Mounjaro: Etkisi de büyük bedeli de! Süper iğne mi, pahalı rüya mı?
Mounjaro nedir, nasıl çalışır?
Etken madde: TirzepatidFirma: Eli LillyOnaylı kullanım: Tip 2 diyabet (Mounjaro) ve obezite (Zepbound) Mounjaro, vücutta iki doğal hormonun etkisini taklit eder:1. GLP-1 (Glukagon Benzeri Peptid-1): Beyindeki tokluk merkezini uyarır, mide boşalmasını yavaşlatır.2. GIP (Glikoz Bağımlı İnsülinotropik Polipeptid): Pankreası insülin salgılamaya teşvik eder, yağ dokusunun insülin direncini kırar. Bu çift reseptör kombinasyonu sayesinde vücut sadece yemek yemez, yemek istememeye başlar.Sonuç: daha hızlı, daha kalıcı, daha derin kilo kaybı.
Klinik sonuçlar
– Ortalama kilo kaybı: % 20–22.5- Etki süresi: 72 hafta (16 ay)- 100 kg’lık bireyde: 20 25 kg azalma- Bel çevresinde 14 18 cm incelme- İnsülin ihtiyacında % 30’a varan azalma- HbA1c düşüşü: % 1.5-% 2.1 (Glikozile hemoglobin, kandaki şeker seviyesini son 2-3 ay boyunca ölçen bir laboratuvar testidir)- Katılımcıların % 85’i en az % 15 kilo verdi(Kaynak: SURMOUNT-1 ve SURPASS çalışmaları – JAMA, NEJM, 2023)
Avantajları
– En yüksek kilo kaybı oranına sahip iğne- Yan etkileri Ozempic’e göre daha düşük- Açlığı değil, yeme isteğini bastırıyor- Kan şekerini ve yağ oranlarını ciddi şekilde düşürüyor- PCOS ve yağlı karaciğer gibi durumlarda olumlu etki
Dezavantajları
– Mide bulantısı, ishal ve baş dönmesi % 30’un üzerinde- Tat alma bozukluğu ve yemek isteksizliği psikolojik rahatsızlığa yol açabiliyor- Kas erimesi riski var: spor ve protein takviyesi şart- İlaç bırakıldığında hızlı kilo geri dönüşü sık- Vücut yeni kiloyu “kabul etmiyor” eski ayarlara dönmeye çalışıyor
Pahalı bir alternatif
– Mounjaro (tirzepatid) ABD’de aylık 1.300-1.400 dolar- Zepbound (obezite versiyonu) 1.400 1.800 dolar arasında- Doz arttıkça fiyat da katlanıyor: 2.5 mg’dan15 mg’a çıkıyor, doz arttıkça kullanım süresi ve kalem sayısı da artıyor.- Ortalama hasta maliyeti: 6 aylık kür için 120-150 bin TL- Türkiye’de SGK karşılamıyor, özel kliniklerde sınırlı bulunabiliyor- Aynı vücut için daha fazla etki, ama çok daha yüksek maliyet.- Özellikle 100 kg üzeri hastalarda tedavi süresi boyunca maliyet 2-3 katına çıkabiliyor.
Doz nasıl artıyor?
Mounjaro 2.5 mg ile başlanıyor.Her 4 haftada bir artıyor:- 2.5 mg, 5 mg- 5 mg, 7.5 mg- 7.5 mg, 10 mg- 10 mg, 12.5 mg- 12.5 mg, 15 mgSon dozda hedeflenen maksimum etki sağlanıyor. Ancak yüksek dozlar, maliyeti ve yan etkileri artırıyor.
Kullanıcı deneyimleri:
Sessiz açlık çekiyorum
Mounjaro kullanıcılarının en sık rapor ettiği deneyimlerden biri: “Yemek aklıma gelmiyor” oluyor. Bazıları açlık hissini tamamen kaybettiklerini söylüyor. Bazılarında ise “yemekten tiksinme” gelişiyor. Uzmanlar bunu nörolojik yeme davranışı kırılması olarak tanımlıyor.38 yaşında kadın kullanıcı, İstanbul: “İlk hafta baş ağrısı ve mide bulantısı yaşadım. İkinci haftadan sonra hiç yemek düşünmedim. Beynim unutuyor yemeyi.”51 yaşında erkek kullanıcı, Ankara: “En zor kısmı, normalde keyifle yediğim şeylere karşı ilgimi kaybetmekti. Bu garip bir özgürlük gibi.”43 yaşında kadın kullanıcı, İzmir: “Restoranda menüye baktım ve hiçbir şey istemedim. Daha önce hiç böyle hissetmemiştim. Bu özgürlük mü, yokluk mu bilemedim.”Emily T. (36) Boston, ABD: (Kaynak: The Atlantic, Kasım 2024) “Yemek karın doyurmak için yapılacak bir işe dönüştü. Sosyal yemeklerin anlamı kalmadı.”Dr. Andrew W. (45) Londra, İngiltere: (Kaynak: Guardian Health, 2024) “Zayıfladım ama sosyal hayatım da küçüldü. Kimseyle yemek planı yapmıyorum artık.”
Ozempic ile karşılaştırma
Savaş mı başladı?
– Eli Lilly ve Novo Nordisk arasındaki pazar savaşı sertleşiyor.- Her iki firma da FDA’dan Alzheimer, kalp hastalıkları gibi alanlarda yeni onaylar almak için yarışta.- Pazar büyüklüğü: 2025’te 80 milyar dolar.- Zayıflayan bedenlerin arkasında endokrinoloji değil, aslında ekonomi büyüyen endüstri.
– Kusma, halsizlik, kas kaybı: Yan etkiler neden konuşulmuyor?- Sosyal medyada zayıflayanlar ne yaşıyor?- Saç dökülmesi, tat kaybı, depresyon riski- İlacı bırakınca kilo geri mi geliyor?- Diğer iğneler
Source: Haber Merkezi
30’lardan 70’lere her yaş için egzersiz!
30 yaşından sonra vücut doğal olarak kas ve kemik kaybı yaşamaya başlıyor. Ancak doğru antrenman rutiniyle bu süreci tersine çevirmek mümkün. Peki yaşa göre nasıl bir egzersiz planı izlenmeli? İşte 30’lardan 70’lere kadar her yaşta güçlü kalmanın yolları… HER YAŞA UYGUN EGZERSİZ STRATEJİSİ 30’LAR: TEMEL HAREKETLERİ ÖĞREN, GÜCÜNÜ İNŞA ET Kas ve kemik sağlığına yatırım zamanı: Uzmanlar, 30 yaşındaki kemik yoğunluğunun ileriki yaşlardaki kemik sağlığını belirlediğini söylüyor. Bu nedenle kuvvet antrenmanları büyük önem taşıyor. Vücut ağırlığıyla başla: Squat, plank, lunge, şınav gibi temel hareketleri ağırlıksız olarak 4-5 set, 8-12 tekrar aralığında yapabilmek ideal. Kardiyo unutulmamalı: Haftada birkaç kez tempolu yürüyüş, koşu ya da HIIT (yüksek yoğunluklu aralıklı antrenman) ile kalp sağlığını destekle. Test et: 1,5 km koşuda kadınlar için 13 dakika, erkekler için 11 dakika hedeflenmeli. 40’LAR: ‘AKILLI’ ANTRENMANLARLA FORMDA KAL Kas kaybı başlıyor: Her on yılda %3-8 oranında kas kaybı görülüyor. Kuvvet antrenmanları bu kaybı yavaşlatıyor. Eklemleri koru: Düşük etkili kardiyo (bisiklet, yüzme) öneriliyor. ‘Grip and lean’ testi: Tutunarak geri yaslan, kollar düz kalmalı. 2 dakikaya kadar artırabildiğin sürece dayanıklılığın artıyor demektir. 50’LER: AMAÇLI ANTRENMANLARLA YAŞA DİREN Sarkopeniye karşı diren: 10 düzgün squat ve 6 dakikada 400 metre yürüyüş norm kabul ediliyor. Farmer’s carry dene: Her iki elde toplamda vücut ağırlığının %75-100’ü kadar ağırlıkla 1 dakika yürümek hedeflenmeli. Eksantrik egzersizler: Kasları uzatarak yapılan hareketler (örneğin yavaş squat) güç, esneklik ve ruh sağlığına katkı sağlıyor. 60’LAR: MOBİLİTE VE DENGE ÖN PLANDA ‘Yaşlı adam’ testi: Ayağını kaldırıp tek ayak üzerinde çorap ve ayakkabı giymeye çalış. Her iki ayakta bunu yapabiliyorsan fonksiyonel esnekliğin yerinde demektir. Tai chi ve izometrik egzersizler: Duvara yaslanarak 90 derece squat pozisyonunda 45 saniye kalmak hem dengen hem de kas dayanıklılığı için ideal. 70’LER: BAĞIMSIZLIĞINI KORU Direnç bantlarını kullan: Göğüs çekişi, biceps curl, leg press gibi bantla yapılan egzersizler kas kaybını önler, dengeyi geliştirir. Beyin sağlığı da destekleniyor: Kuvvet antrenmanları, bilişsel gerilemeyi yavaşlatan BDNF hormonunun salgılanmasını teşvik ediyor. Kaynak: The Guardian
Source: Habertürk
14 yıllık titreme ve yürüyüş bozukluğundan beyin piliyle kurtuldu
Kayseri de yaşayan 62 yaşındaki Ahmet Güneş, 14 yıldır parkinson hastalığı nedeniyle yaşadığı titremeler ve yürüyüş bozukluğu gibi rahatsızlıklardan beyin pili sayesinde kurtuldu. Kayseri Şehir Hastanesi Nöroloji Kliniği doktorları Doç. Dr. Soner Kılıç ve Uzm. Dr. Ali Sönmez in yönlendirmesiyle Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Ümit Zeydoğlu tarafından gerçekleştirilen operasyonla, Güneş in beyin çekirdeklerine elektrot yerleştirilerek beyin pili takıldı. Güneş, hastanedeki tedavisinin ardından taburcu edilerek günlük yaşamına döndü. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Ümit Zeydoğlu, Fellowship Programı nı Almanya daki Heidelberg Üniversitesi nde Spinal ve Fonksiyonel Nöroşirurji alanında tamamladığını söyledi. Son dönemde de Köln Üniversitesi nde Dr. Georgios Matis in kliniğinde Nöromodülasyon ve Derin Beyin Stimülasyonu eğitimi aldığını anlatan Zeydoğlu, nörolojik bir hastalık olan parkinsonun ilerleyen ve belirtileri geri dönmeyen bir hastalık olduğuna dikkati çekti. Nöroloji uzmanlarının bu hastaları takip ettiğini ve uygun tedavileri uyguladığını belirten Zeydoğlu, ilaçların yanıtsız kaldığı durumlarda belli kriterleri taşıyan hastalara DBS denilen beyin derin çekirdeklerine uygulanan bir elektrot sistemi ile kalıcı bir pil yerleştirdiklerini anlattı. Beyin pili olarak adlandırılan bu işlemin önemine değinen Zeydoğlu, Bu şekilde hasta ilaç bağımlılığından kurtuluyor, hastanın yaşam konforu artıyor. Parkinsonun yaptığı yan etkiler ortadan kaldırılmış oluyor dedi. Özel bir donanım gerektiren operasyonun Kayseri Şehir Hastanesi nde ilk defa uygulandığını ifade eden Zeydoğlu, hastanın gayet iyi olduğunu ve taburcu edildiğini kaydetti. TEDAVİ BAZI KAPSAMLI HASTANELERDE YAPILIYOR Şehir Hastanesi Nöroloji Kliniğinden Dr. Ali Sönmez ise beyin cerrahisiyle birlikte ilaç tedavisine dirençli parkinson hastasına DBS işlemi gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşadıklarını söyledi. Ücretsiz gerçekleştirilen operasyonun önemini vurgulayan Sönmez, Beyin pili tedavisi her merkezde yapılmamakta. Bazı kapsamlı hastanelerde yapılmakta. Biz de burada bu işleme başlamış bulunmaktayız. Hastamız da memnun. İlk işlemimizi başarıyla yaptık. İnşallah bundan sonra da belirli kriterleri taşıyan hastalarda bu işlemi yapacağız diye konuştu. Parkinsonun tedavisinde belirli yollar izlendiğini anlatan Sönmez, şunları kaydetti: Gün içerisinde olan donukluk ve titreme miktarı arttığı için ilaçlara artık tam yanıt vermemeye başlayınca cihaz destekli tedavi dediğimiz alternatifler gündeme gelmekte. Bunlardan birisi de DBS dir. Biz de hastamıza bunu uyguladık. Şu an için kendisi de gayet memnun. Hastayı belirli periyotlarla kontrollerine çağıracağız. İlaçlarını tamamen kesmiyoruz ama minimize etmeye çalışıyoruz. Hasta daha konforlu hale geliyor. Hastalarımızda uygun bir cerrahi sonrası çok dramatik düzelme gözlenebiliyor. Direkt ilgili alana, beyine dışarıdan stimülasyon (uyarım) verdiğimiz için bunun frekansını ayarladığımız zaman dramatik düzelmeler sağlayabiliyoruz. Parkinson hastası Ahmet Güneş de hastalığın 14 yıl önce titremeyle başladığını dile getirdi. Hastalığın hareketlerini etkilediğini ifade eden Güneş, Akşam yattım, sabah titremeye başladım. Yürümemde, konuşmamda bazı fonksiyonlar etkilendi. Çeşitli ilaçlar kullandım, çare bulunamadı. En sonunda bu sisteme başvurduk, şimdi iyiyim dedi.
Source: Habertürk