortamını “AB”nin şimdiye kadar karşı karşıya kaldığı en kötüsü” olarak tanımlayan Spatafora, “Bu ortamda ittifaklar ve ABD ile dostluk ilişkisi özellikle önemli.” değerlendirmesinde bulundu.

Spatafora, Trump döneminde AB-ABD ilişkilerinin aynı değerleri ve düşünceleri paylaşma temelinde değil ancak çıkarlar temelinde şekilleneceğini belirterek, “Açıkçası bildiğimiz haliyle “transatlantik ilişki” muhtemelen son derece zorlu olacak.” dedi.

Ancak söz konusu çıkarların savunma alanında uyumsuz olmadığını savunan Spatafora, şunları kaydetti:

“ABD odağını kendi topraklarını savunmaya ve Asya Pasifik”teki savunma ve güvenliğe kaydıracak. Ancak bu, Avrupa”nın “terk edilmesi” anlamına gelmiyor. Bu yalnızca, karmaşık güvenlik ortamında ABD”nin “savaşacağı” alanları seçmesi gerekeceği konusunda bir farkındalık anlamına geliyor. Bu genel olarak Avrupalıların ABD”nin öncelikleri dizisinde daha sonra geleceği anlamına geliyor. Ayrıca bu da Avrupalıların kendi güvenlikleri için daha fazla şey yapmaları gerektiği anlamına geliyor. ABD muhtemelen kendi savunmaları için kendi yüklerini çekebileceklerini gösteren müttefiklerle daha fazla işbirliği yapacak.”

Ticaret alanında daha büyük çatışma

Ticaret boyutunda ise AB”nin savunmada olduğundan daha güçlü bir ortak olduğuna işaret eden Spatafora, “Ancak ticaret, gümrük vergileri koymakla tehdit eden yeni yönetimle muhtemelen çatışmaların yaşanacağı bir alan. Bu da Avrupa ile başlamayabilir. Çin veya diğer ülkelerle başlayabilir. Bu strateji başarılı olursa, Avrupa”ya uygulanabilir. Yani ticaret alanında ABD-AB arasında daha fazla çatışma görüyorum. Güvenlik konusunda ise Avrupalıların savunma harcamalarını artırma konusunda zaten yapmaları gerekeni yapmalarıyla aslında ortak bir çıkar görüyorum.” diye konuştu.

Spatafora, “Benim bakış açıma göre, içinde bulunduğumuz güvenlik ortamı göz önüne alındığında, ABD ile ilişkinin devam etmesi önemlidir. Bu yüzden en azından ilk adım atılmalı. Daha sonra eğer bu işe yaramazsa, Avrupalılar kendi başlarına devam etmeyi deneyebilirler. Ancak Avrupa”nın hedeflerini ve çıkarlarını desteklemeye devam ederken aynı zamanda ABD ile çalışmanın yolları mevcut. Elbette bu, gerginlik olmayacağı anlamına gelmiyor.” görüşünü paylaştı.

Ukrayna”nın desteklenmesi ve barış formülü

EUISS”nin Rusya ve Doğu komşuluk bölgesi kıdemli analisti Ondrej Ditrych, Brüksel”deki endişeli Trump bekleyişinin en önemli unsurlarından Ukrayna”nın Rusya ile savaşı karşısında desteklenmesi konusuna değindi.

AB”nin, ABD”nin desteği olmasa da Ukrayna”yı desteklemeyi sürdüreceğini vurgulayan Ditrych, “Ancak yalnızca ABD tarafından sağlanan ve çok kısa vadede ikame edilmesi çok zor olan kritik askeri teçhizat da söz konusu.” dedi.

Ditrych, bunların Avrupa tarafından üretilmesi ve sağlanması konusunda Brüksel nezdinde bir farkındalığın oluştuğunu dile getirdi.

Ukrayna konusunda AB ile Trump”ın ayrıştığı diğer bir unsurun da “barışın türü” olduğuna dikkati çeken Ditrych, “Yeni yönetimin, ateşkes veya barış gibi bir tür anlaşmayı zorlamakla açıkça ilgilendiğini biliyoruz. Ancak bunun sürdürülebilir olması da gerekiyor, değil mi? Bence bu ABD yönetiminin de çıkarına olan bir şey. Yani diyelim ki Ukrayna konusunda kötü bir anlaşmaya varıldı. Bu yalnızca Rusya”nın anlaşmayı bozma şansını artıracaktır. Bu kesinlikle ABD”nin çıkarına değil.” değerlendirmesini yaptı.

AB”ye Trump ile Rutte üzerinden iletişim kurma tavsiyesi

Brüksel”in önde gelen bağımsız düşünce kuruluşlarından Avrupa Politika Merkezinin (EPC) analisti Juraj Majcin de “Trump döneminde AB”nin harekete geçmesi çok zor olacak ve bunun tek bir basit nedeni var; Trump AB”yi sevmiyor.” dedi.

Majcin, ilk döneminde de Avrupa”yı savunma harcamalarını artırmaya zorlayan Trump”ın bu kez, müttefiklerini gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 5″ini savunmaya harcamasını istediğini söyledi.

Avrupa”nın ilk Trump dönemine göre savunma harcamaları konusunda epey yol katettiğini ancak “bunu Amerikalılara anlatmakta güçlük çektiğini” savundu.

Diğer yandan Majcin, “Ayrıca Trump ticareti ve güvenliği aynı sepete koymaya çalışacak. Avrupa”ya yüksek vergiler koyacak. Yani; “Güvenliğiniz için bize ödeme yapacaksınız” diyecek.” diye konuştu.

“Elon Musk faktörü”ne değinen Majcin, Trump”ın, yönetimindeki önemli figürlerden biri olacak teknoloji liderinin Avrupa aşırı sağını destekleyerek, AB”den bazı tavizler koparmaya çalışacağını vurguladı. Majcin, bu taktikle Washington”dan Brüksel”e “Düşmanlarınızı destekleyeceğiz. Düşmanınızı destekleme gücümüz var. Yani bizi desteklemelisiniz.” mesajlarının verileceğini aktardı.

Majcin, AB yönetimine Washington”la kuracağı ilişkide bir tavsiye verecek olsaydı, şunları söyleyeceğini kaydetti:

“AB”nin yapması gereken, Trump”ın etrafındaki insanlarla bazı kanallar bulması. AB”nin bu konuda NATO ile işbirliği içinde çalışmasını öneririm. NATO Genel Sekreteri (Mark Rutte), “Trump”ın kulağına fısıldayan adam” olarak ünlendi ve bunu yapabilir. Rutte, Avrupa düzeyinde de çok açık sözlü. Müttefiklerin daha fazla harcama yapması gerektiğini söylemekten çekinmiyor.”

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.

Source:


Pasifik”te Çin nüfuzu karşısında Japonya, “Trump 2.0” ile savunma pazarlığı arayışında

Kasım 2024″teki başkanlık seçimlerinde yeniden seçilmesinin ardından Donald Trump, 20 Ocak”ta Washington”daki yemin töreniyle göreve başladı.

Trump, yemin ederek resmen ABD”nin 47. Başkanı olduTrump yönetimi, ABD”ye yasal giriş için kullanılan sınır uygulamasını kaldırdı

2017-2021 arasındaki ilk görev süresinin ardından “Trump 2.0” olarak nitelendirilen yeni dönemde, Washington yönetiminin Asya”daki müttefikleri hem merakla hem de endişeyle gelişmeleri izlerken, Çin”in bölgesel nüfuzu ve Kuzey Kore”nin füze denemeleriyle tahrik edilen güvenlik ortamı, Japonya”yı savunma harcamalarını artırmaya zorlayabilir.

“Karşı saldırı” kapasiteli donanımlara erişerek askeri potansiyelinin sınırlarını zorlaması beklenen Japonya için, müttefiki ABD en önemli ortak konumunda ve bu ortamda ABD-Japonya ittifakının “daha fazla askeri entegrasyon” hedefiyle yakın vadede güçlendirilebileceği belirtiliyor.

“Barışçıl anayasa” doğrultusunda öz savunma yatırımlarına yönelecek Japonya, ABD”nin “askeri şemsiyesi” altında “masada daha eşit ortaklık” hedefleyebilir.

Deniz aşırı “en çok ABD askeri” Japonya”da yer alıyor

Japonya, ABD Hint-Pasifik Kuvvetleri”ne (INDOPACOM) bağlı “US Forces” (USFJ) adıyla yaklaşık 55 bin personelin bulunduğu askeri birimler ve 80″i aşkın ABD askeri tesisine ev sahipliği yaparak denizaşırı “en çok ABD askerinin konuşlandığı yer” konumunda.”

Ülke yüzölçümünün yalnızca yüzde 0,6″sını oluşturan güneydeki Okinawa, Japonya”daki ABD askeri tesislerinin toplam arazi alanlarının yüzde 70″ine ev sahipliği yapıyor.

Okinawa, Rusya-Ukrayna krizinden “esinlenen” Çin”in, bölgedeki askeri varlığını artırarak işgal edeceği iddia edilen Tayvan Adası”na sadece 160 kilometre mesafede bulunuyor.

Askerlerin mali yük paylaşımı

Müttefiklik anlaşmasınca Japonya, 1978″den beri “ev sahibi ülke desteği” altında, ABD askerinin hizmet, uygulama, iş gücü masraflarını karşılıyor.

Çin”in bölgede artan askeri faaliyetleri karşısında Japonya”nın ABD ile sürdürdüğü güvenlik ittifakını güçlendirmesi “kaçınılmaz” olarak nitelendiriliyor

Washington”un, müttefiki Japonya”yı “konfor alanının dışına itilebileceği en muhtemel alanın” savunma harcamalarında artış talebi olarak görülüyor.

Olası yeni ve sert pazarlıklar

Görevdeki ilk dönemine ait “karışık göstergeler” dikkate alındığında yeni Başkan Trump, ABD askerlerinin mali yük paylaşımı konusunda sert pazarlığa yönelebilir.

Olası yeni ve sert pazarlıklarda Japon hükümetinin, önceki Trump”ın döneminde sergilenen “Abe Şinzo diplomasisine” ihtiyaç duyabileceği kaydediliyor.

Uzmanlar yeni dönemi “öngörülemezlikle” tanımlarken, Pekin ile gerginliğin tırmanması halinde, ABD”nin Tokyo”ya baskılarını artırabileceği belirtiliyor.

AA muhabiri, “Trump 2.0” dönemine hazırlanan Japonya hükümetinin, endişe ve beklentilerine yönelik uzman görüşlerini derledi.

ABD”nin en fazla borcu Japonlara

“Sattığın yerde üret” kavramını benimseyen Japonya, ABD”de en büyük doğrudan yabancı yatırım (FDI) kaynağı konumunda.

Zira Japonya, 2023″te toplam ABD içindeki FDI pastasının yüzde 15″ine denk gelen yaklaşık 800 milyar dolarlık dilime sahip.

Japonya, ABD”deki 50 eyaletin 39″unda en büyük yabancı yatırımcı durumunda.

Aralık 2023 itibarıyla 1,14 trilyon dolarla Japonya, ABD hükümetinin en fazla borçlandığı ülkeler arasında ilk sırada.

Çin ise yaklaşık 775 milyar dolarla ikinci sırada.

Zayıf Yen endişesi

Japonya siyaseti uzmanı Naito Edo, ulusal basına açıklamasında “Japonya”nın Trump”tan korkacak bir şeyi yok.” diyerek yeni dönem beklentilerine yer verdi.

Naito Edo, “Hiçbir ülke Japonya”dan daha fazla ABD”ye finansal destek sağlamadı, bu nedenle Trump”ın yatırım veya ticaret konusundaki hamleleri hakkında endişelenecek bir şey yok.” dedi.

Son dönemde ABD doları karşısında değer kaybeden Japon yeninin durumunun “endişe kaynağı” olabileceğini kaydeden Naito, şunları ifade etti:

“Japonya, mevcut zayıflığı göz önüne alındığında para biriminin dolara karşı daha güçlü olmasını istiyor. Zayıf bir yenin daha fazla ihracata yol açtığı günler çoktan geride kaldı. Uzun vadede, Japonya hızlı dalgalanmalara maruz kalmayan dengeli bir yeni güçlü şekilde tercih etmekte.”

Müttefike karşı “ikna amaçlı tehdit”

Bölgesel jeopolitik doğrultusunda Japonya üzerinde “müttefiklik kozunu” kullanmayı isteyen Trump”ın, ABD-Japonya ittifakının “durumunu kötüleyebileceğine” değiniliyor.

Bu aşamada Trump”ın, Japonya”da konuşlu ABD Kuvvetleri”nin “mali yükünü daha fazla sırtlaması” konusunda sert pazarlıklara girişebileceği savunuluyor.

Uzmanlar, “ABD güçlerinin Japonya”da görev alma motivasyonlarının kaybedilmesine” karşı Trump”ın “müttefike karşı ikna amaçlı tehdit” argümanını kullanabileceğini belirtiyor.

Bu aşamada, 2012-2020″deki göreviyle “Japonya”nın en uzun süre Başbakanı” unvanlı Abe”nin, o dönem ulusal çıkarları korumak için yürüttüğü “Trump ile kişisel diplomasi” metodunun önemi vurgulanıyor.

“Trump 2.0” altında ivme oluşturma hedefi

Merkezi Washington”da bulunan düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi (CSIS) uzmanı Nicholas Szechenyi, “bölgesel müttefik” Japonya”nın, Trump”ın ilk geçiş dönemini ustalıkla yönettiğini savundu.

Szechenyi, “Avrupalı ortaklarının aksine Trump ilk döneminde, Japonya”ya olumlu bakıyordu, bu nedenle mevcut Japon hükümeti “Trump 2.0″ altında ivme oluşturmak için 2017″de geliştirdiği olumlu mesajı ikiye katlamalı.” dedi.

Düşünce kuruluşu American Enterprise Institute”dan Asya güvenlik analisti Zack Cooper, Trump”ın, ABD müttefiklerinin ve ortaklarının yeni dönemde daha fazla öne çıkmasını isteyeceğini belirtti. Cooper, “Bu yüzden (Japonya Başbakanı) İşiba Şigeru”nun bunu Trump”a göstermesi gerekecek.” dedi.

Merkezi California”da bulunan düşünce kuruluşu Rand Corp.”un Japonya uzmanı Jeffrey Hornung, İşiba”nın, Abe Şinzo”dan çok farklı bir siyasi desteğe sahip olduğuna dikkati çekti.

Hornung, “İşiba, farklı bir lider, Japonya”nın bunu tekrar yapabileceğini beklememeliyiz. Trump”ın değişime açık olup olmadığı bilinmiyor ancak Trump ile İşiba arasında “ittifaktaki eşitsizlikle” ilgili şikayetlerin aynı olduğunu düşünmüyorum.” ifadelerini kullandı.

Yeni Trump”la masada müzakere

İlk Trump döneminde, Japonya Dışişleri Bakan Yardımcısı olan Mori Takeo açıklamasında, Japonya”nın mevcut yönetiminin, ABD”nin yeni lideriyle müzakere etmeyi öğrenmesi gerektiğini söyledi.

Mori, “Trump”ın etrafı G7 Zirvesi”nde, Avrupa liderleriyle çevriliyken edindiğim izlenim, Japonya-ABD zirvelerinde edindiği izlenimden çok farklıydı. Abe ile her görüştüğünde (Trump) çok rahattı ve iyi tarafını gösteriyordu.” diye konuştu.

Kendisinin de katıldığı ve Japonya”da “ABD birliklerinin konuşlandırılmasının maliyet yükü konusunun” gündeme geldiği bir zirveyi hatırladığını kaydeden Mori, bu zirvede Trump”ın “her zamankinden daha güçlü şekilde Japonya”nın mali yük pastasında kendi payını artırması” için çağrı yaptığını belirtti.

Buna karşın “masada sürdürülen pazarlık” açısından Abe’nin zirvede “nazik ve kararlı” yaklaşım sergilediğini kaydeden Mori, şunları kaydetti:

“Abe, “Bu kadarını yapacağız ama daha fazla ileri gidemeyiz” dedi. Trump ise yanıtını düşünmek için durakladığında, Abe, “Genç Amerikalılar okyanusu geçip Japonya”yı savunmak için hayatlarını riske atıyorlar. Bu gerçekten paha biçilemez bir şey ve biz çok minnettarız” demişti. Odadaki herkes sessizliğe gömüldü ve Trump daha fazlasını isteyemedi. Abe”nin samimi mesajının Trump”ı etkilediği bir andı.” diye konuştu.

Abe iktidarlarından beri Japonya”nın savunma ve güvenliğe “eşsiz bir çaba sarf ettiğini” dile getiren Mori, savunma harcamalarındaki önemli artışların, Aralık 2022″de güncellenen ulusal güvenlik stratejisinin istikrarlı bir şekilde uygulanması için esas olduğunu söyledi.

Savunma harcamalarındaki pay artışını “ABD ile ilişkiler için önemli ön koşul” olarak niteleyen Mori, “ABD”nin Asya güvenliğine tam olarak bağlı kalması için Japonya”nın uygun bir yük üstlenmesi esas, yükün adil bir payını neyin oluşturduğu kesin değil.” ifadesini kullandı.

Biden döneminden kalan Ukrayna endişesi

Tokyo Üniversitesinden Uluslararası Güvenlik Uzmanı Prof. Aoi Çiyuki, Japonya”nın önceki Kişida Fumio hükümetinden beri benimsediği “Bugünün Ukrayna”sı yarının Doğu Asya”sı olabilir” politik anlayışı anımsattı.

Aoi, Joe Biden döneminde başlayan Rusya-Ukrayna krizinde, yeni Trump yönetimin Ukrayna”ya desteğini geri çekmesi durumunda “Avrupa”nın kendi savunmasını artırmaya yönelebileceğini” kaydetti.

“Avrupa kendi bölgesine daha fazla odaklanırsa, Hint-Pasifik ile işbirliği için daha az dikkat veya kapasite kullanılabilir hale gelebilir.” diyen Aoi, bu durumu, hem Avrupa hem de Japonya açısından “kaçınılması gereken bir sonuç” olarak niteledi.

Uzmanlar, “öngörülemezlikle” tanımladıkları yeni Trump döneminde ABD-Japonya ilişkilerinin, savunma harcamaları pazarlığına odaklanmasını bekliyor.

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.

Source: