Bir köpeğin gözünden insanlık eleştirisi
Marona isimli k�pek, filmde terkedilece�ini anlad��� an ��yle diyor: “K�pekler insanlardan biraz farkl�. Bizler de�i�meyen ve ayn� kalan �eyler olsun isteriz. �nsanlar ise s�rekli de�i�imden yanad�r. Kimileri buna �hayal kurmak” diyor ben ise �mutlulu�u s�rd�rememe” diyorum.”
Filiz Zengin/ tv4 Kanal Koordinat�r�
Bir k�pe�in hayat� asla s�radan ve de�ersiz bir anlam ifade etmemeli! ��nk� bir k�pek ve bir insan�n hayat�, o varl��� deneyimleyen i�in e�it derecede de�er ta��r. Bu bak�� a��s�n� derinlemesine hissettiren, Hangi �nsan Haklar�? Film Festivali”nin a��l���nda izledi�im bir animasyona de�inmek istiyorum.
Festivalin ana temas� “Hayvan Haklar�” olarak belirlenmi�ti. �zledi�im filmde Anca Damian imzal� “Bir K�pe�in Fantastik Hik�yesi” idi. Orijinali Marona”s Fantastic Tale fakat bu �eviri uygun g�r�lm��. Genel ve kimliksiz; Marona”n�n hayat� gibi…
“Bir K�pe�in Fantastik Hik�yesi” Strasbourg European Fantastic Film Festival”inden j�ri �zel �d�l�, Bucheon International Fantastic Film Festival”inden en iyi canland�rma ve izleyici �d�llerine sahip.
Hayranl�k, kayg� ve firar kas�rgas�
Film, Marona”n�n i�lek bir yolun asfalt�nda yatan k���k bedeninin g�r�nt�s�yle a��l�yor. Bir araban�n �arpmas� sonras� �l�rken t�m hayat� film �eridi gibi g�z�n�n �n�nden ge�iyor. Biz de onun g�z�nden kaotik hayat�n� izlemeye ba�l�yoruz.
Pek �ok sahibi olmu� Marona”n�n; k���k bir k�z, bir sirk sanat��s�, bir in�aat i��isi, ya�l� bir kad�n… Tam olarak anlayamad��� bu d�nyay� anlamaya �al��an Marona ya�am�n�n son anlar�nda sevdi�i ve kaybetti�i sahiplerini d���n�yor ve her birinin onu nas�l bir hayranl�k, kayg� ve firar kas�rgas�na s�r�kledi�ini hat�rl�yor.
Hayat�na sekiz karde�iyle birlikte s�cac�k ana kuca��nda ba�layan, ad� Dokuz olan bu sevimli k�pek Fransa”da ya��yor. Annesi ve sekiz karde�inden kopar�lan Dokuz uzun ve zarif yap�s�yla dikkat �eken ilk sahibine teslim ediliyor. O bir akrobat; dalgal�, elastik hatlar�yla Dokuz “un g�rd��� en e�lenceli �ey ve ger�ek anlamda sahiplenildi�i izlenimi veriyor. �kinci sahibi, Marona”y� seven ama daha �ok k�z arkada��na ���k ve ona sad�k olan, tok sesli b�y�k bir nakliyat kamyonu �of�r�. K�z arkada��, Marona”y� bir ya�am tarz� aksesuar� olarak g�ren ve onunla dikkat �ekme konusunda rekabet ediyormu� gibi davranan, k���k ve kibirli bir kad�n. Ard�ndan, g�nd�zleri tatl� ama geceleri korkutucu hale gelen ya�l� bir anne onun sahibi oluyor. Son olarak, Marona”y� bir parkta bulan ve onu evine g�t�ren bir gen� k�z var. K�z, Marona”y� yeti�kinli�e kadar b�y�t�yor, yaln�zca ergenlik d�nemine girdi�inde kendine kapanarak kayboluyor, ergenlerin s�kl�kla yapt��� gibi. Onu korumaya �al���rken sevimli kahraman�m�z bir arac�n alt�nda kalarak �l�yor. Bildi�imiz bir hik�ye, de�il mi?
Marona”n�n ya�am� insan ili�kilerinin karma��kl���n� ve y�zeysel sevgi bi�imlerini ele�tirmemize kap� aral�yor. Hayvanlar�n hayat�na bak���m�z� i�ten i�e sorgulat�yor.
Hi� kimse masum de�il
Filmin insan karakterlerinin hi�biri, “iyi” olanlar da d�hil, tam anlam�yla masum de�iller. Her biri, insana �zg� olan kusurlar ta��yorlar. Bu defolar, canl�lar aras�ndaki ili�kilerini k�r�lgan, karma��k ve �ok katmanl� yap�yor. Sevgi ve ba�l�l���n temelinde yatan zay�fl�klar� g�zler �n�ne seriyor. Karakterlerden en iyisi olarak g�sterilen, maddi s�k�nt�lar ve ya�l� babas�na bakma sorumlulu�uyla m�cadele eden tela�l� yaln�z anne, bir sevgi �rne�i sunuyor; k�z�n�n etraf�na sar�lan uzun sa�lar�, onun s�cakl���n� ve fedak�rl���n� simgeliyor. Fedak�rl��� ve endi�esi art�k�a sa�lar� uzuyor. B�yle tatl� bir�ok detay s�sl�yor filmi.
Kendine “melez” diyen bir evcil hayvan�n kaotik ya�am�yla ilgili olan filmin temelinde merhamet var ama filmde insanlar “karars�z” yolda�lar. Canl�lar� anl�k hevesleri u�runa sevip, sahiplendikten sonra birer e�yaym��, kurtulmalar� gereken bir y�km�� gibi terk eden kusurlu yarat�klar. Bu mesaj� filmin ba��nda ilk ad� Dokuz, daha sonra Ana, Sara ve Marona olan sevimli k�pe�in annesinden ald��� ilk nasihatte al�yoruz.
“insanlar�n dilini bilmek zorunda de�iliz fakat onlardan korunmak i�in insanlar� anlamak zorunday�z”
En etkileyici sahnelerden biri ise Marona”n�n bir insan�n �l�m�ne tan�kl�k etti�i sahne. Hem bedensel i�levlerin son bulu�unu hem de ruhun havada beliren bir DNA sarmal� gibi serbest kal���n� betimliyor. Bu g�r�nt�, evcil hayvanlar�m�z�n d�nyan�n �tesini g�rebildi�ini ve ruhlar�n evrenler aras�nda ge�i� yapt���n� simgelemekle kalmay�p, ayn� zamanda sonun ac�s�n� hafifleten bir g�ven duygusunu ge�irirdi biz izleyenlere. Bu d�nyadan ayr�larak ba�ka bir varolu�a ge�ece�imizi bilmek, durumu ta��nabilir bir h�le getirmiyor mu?
S�ra d��� bir g�rsel ��len
Bir k�pe�in k�sac�k ya�am�n� onun g�z�nden masals�, reng�renk, umut dolu, s�ra d��� bir g�rsel ��len olarak izledik. Y�netmen Anca Damian, g�rsel anlat�m�yla dikkat �eken bir isim. E�lenceli bir �izim stili benimsiyor. Hareketli �izgileri, dozunda abart�lm�� karakterleri, kalem ve m�rekkeple yarat�lan atmosferleri harmanlayarak renkli kolajlar d�nyas� yarat�yor. Ve bu d�nya, filmin b�t�n�ndeki oyun duygusuyla birlikte izleyiciye her daim yeni ve keyifli deneyimler sunuyor.
Marona t�m bu kaosun i�inde siyah-beyaz sade bir �ekilde yer almakta; bu sadelik, karakterin naifli�ini daha da vurguluyor. Bu fantastik masal, izleyicileri adeta hayalden bir fanusun i�ine �ekiyor, al���lmad�k karakterlerle dolu bir evren sunuyor.
“Bir K�pe�in Fantastik Hik�yesi” anlatt��� hik�yenin �tesine ge�iyor, izleyicilere yaln�zca bir yolculu�a ��kmad�klar�n�, ayn� zamanda bu yolculu�un derin anlamlar�n� kavramalar� gerekti�ini s�yl�yor. �nsan�n egemen oldu�u bir d�nyada hayvanlar�n ayakta kalma �abalar�n� g�zler �n�ne sererken, izleyicilerden bir k�pek i�in hayat�n ne anlama geldi�ine dair derinlemesine bir anlay�� geli�tirmelerini bekliyor.
Marona filmin bir yerinde terkedilece�ini anlad��� an ��yle diyor:
“K�pekler insanlardan biraz farkl�. Bizler de�i�meyen ve ayn� kalan �eyler olsun isteriz. �nsanlar ise s�rekli de�i�imden yanad�r. Kimileri buna “hayal kurmak” diyor ben ise “mutlulu�u s�rd�rememe” diyorum.”
Bir k�pe�in bak�� a��s�ndan mutluluk bu denli basit. Sevgi dolu bir sahip ile bir bar�nak, bu canl�lar i�in huzurun ve mutlulu�un kayna��n� olu�turuyor. ��ten bir sevgi sunarak, onlardan sonsuz bir sadakat ve ba�l�l�k g�rebiliriz.
Source: