“Tarihsel İzler: Öztürk Serengil ve Zerzevan Kalesi Kazıları”

Sıra dışı rollerin sevimli kahramanı: Öztürk Serengil

Tarih öğretmeni Turgut Bey ile ilkokul öğretmeni Sudiye Hanım”ın ilk çocuğu olarak, 2 Mayıs 1930″da Artvin”de dünyaya gelen Serengil, ailesinin görevlerinden dolayı çocukluğunu Anadolu”nun farklı şehirlerinde geçirdi.

İlk öğrenimine Antakya”da başlayan Serengil, ortaokulu Giresun”da tamamladı. Çocukluğunda izlediği yazlık sinemalardaki filmlerden etkilenen Serengil, Giresun Lisesi”ni yarıda bırakarak, geleceğin ünlü bankeri “Kastelli” lakaplı Cevher Özden ve ünlü ressam Cemal Akyıldız ile 1949″da İstanbul”a geldi.

Usta oyuncu kısa bir süre Haydarpaşa Lisesi”nde okudu. Daha sonra Trabzon Lisesi”ne geçti fakat çeşitli nedenlerle okuldan ayrıldı.

“Üçüncü Kat Cinayeti” ile sinemaya adım attı

Trabzon”dan sonra İstanbul”a taşınan sanatçı, 1950″lerin başında küçük rollerle sanat hayatına başladı.

Cemal Akyıldız”ın Babıali”deki atölyesinde reklam kapakları ve sinema afişleri çizen Serengil, 1953″te “Oğlum Edvard” ile profesyonel tiyatro oyunculuğuna adım attı.

Öztürk Serengil, 1956″da vestiyer görevlisi olarak başladığı Oda Tiyatrosu”nda, 1958″de sahnelenen bir oyunda küçük bir rol alınca Muhsin Ertuğrul”un dikkatini çekti ve 1959″da Şehir Tiyatrolarında görev aldı.

Ses Tiyatrosu”nda da bir süre dekor yardımcısı ve dansçı olarak çalışan sanatçı, “Üçüncü Kat Cinayeti” adlı filmdeki “kötü adam” karakteriyle sinemada profesyonelliğe adım attı.

Serengil, 1958″de rol aldığı “Karasu” filmiyle tanınmaya başladı.

“Twist Kralı” olarak anıldı

Zaman içinde argolu komedilerin aranan oyuncusu haline gelen usta oyuncu, hayatı boyunca yaklaşık 300 filmde oynadı.

Sanatçı Serengil, kendine özgü tiplemeleri, “kötü adam” karakterlerine getirdiği sevimli ve aykırı yorumuyla izleyicilerin beğenisini kazandı ve Türk sinemasına yeni bir ivme kattı.

Ekrem Bora ve Fikret Hakan”la gittiği Almanya”da “twist” dansıyla tanışan sanatçı, Türkiye”ye döndükten sonra bu dansı kendi tarzına uyarladı ve “Twist Kralı” olarak anılmaya başlandı.

Absürt kelimelerle herkesin beğenisini kazandı

Ünlü oyuncu, “abidik gubidik”, “yeşşe”, “şepkemin altında”, “kelaj” ve “bilekis” gibi kendi ürettiği birçok absürt kelimeyi, izleyicilerin diline pelesenk etti.

Öztürk Serengil, 1963″te oynadığı “Adanalı Tayfur” tiplemesiyle tanınırlığını arttırdı, 1966″da sinema oyunculuğunun yanı sıra şovmenliğe başladı.

TRT”de 1977″de yayınlanan “Gülünüz Güldürünüz” adlı yetenek yarışmasını hazırlayıp sunan Serengil, “En büyük jüri halktır. Halk ne isterse o olacaktır.” dediği yarışma vasıtasıyla birçok ismi sahne ve sinema dünyasına kazandırdı. Kayhan Yıldızoğlu, Toto Karaca, Ali Sururi, Mürvet Sim, Erol Günaydın, Gazanfer Özcan, Münir Özkul, Altan Erbulak, Seyfi Dursunoğlu, Nejat Uygur ve Bedri Koraman”ın jüri koltuğunda oturduğu yarışmada, ünlü isimlerin seçtiği yarışmacılar, daha sonra halk jürisinin karşısında performans sergiliyordu.

“Yeşilçam”ı Benden Sorun” kitabına imza attı

Usta oyuncu, çeşitli dizilerde de rol aldı ve sanat hayatında “politik güldürü” tarzında çeşitli 45″lik plakları sevenlerinin beğenisine sundu.

Bir dönem kendi şirketini kurup film yapımcılığı da yapan Serengil, dönemin ünlü oyuncuları Fatma Girik ve Sadri Alışık”ın yanı sıra Ajda Pekkan ile ilk plağını çıkardı.

Hayatı boyunca dört kez evlilik yapan Serengil, kendi yaşamının özeleştirisini yaptığı “Yeşilçam”ı Benden Sorun” adlı kitaba imza attı.

Serengil, beyin ödemi sebebiyle iki kez ameliyat oldu. Geçirdiği felç nedeniyle ömrünün son bir yılında yürüyemez hale gelen sanatçı, konuşma merkezi hasar gördüğü için son günlerinde konuşma yeteneğini kaybetti.

Usta oyuncu, 11 Ocak 1999″da İstanbul Kozyatağı”ndaki evinde 69 yaşında vefat etti ve Çengelköy mezarlığına defnedildi.

Serengil”in rol aldığı filmlerden bazıları şöyle:

“İstanbul Macerası”, “Son Yuva”, “Kaderin Önüne Geçilmez”, “Meteliksiz Aşıklar”, “Genç Osman”, “Yaralı Arslan”, “Son Karar”, “Adalardan Bir Yar Gelir Bizlere”, “Yalancının Mumu”, “Abidik Gubidik”, “Babasına Bak Oğlunu Al”, “Şepkemin Altındayım”, “Cezmi Bond”, “Yaşamak Ne Güzel Şey”, “Hamsi Nuri”, “Çulsuz Ali”, “Babanın Evlatları”, “Adana Urfa Bankası, İmparator”.

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.

Source:


Zerzevan Kalesi”nin surları tüm yıl süren kazılarla ortaya çıkarılıyor

Çınar ilçesine 13 kilometre uzaklıktaki Demirölçek Mahallesi yakınlarında, 124 metre yükseklikte kayalık tepede bulunan ve askeri yerleşimde dünyada bulunan son Mithras tapınağının ortaya çıkarıldığı kale, bilimsel kazılarla tarihe ışık tutuyor.

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi”ne 2020 yılında dahil edilen, yerli ve yabancı turistlerin büyük ilgi gösterdiği kalede, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Valilik, Diyarbakır Müzesi, Çınar Kaymakamlığı ve Dicle Üniversitesinin katkılarıyla 2014 yılında başlatılan kazı çalışmaları sürüyor.

Bugüne kadar yürütülen kazılarla 60 dönüm alan üzerinde 12-15 metre yüksekliğinde ve 1200 metre uzunluğunda sur kalıntısı, 21 metre yüksekliğinde gözetleme ve savunma kulesi, kilise, yönetim binası, konutlar, tahıl ve silah depoları, kaya mezarları, su kanalları ile 54 su sarnıcı, yer altı kilisesi, 400 kişinin sığacağı yer altı sığınağı, konutlar, gizli geçitler, Milattan Sonra 4. yüzyılda Hristiyanlığın benimsenmesiyle önemini kaybeden dönemin Mithras dinine ait yer altı tapınağı gün yüzüne çıkarıldı.

Roma İmparatorluğu döneminde “askeri yerleşim” olarak kullanılan 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi”nde surlar ve gizli ayinlere katılanların konakladığı alanın ortaya çıkarılması için kış sezonunda da kazı çalışmaları yürütülüyor.

“Toprağa vurulan her çapa ile tarihe ışık tutuyoruz”

Kazı heyeti başkanı Prof. Dr. Aytaç Coşkun, AA muhabirine, Zerzevan Kalesi”nde kazıların 2014″te başladığını anımsatarak, kazı çalışmalarının bölge ve kentin tarihini değiştirdiğini söyledi.

Kalenin bölge ve Diyarbakır turizmine katkı sunduğunu dile getiren Coşkun, kazı çalışmalarında birçok yeni alanın ortaya çıkarıldığını belirtti.

Kazılarda binlerce eserin bulunduğunu, o dönemin askeri ve sosyal yaşantısına dair her şeyin kalede olduğunu anlatan Coşkun, kalenin 3 bin yıldır kullanılan aktif bir yerleşim yeri olduğunu bildirdi.

Coşkun, kazı çalışmalarının hızla devam ettiğini ifade ederek, şöyle konuştu:

“Kış sezonunda bile devam ediyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığının “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında kalede kazı ve restorasyon çalışmaları aralıksız devam edecek. Kış koşullarına rağmen kazı çalışmalarımız kesintiye uğramıyor ve 12 ay boyunca devam ediyor. En yoğun çalıştığımız yer Mithras kutsal alanı ve surlar. Kale kültür ve inanç turizmi açısından önemli bir alan. Kale kültür ve inanç turizmi açısından önemli bir alan.”

Zerzevan Kalesi”nin Türkiye”de en çok ziyaret edilen noktalardan biri olduğuna dikkati çeken Coşkun, sadece kazı değil aynı zamanda alanda mevcut yapılarının korunmasına yönelik çalışmalar yürüttüklerini, bunun yapıların korunması için önemli olduğunu bildirdi.

Coşkun, “Zerzevan Kalesi”nde kış sezonunda çalışmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Toprağa vurulan her çapa ile tarihe ışık tutuyoruz. Bütün bölgenin tarihini değiştiriyoruz. Kale ziyaretçiler için de birçok farklı alanlar sunuyor. Bu nedenle kış sezonunda da çalışmaktan mutluyuz.” diye konuştu.

Zerzevan Kalesi

Askeri yerleşim antik yol güzergahında, 124 metre yükseklikte kayalık tepede bulunan Zerzevan Kalesi, Amida ile Dara arasında stratejik bir noktada yer alıyor.

Yerleşim konumu itibarıyla bütün vadiye hakim, antik ticaret yolu üzerinde geniş bir alanı kontrol altında tutan, Roma sınır garnizonu olan kale, Romalılar ve Sasaniler arasında büyük mücadelelere sahne oldu.

Zerzevan Kalesi”nin tarihi, Asur dönemine (MÖ 882-611) kadar gidiyor. Kalede Roma döneminde MS 3. yüzyılda asıl askeri yerleşim inşa edildi ve 639 yılına İslam ordularının fethine kadar kesintisiz kullanıldı.

Yerleşimin surları ve yapıları Anastasios (MS 491-518) ve Justinianos (MS 527-565) dönemlerinde onarılarak, bazıları ise yeniden inşa edilerek mevcut haline getirildi.

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.

Source: