Çocukların % 65’i şu an olmayan işlerde çalışacak
Son yıllarda yapay zekâ alanındaki radikal gelişmeler yeni tartışmaları beraberinde getirirken, TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı, yapay zekânın çalışma hayatına etkisini araştırdı. TBMM”nin yanıtlarını aradığı bu sorulara ilişkin detaylar İŞ”İN DOĞRUSU”nda… NASIL ETKİLEYECEK? Yapay zekânın çalışma yaşamına etkileri; dijital yeteneklere ve vasıflı işgücüne ihtiyacın artması, vasıfsız işgücünde azalma yaşanması, yeni iş ve meslek imkânlarının ortaya çıkması, esnek yapılanmaların öneminin artması, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin robotlarla desteklenerek artırılması, siber güvenliğin önem kazanması, fiziksel stresin psikolojik strese dönüşmesi, sendikaların etkisinin azalması ve işgücü kutuplaşması şeklinde özetleniyor. MAKİNALAR İNSANLARIN YERİNİ ALACAK MI? Makinelerin insanların yerini alacağı endişesi bilgisayarın keşfiyle zirveye çıktı. Makinelerin insan gücüne göre daha etkin çalışabilmesi, onların insanların yerini almasını kolaylaştırdı ve bu durum vasıfsız veya düşük vasıflı işçilerin işsiz kalmasına neden oldu. Diğer yandan, ileri teknolojik makinelerin kullanılabilmesi için vasıflı işgücü ihtiyacı ortaya çıkarırken, vasıflı işgücüne talep arttı. 2024 verilerine göre, dünya genelindeki fabrikalarda toplam 4 milyon 281 bin 585 robot ünitesi çalışmakta. ROBOTLAR ÇOK MU KULLANILACAK? Robotların esnek çalışma koşullarına uyum sağlaması, kullanım kolaylıklarının artması ve farklı boyutlarda daha basit ve işlevsel robotların çeşitlenerek maliyetlerinin düşmesi, akıllı üretim süreçlerinin gelişimine katkı sağlayacak. Bu doğrultuda, gelecekte robotların üretim süreçlerinde daha yaygın bir şekilde kullanılması öngörülüyor. HİZMET SEKTÖRÜ NASIL KULLANACAK? Yapay zekânın yol açtığı değişimden insan kaynakları da faydalanmakta. Yapay zekâ ile eğitim, işe alım, oryantasyon, performans değerlendirme gibi süreçler verimli ve hızlı bir şekilde yürütülüyor. Yapay zekânın özellikle işe alımda çok faydalı olduğu, adayların taranması, otomatik mesaj ve hızlı analiz etme kolaylığı sağlıyor. CHOTBOT”LARIN ETKİSİ NEDİR? Türkiye”de chatbot özellikle bankacılık ve finans, e-ticaret, medya, eğlence, otomotiv ve hizmet sektörlerinde kullanılıyor. Chatbotlar gerçek zamanlı olarak kullanıcılarla iletişim kurabilmekte, matematiksel ifadeleri çözebilmekte, herhangi bir konuda metin yazabilmekte. Müşterilere hızlı hizmet sunabilmek için işletmeler, web sitelerinde sohbet robotlarından faydalanıyor. İŞSİZLİĞİ TETİKLER Mİ? Çalışma hayatı, yapay zekânın etkisiyle köklü bir dönüşüm geçirmekte. Yapay zekâ sistemleri, insana dayalı ucuz iş gücünün önemini azaltırken yapay zekâ sistemleriyle beraber çalışabilecek nitelikli insan gücüne olan gereksinimi artırıyor. Bu durum, insanların işsiz kalma korkularını da beraberinde getiriyor. Yapay zekâ daha az emek girdisi, yani daha az maliyet anlamına geliyor. Bu nedenle, iş gücünün nitelik açısından gelişiminin, teknolojik ilerlemelerden daha hızlı bir şekilde gerçekleşmesi, çalışanların becerilerini daha ileri seviyelere taşımalarını zorunlu kılıyor. YENİ MESLEKLER Mİ ORTAYA ÇIKACAK? Artan robotlaşma ve otomasyon nedeniyle birçok sektörde azalan iş imkânlarına paralel olarak insanlar işsiz kalacak, buna karşılık birçok yeni istihdam alanı ortaya çıkacak. Bazı projeksiyonlarda dünya genelinde bu dönemde ilkokula başlayan çocukların yüzde 65″inin henüz mevcut olmayan işlerde çalışması olası görülüyor. Ancak robotların, üretkenlik ve yetenek bakımından daha verimli olan insanların yerini tümüyle almasına henüz ihtimal verilmiyor. HANGİ MESLEKLERE TALEP AZALACAK? Yapay zekâ kullanımının artması ile birlikte talep azalışı olan bazı meslekler bulunuyor. Bu meslekler arasında veri giriş elemanları, muhasebe ve bordro memurları, montaj-fabrika işçileri, banka memurları, müşteri hizmetleri çalışanları, finansal analist gibi iş rolleri yer alıyor. GELECEĞİN MESLEKLERİ NE OLACAK? Geleceğe damga vuracak yeni meslekler ise “Bellek İyileştiriciler, Blockchain Yetenek Analisti, Cyborg Psikologları, Dijital Anıt Uzmanı, Etik Hacker, Makine Öğrenimi Uzmanı, Robot Etik Uzmanı, Robotik Mühendisleri ve Teknisyenleri, Robot Tamircisi, Sanal Asistan Kişilik Tasarımcısı, Sanal Cerrah, Uzay Turizmi Operatörü, Yapay Zekâ Eğitimcileri, Sosyal Medya Uzmanlığı, Veri Mühendisliği, Bilişim Avukatlığı” olarak sıralanıyor. İŞKUR, iş arayanlar ile işverenleri daha etkin eşleştirmek için yapay zekâ algoritmaları kullanıyor.
Source: Önder Yilmaz